Tổ chức sản xuất - tiêu thụ sản phẩm theo phương thức “Cánh đồng mẫu lớn” là giải pháp quan trọng góp phần tái cơ cấu ngành Nông nghiệp. Ảnh: Chinhphu.vn

Khó khăn đầu ra cho “Cánh đồng mẫu lớn”

Theo đánh giá của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, nguyên nhân cơ bản của tình hình trên là trong khi doanh nghiệp (DN) cung ứng vật tư đầu vào (giống lúa, phân bón, thuốc bảo vệ thực vật) tích cực tham gia, thì đa số các DN xuất khẩu, tiêu thụ lúa gạo trong nước vẫn chưa vào cuộc, chưa tham gia phương thức sản xuất - tiêu thụ lúa gạo theo “Cánh đồng mẫu lớn”. Đó là chưa kể những khó khăn khách quan của thị trường xuất khẩu (XK) gạo mấy tháng đầu năm nay.

Hiện tại, có một vài DN thu mua lúa theo mô hình “Cánh đồng mẫu lớn” nhưng với quy mô nhỏ, từ vài trăm đến vài nghìn ha và không có năng lực mở rộng diện tích thu mua do thiếu nguồn nhân lực, phương tiện (máy sấy, kho chứa lúa, xay xát…), nguồn vốn và hệ thống thu mua.

Một số DN tích cực tham gia, đang đầu tư lớn như xây dựng hệ thống kho chứa, sấy, chế biến... (Công ty Cổ phần Bảo vệ thực vật An Giang) nhưng lâu nay, do chưa hoặc mới tham gia XK, tiêu thụ lúa gạo nên thị trường còn hạn chế, vẫn phải bán sản phẩm thông qua một DN XK khác. Trong khi phương thức phổ biến hiện nay là các DN XK, tiêu thụ lúa gạo mua sản phẩm thông qua thương lái từ nhiều nguồn khác nhau nên sản phẩm không cùng một giống, không cùng thời điểm thu hoạch, phương thức phơi sấy, chế biến nên chất lượng gạo chưa cao, chưa tạo được thương hiệu gạo Việt Nam.

Trong văn bản báo cáo Thủ tướng Chính phủ mới đây, Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn đã xác thực việc Công ty Docimexco không thực hiện bao tiêu sản phẩm theo hợp đồng đã ký với HTX Tân Cương, Đồng Tháp. Đồng thời, cũng cho rằng, tình trạng khó khăn trong tiêu thụ sản phẩm tại một số mô hình “Cánh đồng mẫu lớn” ở Đồng Tháp, Kiên Giang, An Giang trong vụ Đông - Xuân 2011 - 2012 đang là trở ngại lớn nhất cho việc mở rộng mô hình “Cánh đồng mẫu lớn” tại ĐBSCL trong thời gian tới.

Cần sự tham gia liên kết