(Thanh tra) - Sáng 23/9, Đoàn giám sát của Đoàn Đại biểu Quốc hội (ĐBQH) tỉnh Nghệ An có cuộc làm việc với Tòa án Nhân dân (TAND) tỉnh theo chương trình giám sát chuyên đề về việc giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo, kiến nghị của công dân do Đoàn ĐBQH tỉnh chuyển đến. Đồng chí Thái Thị An Chung, Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh, Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh làm Trưởng đoàn.
Giải quyết 100% đơn thư được chuyển đến
Báo cáo tại buổi làm việc, TAND tỉnh cho biết, các nguồn đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh của công dân gửi đến chủ yếu qua bộ phận tiếp nhận đơn, hộp thư góp ý, địa điểm tiếp công dân hoặc trực tiếp trình bày với người có thẩm quyền được lập thành văn bản. Ngoài ra, còn có đơn gửi qua bưu chính, cũng như đơn do các cơ quan, đơn vị chuyển đến, trong đó có Đoàn ĐBQH tỉnh.
Trong thời gian qua, công tác tiếp công dân, giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo, kiến nghị, phản ánh luôn được TAND tỉnh quan tâm, chỉ đạo thực hiện nghiêm túc theo đúng quy định của pháp luật. Việc giải quyết đã góp phần đáp ứng nguyện vọng chính đáng của tổ chức, cá nhân, đồng thời hạn chế đơn thư khiếu nại, tố cáo lần 2, qua đó bảo đảm ổn định tình hình, giữ vững kỷ cương, kỷ luật trong hoạt động tư pháp.
Đáng chú ý, riêng 15 đơn thư do Đoàn ĐBQH tỉnh Nghệ An chuyển đến, TAND tỉnh đã phân loại và giải quyết theo đúng quy trình. Trong đó, 11 đơn thuộc thẩm quyền của TAND tỉnh và 4 đơn thuộc thẩm quyền TAND khu vực. Đến nay, 100% số đơn đã được giải quyết và trả lời cho tổ chức, cá nhân liên quan. Đây là kết quả thể hiện sự quyết tâm của tập thể lãnh đạo, cán bộ, công chức TAND tỉnh trong việc nâng cao trách nhiệm, đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của công dân.
Bên cạnh kết quả đạt được, TAND tỉnh cũng thẳng thắn nêu ra nhiều khó khăn, vướng mắc trong thực tiễn giải quyết đơn thư thuộc thẩm quyền.
Trước hết, một số quy định của pháp luật trong lĩnh vực tố tụng hình sự, tố tụng dân sự, tố tụng hành chính còn bất cập, nhưng đến nay vẫn chưa được liên ngành Tư pháp Trung ương hướng dẫn kịp thời, gây lúng túng cho tòa án khi áp dụng.
Một thực tế khác là có một số công dân chưa thực hiện đúng quyền tố tụng theo quy định. Dù đã được tòa án giải quyết theo đúng trình tự, thủ tục, bảo đảm quyền kháng cáo, giám đốc thẩm, tái thẩm, nhưng do không thỏa mãn lợi ích chủ quan, họ lại lựa chọn khiếu nại, tố cáo cán bộ. Điều này vừa tạo áp lực cho tòa án, vừa ảnh hưởng đến uy tín, danh dự của cá nhân, đơn vị.
Ngoài ra, có trường hợp công dân gửi đơn sai thẩm quyền đến TAND tỉnh nhằm tạo áp lực cho thẩm phán, trong khi nội dung lẽ ra thuộc cơ quan khác giải quyết. Điều này khiến công tác xử lý đơn thêm phức tạp, kéo dài thời gian.
Công tác phối hợp với một số cơ quan, đơn vị trong việc cung cấp chứng cứ, hồ sơ, tài liệu phục vụ xét xử cũng còn hạn chế, thậm chí chậm trễ. Đây là nguyên nhân phát sinh đơn thư khiếu nại, tố cáo của công dân đối với Tòa án, làm gia tăng áp lực cho ngành trong bối cảnh số lượng vụ việc ngày càng nhiều và tính chất ngày càng phức tạp.
Chuẩn hóa quy trình, đẩy mạnh chuyển đổi số trong xử lý đơn thư
Kết luận tại buổi làm việc, đồng chí Thái Thị An Chung, Phó trưởng đoàn chuyên trách Đoàn ĐBQH tỉnh đánh giá cao tinh thần trách nhiệm và sự chủ động trong việc giải quyết đơn thư khiếu nại, tố cáo do Đoàn chuyển đến. Tuy nhiên, đồng chí cũng nhấn mạnh: Công tác phối hợp và thông tin kết quả giải quyết từ TAND tỉnh đến Đoàn ĐBQH vẫn còn hạn chế. Đây là vấn đề cần sớm khắc phục, bởi việc cập nhật tiến độ giải quyết không chỉ giúp Đoàn nắm bắt tình hình để thông tin lại cho công dân, mà còn tạo điều kiện để hai bên cùng phối hợp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc phát sinh.
Từ thực tiễn giám sát, Đoàn ĐBQH tỉnh đã kiến nghị nhiều giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công tác giải quyết đơn thư tại TAND tỉnh Nghệ An.
Một là, TAND tỉnh cần chuẩn hóa quy trình giải quyết đơn khiếu nại, tố cáo liên quan đến hoạt động tố tụng. Việc chuẩn hóa sẽ giúp bảo đảm sự thống nhất, minh bạch, hạn chế tình trạng giải thích không đồng đều giữa các cấp, đồng thời nâng cao trách nhiệm của cán bộ khi thực thi nhiệm vụ.
Hai là, tăng cường phối hợp với Đoàn ĐBQH tỉnh cũng như các sở, ban, ngành, địa phương. Sự phối hợp chặt chẽ sẽ tạo điều kiện cho việc cung cấp hồ sơ, chứng cứ kịp thời, góp phần đẩy nhanh tiến độ xét xử, giảm phát sinh khiếu nại, tố cáo.
Ba là, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin và chuyển đổi số trong theo dõi, xử lý đơn thư. Nếu xây dựng được hệ thống dữ liệu điện tử, công tác quản lý sẽ khoa học, chặt chẽ hơn, bảo đảm tính hệ thống và giảm sai sót. Đây cũng là hướng đi tất yếu để nâng cao hiệu quả, đáp ứng yêu cầu cải cách tư pháp và xây dựng chính phủ số, nền tư pháp hiện đại.
Bốn là, với những đơn thư cụ thể, TAND tỉnh cần tập trung nghiên cứu giải quyết dứt điểm, đúng pháp luật, bảo đảm quyền và lợi ích chính đáng của công dân. Đây vừa là trách nhiệm pháp lý, vừa là nghĩa vụ chính trị quan trọng, góp phần củng cố niềm tin của Nhân dân vào công lý và hệ thống tư pháp.
Kết thúc buổi giám sát, Đoàn công tác của Đoàn ĐBQH tỉnh khẳng định: TAND tỉnh Nghệ An đã có nhiều nỗ lực, song cần tiếp tục đổi mới mạnh mẽ, khắc phục hạn chế, phát huy kết quả, qua đó xây dựng hình ảnh một nền tư pháp “phụng công, thủ pháp, chí công vô tư”, gần dân, vì dân.
