Những lực tác động

Sau chuỗi mất điểm trong những tuần giữa tháng 5/2011, TTCK đã quay đầu tăng điểm ở tuần cuối tháng, đồng thời thiết lập và giữ vững được mặt bằng giá mới trong tháng sau đó, tức tháng 6/2011. Như vậy là mối lo về một đợt giải chấp cổ phiếu cầm cố từ các công ty chứng khoán (CTCK) trong tháng này đã được giải tỏa.

Bởi theo nhìn nhận của một chuyên gia chứng khoán uy tín, giá trị lượng cổ phiếu cầm cố trong Quý I/2011 của 14/25 CTCK là khá lớn, có thể chiếm đến 80% số tiền 11.200 tỷ đồng (các khoản phải thu liên quan đến nghiệp vụ hợp tác đầu tư và khoản “phải thu khác” trong báo cáo tài chính). Vị chuyên gia này cho rằng, các CTCK đã “bắt tay” nhau giải quyết lượng cổ phiếu cầm cố, trước hết nhằm đưa TTCK tránh được đợt giải chấp trên, tức giúp giữ giá cổ phiếu và sau nữa là giảm thiểu thiệt hại cho các CTCK.

Kế đến là vấn đề lượng cung. Theo trang mạng StoxPlus, trong năm 2011 các doanh nghiệp niêm yết (DNNY) có kế hoạch phát hành 27,4 ngàn tỷ đồng, tương đương với 5,05 tỷ cổ phiếu mới. Con số thực tế đã phát hành đến hết tháng 5/2011 là 12.600 tỷ đồng. Số còn lại khoảng 3,6 tỷ CP nữa, tương đương 14.700 tỷ đồng. Trong bối cảnh dòng tiền đầu vào đang bị “bóp” lại dưới nhiều hình thức, đồng thời sắp đón nhận một lượng cung khá lớn, khả năng TTCK mất cân đối cung cầu là rất lớn. Và một khi cán cân này nghiêng hẳn về lượng cung, giá chứng khoán thế nào thì ai cũng có thể đoán được.

Một lực kéo khác cũng cần được nhắc đến là động thái bán ra của một vài cổ đông lớn với lượng cổ phiếu “khủng” và nhu cầu chốt lời của nhiều nhà đầu tư (NĐT) sau khi đạt được mục tiêu kỳ vọng. Trước mắt, dù chưa thể trả lời ngay được, nhưng về tâm lý NĐT đều cảm thấy không ổn trước lượng cung trực tiếp này.

Bù lại, thị trường cũng được hỗ trợ bởi khá nhiều yếu tố tích cực như mặt bằng giá chứng khoán khá thấp, lực cầu mua cổ phiếu quỹ của các DNNY, lực cầu từ giới đại gia do cổ phiếu liên tục bị rớt giá, động thái mua ròng của khối ngoại, những quyết định có lợi cho thị trường từ cơ quan quản lý… Trong những yếu tố tích cực này, có thể nói lực cầu từ khối các DNNY và của các đại gia được nhìn nhận là có tác động mạnh, tạo được tầm ảnh hưởng tốt cả về mặt tâm lý lẫn diễn biến.

Tâm lý đón đầu

Theo ông Huỳnh Anh Tuấn, Tổng Giám đốc Công ty CP Chứng khoán SJC, TTCK đang hình thành một tâm lý đón đầu trong giới đầu tư sau vài tín hiệu tích cực từ kinh tế vĩ mô.

Thứ nhất, đó là tại những phiên đấu giá trái phiếu Chính phủ gần đây, tỷ lệ thành công rất cao và lãi suất lại có xu hướng giảm dần (những phiên cuối tháng 6/2011 về sát 12%). Chỉ báo này cho thấy, những rủi ro và bất ổn của nền kinh tế đang đi vào giai đoạn đầu của quá trình đi xuống. NĐT trái phiếu quay lại thị trường chấp nhận lãi suất thấp hơn cho thấy, họ có niềm tin vào những thay đổi tích cực này bởi lãi suất trái phiếu giảm cũng là một trong nhiều cơ sở để giảm lãi suất huy động của hệ thống ngân hàng trong thời gian tới.

Thứ hai, lạm phát theo chu kỳ năm vẫn còn cao nhưng CPI theo tháng đã có những tín hiệu giảm dần, và trong tháng 6/2011 chỉ tăng 1,09% so với tháng trước đó. Lạm phát giảm sẽ giảm áp lực lên chính sách tiền tệ và từ đó mới có cơ sở giảm lãi suất. Bên cạnh đó là sự ổn định của thị trường ngoại tệ, thanh khoản của hệ thống ngân hàng được cải thiện (do dư nợ huy động tiền đồng tăng), lãi suất trên thị trường liên ngân hàng hạ nhiệt… cũng là những yếu tố hỗ trợ cho việc giảm lãi suất huy động lẫn cho vay của hệ thống ngân hàng sắp tới.

“Thực tế cho thấy, bức tranh kinh tế vĩ mô dù chưa thật sự sáng nhưng những tín hiệu gần đây cho thấy tình hình đang ổn dần. Điều này cho phép NĐT kỳ vọng vào viễn cảnh kinh tế tốt dần lên và đây cũng chính là động lực cho nhiều NĐT quay lại thị trường sau một khoảng thời gian đứng bên ngoài quan sát”, ông Tuấn dự đoán.

Hồ Doãn