Công ty Chùa Hương Xanh có gì để được “giao thí điểm độc quyền” khai thác dịch vụ xe điện?

Trong các phóng sự, bài viết trước [Trailer][Bài 1][Bài 2], Báo Thanh tra đã phân tích về việc hiện nay, mỗi du khách về tham quan, lễ Phật tại Chùa Hương có thể sẽ phải chi trả tổng số tiền 560.000 đồng. Số tiền này phần lớn được các doanh nghiệp, hợp tác xã khai thác dịch vụ thu và quản lý. Hay nói cách khác, số tiền này sẽ thuộc về sở hữu của tư nhân chứ không phải ngân sách Nhà nước. Vậy các doanh nghiệp, hợp tác xã này được khai thác dịch vụ theo cơ chế nào?

Điểm đón trả khách của Công ty CP Chùa Hương Xanh

Công ty CP Chùa Hương Xanh là đơn vị đang được giao khai thác dịch vụ vận chuyển hành khách bằng xe điện. Theo chia sẻ của một tài xế xe điện, doanh nghiệp này đang được “giao khai thác thử nghiệm” dịch vụ xe từ năm 2023 đến nay.

Toàn bộ tài xế xe điện ở đây là lái xe thuê cho công ty. Tổng cộng có khoảng một trăm xe nhưng toàn bộ xe là của công ty. Chỉ có xe điện của Công ty Chùa Hương Xanh mới được hoạt động, người dân có xe điện cũng không được chạy, không được đón khách.

Như vậy, từ thời điểm mùa lễ hội năm 2023, Công ty CP Chùa Hương Xanh là đơn vị duy nhất đang khai thác dịch vụ xe điện tại đây. Thông thường, để đảm bảo cạnh tranh công bằng và đảm bảo nguồn thu về ngân sách Nhà nước, cơ quan có thẩm quyền sẽ tổ chức đấu thầu để lựa chọn đơn vị khai thác. Điều này cũng đảm bảo cho việc doanh nghiệp được lựa chọn có đủ năng lực, tiềm lực để khai thác vận hành công việc. Vậy tại sao cơ quan có thẩm quyền lại trực tiếp giao chỉ định cho đơn vị khai thác xe điện? Doanh nghiệp này của ai và có đủ năng lực để vận hành, khai thác hay không?

Bãi đỗ xe điện của Công ty CP Chùa Hương Xanh

Liên quan đến nội dung này, ông Vương Trọng Đạo - Chủ tịch UBND xã Hương Sơn - Phó Trưởng Ban Tổ chức Lễ hội Chùa Hương năm 2025 cho biết, Công ty CP Chùa Hương Xanh đang được “giao khai thác thử nghiệm” dịch vụ vận chuyển hành khách bằng xe điện từ năm 2023 đến nay, theo cấp phép của Sở Giao thông vận tải và đồng thuận của UBND TP Hà Nội. Đây là đơn vị duy nhất được giao thử nghiệm khai thác dịch vụ xe điện tại Lễ hội Chùa Hương.

Cũng theo ông Đạo, vì được “giao thử nghiệm” nên quá trình giao khai thác dịch vụ xe điện không thông qua hoạt động đấu thầu và không thu tiền về ngân sách Nhà nước. Công ty CP Chùa Hương Xanh hoạt động theo hình thức tự bán vé và hạch toán, hoạt động theo quy định của Luật Doanh nghiệp.

Vậy vì sao Công ty CP Chùa Hương Xanh lại được “giao thử nghiệm” độc quyền khai thác dịch vụ xe điện mà không phải đóng tiền vào ngân sách? Công ty CP Chùa Hương Xanh có năng lực ra sao để được hưởng “chế độ đặc biệt” này?

Theo tìm hiểu, Công ty Cổ phần Chùa Hương Xanh chỉ mới được thành lập từ tháng 11/2019, có địa chỉ tại Thôn Đục Khê, Xã Hương Sơn, Huyện Mỹ Đức, Thành phố Hà Nội. Người đại diện pháp luật hiện nay là ông Vương Văn Hùng.

