Miền Trung lợi thế về du lịch biển. Ảnh: N.P

Đây là vùng kinh tế lớn thứ 3 của cả nước với nhiều tiềm năng nổi trội về cảnh quan thiên nhiên để phát triển du lịch; trong đó tiềm năng du lịch biển, đảo được xem là thế mạnh với chuỗi các bãi biển đẳng cấp quốc tế, nhiều vịnh đẹp thế giới và nhiều đảo, bán đảo hấp dẫn.

Riêng tiềm năng du lịch về di sản với 1.040 di tích lịch sử, văn hóa được xếp hạng; có 3/5 di sản văn hóa vật thể thế giới ở Việt Nam gồm: Đô thị Hội An, Khu đền tháp Mỹ Sơn (Quảng Nam) và Quần thể di tích Cố đô Huế.

Với những lợi thế trên, các địa phương Vùng KTTĐ miền Trung rất thuận lợi để liên kết, hợp tác phát triển du lịch.

Tuy vậy, vấn đề liên kết phát triển du lịch khu vực nay còn nhiều bất cập; nhất là các địa phương còn thụ động trong việc hợp tác liên kết để thu hút khách du lịch.

Đô thị cổ Hội An (Quảng Nam) tổ chức nhiều hoạt động thu hút khách du lịch. Ảnh: N.P

Cách đây 20 năm, 3 địa phương là Quảng Nam, Đà Nẵng,  Thừa Thiên - Huế đã chủ động ký kết hợp tác phát triển du lịch với chủ đề "Ba địa phương - một điểm đến". Hoạt động liên kết này đã mang lại nhiều kết quả tích cực trong việc quảng bá, xúc tiến, tổ chức các sự kiện du lịch; đã thật sự sôi động, hấp dẫn với nhiều sản phẩm du lịch có chất lượng cao và nhiều điểm du lịch mới hình thành được du khách trong nước và quốc tế đánh giá cao.

Nhờ vậy, đã tạo ra điểm đến chung, với nhiều sự kiện có quy mô lớn như: Festival Di sản Quảng Nam, Cuộc thi Hợp xướng quốc tế tại Quảng Nam, Festival Huế, Cuộc thi Bắn pháo hoa quốc tế Đà Nẵng... đã để lại nhiều ấn tượng tốt đẹp đối với du khách trong nước và quốc tế.

Theo đánh giá của Tổng cục Du lịch, mô hình hợp tác liên kết du lịch Quảng Nam, Đà Nẵng, Thừa Thiên - Huế đã mang lại những kết quả khá tích cực cho cả ba địa phương.

TP Đà Nẵng trở thành điểm đến về du lịch ở miền Trung. Ảnh: N.P

Nhằm tiếp tục liên kết phát triển du lịch, vào tháng 11/2020, Chủ tịch UBND tỉnh Quảng Nam với vai trò Chủ tịch Hội đồng Vùng KTTĐ miền Trung nhiệm kỳ 2019 - 2020, đã đề xuất ý tưởng và chủ trì cùng với UBND các tỉnh, TP trong khu vực tổ chức Diễn đàn liên kết phát triển du lịch giữa TP Hà Nội, TP Hồ Chí Minh và Vùng KTTĐ miền Trung.

Lãnh đạo các tỉnh, TP gồm: Thừa Thiên - Huế, Quảng Nam, Quảng Ngãi, Bình Định và Đà Nẵng đã ký kết Thỏa thuận liên kết, hợp tác phát triển du lịch với TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh, gồm các nội dung như: Công tác quản lý Nhà nước về du lịch, phát triển nguồn nhân lực du lịch, phát triển sản phẩm du lịch và quảng bá xúc tiến du lịch. Qua đó, các địa phương thường xuyên trao đổi thông tin liên kết xây dựng những định hướng mới trong phát triển du lịch; khai thác hiệu quả các giá trị tài nguyên du lịch tự nhiên, đa dạng và đặc trưng của vùng cùng với hệ thống di tích văn hóa, lịch sử, làng nghề, ẩm thực phong phú.

Đồng thời, phát huy lợi thế cửa ngõ vùng, cửa ngõ quốc tế, tăng tỷ lệ khách du lịch, tăng chi tiêu và thời gian lưu trú của du khách.

Khu du lịch sinh thái Hà Gia (Điện Bàn, Quảng Nam) ngày càng thu hút khách tham quan. Ảnh: N.P

Từ đó, hướng đến mục tiêu chính là tăng tỷ lệ khách du lịch, góp phần phục hồi phát triển ngành du lịch sau ảnh hưởng của dịch Covid -19; đóng góp hiệu quả vào sự phát triển kinh tế - xã hội của cả vùng nói riêng và cả nước nói chung.

