Theo báo cáo của Thanh tra Chính phủ, năm 1978, ông Đinh Văn Đức có đơn xin cấp đất làm nhà ở gửi UBND xã Cổ Bi. Thời điểm này, mặc dù chính quyền xã nhất trí giải quyết đất ở cho gia đình ông Đức, nhưng không xác định diện tích cụ thể, không có trích lục bản đồ, không tổ chức bàn giao và cắm mốc giới đất trên thực địa.

Năm 1993, ông Đức san lấp 235m² đất thuộc thửa ao số 134, tờ bản đồ thôn Hội, xây tường bao quanh, sử dụng trồng cây lâu năm và thực hiện đầy đủ nghĩa vụ đóng thuế với Nhà nước. Trong quá trình sử dụng, UBND xã Cổ Bi không có văn bản nào yêu cầu gia đình ông Đức tháo dỡ bức tường xây trong phạm vi hành lang đê.

Theo Bản đồ địa chính, sổ mục kê lập năm 1985, gia đình ông Đức sử dụng thửa đất số 135, diện tích 612m². Bản đồ, sổ mục kê năm 1993 - 1994 thể hiện, gia đình ông Đức sử dụng 858m². Năm 2000, Phòng Địa chính Nhà đất huyện Gia Lâm đo đạc hiện trạng, xác định gia đình ông Đức đang sử dụng 847m², tăng so với bản đồ lập năm 1985 là 235m².

Ngày 2/4/2004, UBND TP Hà Nội ra Quyết định số 1859/QĐ-UB giao chủ tịch UBND huyện Gia Lâm ra quyết định thu hồi 235m² đất mà gia đình ông Đinh Văn Đức đang sử dụng do vi phạm hành lang đê điều.

Không đồng ý, ông Đức liên tục gửi đơn khiếu nại đến các cơ quan chức năng đề nghị tiếp tục được sử dụng 235m² đất.

Theo Thanh tra Chính phủ, UBND TP Hà Nội ban hành Quyết định số 1859/QĐ-UB là đúng pháp luật và đúng thẩm quyền. Nhưng đến nay, toàn bộ thửa đất gia đình ông Đức đang sử dụng không còn nằm trong hành lang bảo vệ đê. Một số gia đình liền kề lấn chiếm diện tích đất ao còn lại đều đã được cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nên việc xử lý thu hồi 235m² đất là không cần thiết, không công bằng.

Bộ Tài nguyên Môi trường cho rằng, phần diện tích gia đình ông Đức đang sử dụng, không nằm trong hành lang bảo vệ đê nữa nên xem xét để gia đình ông Đức tiếp tục sử dụng sản xuất nông nghiệp.

Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn cũng khẳng định, hiện nay khu vực K12+120 hạ lưu đê hữu Đuống, huyện Gia Lâm đã có tường hành lang chân đê rộng 4,5m. Theo điểm a, khoản 2, Điều 23 Luật Đê điều, diện tích đất gia đình ông Đức đang quản lý, sử dụng nằm ngoài hành lang bảo vệ đê, tường rào nhà ông Đức cách đường hành lang đê khoảng hơn 3m.

Hơn nữa, đại diện UBND xã Cổ Bi, chính quyền thôn Hội thống nhất đề nghị cho ông Đức được tiếp tục sử dụng diện tích đất trên.
 
Trên cơ sở đó, Thanh tra Chính phủ đã đề nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND TP Hà Nội cho phép gia đình ông Đức được tiếp tục sử dụng 235m² đất vào mục đích sử dụng trồng cây lâu năm; yêu cầu gia đình ông Đức sử dụng đúng mục đích, nghiêm cấm tự động chuyển mục đích sử dụng đất khi không được cơ quan có thẩm quyền cho phép.

Hà Nguyên