Tại thời điểm ghi nhận, Công ty CP Chùa Hương Xanh có 03 cổ đông bao gồm ông Vương Văn Hùng góp 400 triệu đồng, tương đương chiếm 40% vốn điều lệ. Hai cổ đông còn lại lần lượt nắm giữ 30% cổ phần là ông Bùi Đăng Hiếu và Bùi Khánh Hòa. Đồng nghĩa với việc, tại thời điểm thành lập, công ty này có vốn điều lệ vỏn vẹn là 01 tỷ đồng. Cả 03 cổ đông này đều có hộ khẩu tại xã Hương Sơn, huyện Mỹ Đức, TP Hà Nội.

Điều đáng nói, tính đến cuối năm 2022, trước thời điểm được giao là doanh nghiệp duy nhất “thử nghiệm” khai thác dịch vụ xe điện, sau 4 năm thành lập, Công ty CP Chùa Hương Xanh gần như không có hoạt động gì nổi bật. Tổng tài sản tương đương với vốn chủ sở hữu vẫn ở mức gần 1 tỷ đồng. 

Đáng nói hơn, việc gần như không có hoạt động khiến trong 4 năm liên tiếp từ 2019 đến 2022, doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ của Công ty CP Chùa Hương Xanh đều gần như bằng 0. Giai đoạn 2019-2022, Chùa Hương Xanh không phát sinh doanh thu và chịu lỗ vài triệu mỗi năm vì phải gánh chi phí quản lý kinh doanh.

Điều này khiến tổng nguồn vốn của doanh nghiệp tại thời điểm cuối năm 2022 chỉ còn hơn 990 triệu đồng. Số tiền này chưa bằng giá trị của 03 chiếc xe điện đang lưu hành trên thị trường.

Vậy, với số tiền vốn ít ỏi, doanh nghiệp gần như không hoạt động, không có doanh thu, kinh nghiệm hạn chế nhưng không hiểu vì lý do gì mà Công ty CP Chùa Hương Xanh lại được giao thử nghiệm khai thác dịch vụ này? Có hay không hỗ trợ từ cơ quan có thẩm quyền? Điều này cũng khiến nhiều người đặt câu hỏi về tính minh bạch trong quy trình cấp phép, giao doanh nghiệp “khai thác thử nghiệm”.

Trả lời nội dung này, ông Vương Trọng Đạo cho biết, cơ quan có thẩm quyền cấp phép là Sở Giao thông vận tải Hà Nội. Với nội dung Báo Thanh tra phản ánh, ông sẽ yêu cầu phía doanh nghiệp báo cáo cụ thể.

Không xuất vé xe điện, doanh nghiệp có trốn thuế?

Những sự hạn chế về kinh nghiệm và năng lực của doanh nghiệp khiến dư luận hoài nghi về khả năng vận hành dịch vụ xe điện tại một lễ hội đón hàng triệu du khách. Điều này đã hiện hữu trong những mùa lễ hội qua.

Theo đó, đón khách từ các bãi đỗ xe, Công ty CP Chùa Hương Xanh đang khai thác dịch vụ vận chuyển hành khách vào khu vực bến đò và điểm bán vé. Giá vé vận chuyển bằng xe điện tại lễ hội năm 2025 là 20.000 đồng/người/lượt. Tuy nhiên, thay vì xuất vé cho khách hàng, các tài xế đang thực hiện việc ghi sổ để “đếm số lượng khách” và thu tiền trực tiếp từ người dân.

Tài xế xe điện dừng xe tại chốt kiểm soát "Gốc đa Yến Vĩ"

Đáng nói, đây không phải là hành vi tự phát, mà là hoạt động có tổ chức, được “lên kế hoạch” bài bản. Các tài xế cho biết, chỉ là lái xe thuê cho Công ty Chùa Hương Xanh. Do không xuất vé cho du khách nên tất cả các xe phải qua chốt kiểm soát tại “Gốc đa Yến Vĩ”, để nhân viên của công ty này “đếm người, ký sổ” rồi chốt sổ, thu lại tiền từ tài xế khi hết ca làm việc.