Sau hơn 2 năm triển khai thực hiện, các địa phương thể hiện được sự liên kết, phối hợp chặt chẽ trong việc triển khai các hoạt động chung nhằm mục tiêu phục hồi du lịch trong nhóm liên kết. Thông tin, hình ảnh du lịch của các địa phương thường xuyên được đẩy mạnh quảng bá, giới thiệu đến thị trường trong nước và quốc tế thông qua các kênh, mạng xã hội.

Tuy nhiên, vấn đề liên kết phát triển du lịch Vùng KTTĐ miền Trung còn nhiều bất cập; khó khăn, hạn chế như: Dịch bệnh Covid -19 đã ảnh hưởng đến tiến độ và kết quả triển khai các nội dung trong kế hoạch liên kết, một số hoạt động liên kết phát triển du lịch không thể triển khai và một số nội dung triển khai nhưng chưa đạt kết quả như kỳ vọng; các hoạt động liên kết quảng bá, xúc tiến du lịch đôi khi còn có sự chồng chéo do có nhiều nhóm liên kết phát triển du lịch đã được hình thành từ trước tại các địa phương của khu vực miền Trung hoặc giữa một số địa phương với Hà Nội và TP Hồ Chí Minh.

Liên kết giữa các địa phương mới đạt những kết quả ban đầu, thiếu bền vững, thiếu ràng buộc trách nhiệm pháp lý, nên hiệu quả chưa cao như kỳ vọng.

Du lịch sinh thái ngày càng thu hút khách. Ảnh: N.P

Do vậy, cần đẩy mạnh liên kết phát triển du lịch vùng với các biện pháp cụ thể như: Ngoài liên kết chính quyền, cần hướng đến trọng tâm là liên kết thị trường, giữa doanh nghiệp với doanh nghiệp, người làm du lịch, cơ quan truyền thông, quảng bá hình ảnh, thương hiệu du lịch theo hướng phát triển các "chuỗi giá trị ngành du lịch" và "sản phẩm du lịch đặc thù của vùng"; cùng giải pháp tổ chức thực hiện các nội dung đã ký kết với lộ trình, bước đi phù hợp, có phân công, phân vai trong liên kết, phát huy lợi thế, khắc phục hạn chế, chia sẻ lợi ích, phát triển bền vững.

Chủ động và quyết liệt trong chỉ đạo xây dựng và triển khai kế hoạch liên kết theo nhiệm kỳ có tính khả thi cao. Bố trí đủ nguồn lực để triển khai các hoạt động theo kế hoạch. Tăng cường vai trò của Hiệp hội Du lịch các tỉnh, TP trong liên kết; đẩy mạnh liên kết giữa cộng đồng các doanh nghiệp du lịch nhằm tạo ra các sản phẩm đặc trưng, độc đáo liên vùng thu hút du khách trong nước và quốc tế.

Đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng đồng bộ, nhất là hệ thống giao thông liên vùng cả đường bộ và đường hàng hải; đầu tư nâng cấp một số sân bay và xúc tiến đầu tư mới một số cảng biển du lịch.

Tăng cường hợp tác công - tư để huy động các nguồn lực xã hội nhằm trùng tu, tôn tạo các di tích lịch sử, văn hóa trọng điểm; đầu tư hệ thống cơ sở hạ tầng công cộng; tạo không gian nghệ thuật tại các điểm, khu du lịch.

Việc triển khai Đề án quy hoạch của các địa phương cần tính đến quy hoạch liên vùng đối với lĩnh vực du lịch để hướng đến xây dựng Vùng KTTĐ miền Trung trở thành một trung tâm du lịch đẳng cấp của Việt Nam và thế giới theo hướng Trung tâm du lịch xanh.

Mỗi địa phương xây dựng các sản phẩm du lịch mang tính đặc trưng riêng trên nền tảng các giá trị văn hóa, lịch sử, thiên nhiên của địa phương bổ trợ cho nhau nhưng không trùng lắp để tạo ra chuỗi sản phẩm du lịch hấp dẫn, kéo dài kỳ thăm quan của du khách.

Tiếp tục quan tâm cải thiện môi trường du lịch, xây dựng hệ thống du lịch thông minh, đẩy mạnh tính liên kết trong việc phát triển quy hoạch, kết nối hạ tầng; phát huy giá trị văn hóa di sản, xây dựng chuỗi sản phẩm du lịch đặc thù, đào tạo nguồn nhân lực, xúc tiến và quảng bá du lịch, thích ứng biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường nhằm tạo bước đột phá mới; chuyển từ phát triển du lịch từng địa phương sang phát triển du lịch Vùng bền vững trong thời gian đến.