Đáng nói hơn, doanh nghiệp cũng “tự đưa ra luật chơi của riêng mình” khi yêu cầu tài xế chỉ được xuất phát khi đón đủ 5 khách. Còn không đủ số lượng người, nếu muốn đi, các du khách trên xe phải trả thêm tiền để tổng số tiền mà tài xế sẽ thu tối thiểu của mỗi chuyến là 100.000 đồng.

Tài xế xe điện không xuất vé mà thu tiền trực tiếp từ du khách

Trả lời Báo Thanh tra về nội dung này, ông Vương Trọng Đạo cho biết, việc kinh doanh không xuất vé xe điện cho du khách là hành vi không được phép. Chính quyền đã yêu cầu chấn chỉnh ngay hoạt động của Công ty Chùa Hương Xanh. Do không xuất vé sẽ không có căn cứ tính và thực hiện nghĩa vụ thuế với Nhà nước nên công ty sẽ hoàn toàn chịu trách nhiệm nếu cơ quản lý vào cuộc.

Hành vi đếm người, thu tiền trực tiếp, không xuất vé của nhân viên công ty xe điện khiến dư luận đặt ra câu hỏi về việc kê khai, thực hiện nghĩa vụ thuế, tài chính của doanh nghiệp này.

Những nghi vấn về thực hiện nghĩa vụ thuế cũng  thể hiện theo những số liệu kê khai trên báo cáo tài chính của Công ty CP Chùa Hương Xanh mà Báo Thanh tra có được.

Cụ thể, trong năm đầu tiên bắt đầu khai thác dịch vụ xe điện, quy mô của Công ty CP Chùa Hương Xanh bất ngờ tăng vọt với tổng tài sản và vốn chủ sở hữu tăng lên mức gần 8 tỷ đồng. Tuy nhiên, doanh nghiệp chỉ ghi nhận hơn 2,4 tỷ đồng doanh thu trong năm 2023. Tức, với mức vé xe điện được áp dụng là 20.000 đồng/người/2 lượt thì Công ty CP Chùa Hương Xanh khai báo chỉ vận chuyển được khoảng 120.000 du khách.

Đây là con số rất khiêm tốn so với thực tế vì trong năm 2023, Ban Tổ chức Lễ hội công bố đã bán ra gần 1,123 triệu vé thắng cảnh cho khách về tham quan. Nếu đem so sánh, thì số du khách mà Công ty CP Chùa Hương Xanh khai báo đã vận chuyển với cơ quan thuế chỉ khoảng 10% tổng số du khách về lễ Phật tại Chùa Hương. Đây là một con số đáng suy ngẫm vì Công ty CP Chùa Hương Xanh là đơn vị duy nhất khai thác và hầu hết du khách đều phải sử dụng xe điện vì quãng đường từ bãi xe đến bến đò khoảng 1,5-3km.

Một điểm đáng lưu ý khác, dù doanh thu bất ngờ tăng vọt, ghi nhận hơn 2,4 tỷ đồng trong năm 2023 nhưng Công ty CP Chùa Hương Xanh lại bất ngờ thông báo kinh doanh thua lỗ khoảng 1 tỷ đồng. Như chia sẻ của Phó Ban Tổ chức Lễ hội, Chủ tịch UBND xã Hương Sơn, vì “giao thử nghiệm” nên quá trình giao khai thác dịch vụ xe điện không thông qua đấu thầu và không thu phí về ngân sách. Cộng với việc báo lỗ nên không phải đóng thuế thu nhập doanh nghiệp. Điều này có nghĩa, hoạt động kinh doanh xe điện hoàn toàn không thu được đồng thuế, phí nào về ngân sách Nhà nước. Và du khách dễ dàng có thể trả lời câu hỏi: “Số tiền họ đã chi trả chảy vào túi ai?”

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin về các bất cập tại Lễ hội Chùa Hương trong những bài viết sau./.