Hoạt động chế biến dăm gỗ tại Công ty TNHH MTV Chế biến lâm sản Hưng Minh. Ảnh: Cao Quỳnh

1 phần diện tích nhà xưởng nằm trong hành lang an toàn đường bộ

Thanh tra công tác quản lý, sử dụng đất đối với phương án, dự án sản xuất của ông Đồng Xuân Hưng và Công ty Hưng Minh, Thanh tra tỉnh Quảng Ninh cho biết, diện tích đất thuê nằm trong 3ha đất lâm nghiệp mà bà Phạm Thị Nhàn (người được thuê đất liền kề) mua của ông Lê Văn Hồng vào năm 2010.

Sau đó, bà Phạm Thị Nhàn được UBND huyện Tiên Yên cho thuê đất và cùng với ông Đồng Xuân Hưng xây dựng chân kè giáp sông Tiên Yên; san lấp tạo mặt bằng, xây dựng 1 nhà xưởng để chế biến dăm gỗ và 1 nhà điều hành (nhà cấp 4).

Năm 2013, bà Phạm Thị Nhàn không cùng ông Đồng Xuân Hưng sản xuất kinh doanh trên diện tích đất này, UBND huyện Tiên Yên đã cho ông Hưng thuê đất.

Sau khi được thuê đất, Công ty Hưng Minh sử dụng để làm bãi tập kết vật liệu và xuởng sơ chế gỗ. Năm 2018, ông Hưng xây dựng lại toàn bộ xưởng chế biến gỗ để thuận tiện cho hoạt động sản xuất, kinh doanh do các hạng mục công trình trước đây đã xuống cấp (kè giáp sông, nhà xưởng, máy móc, thiết bị...).

Năm 2020, ông Đồng Xuân Hưng tặng cho bà Tô Thị Minh (vợ ông Hưng) diện tích đất đang thuê và các tài sản gắn liền với đất. Sau đó, bà Minh lại tặng cho Công ty Hưng Minh và đã thực hiện đăng ký biến động mang tên công ty; được Sở Tài nguyên và Môi trường cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất vào năm 2020.

Hiện trạng sử dụng đất của Công ty Hưng Minh cho thấy, công ty đang sử dụng diện tích thuê để làm bến thủy nội địa, mặt bằng tập kết gỗ và chế biến dăm gỗ. Trên diện tích đất sử dụng có kè giáp sông dài khoảng 90m; 2 nhà xưởng khung thép, trong đó, có 1 nhà xưởng có 1 phần diện tích nằm trong hành lang an toàn đường bộ.

Không chỉ vậy, công ty đang sử dụng diện tích 6.220,3 m² nằm ngoài diện tích được thuê đất, gồm: Diện tích hành lang an toàn đường bộ và diện tích đất lâm nghiệp liền kề của bà Phạm Thị Nhàn.

Cho thuê đất, gia hạn thuê đất khi chưa có văn bản chấp thuận của UBND tỉnh

Kiểm tra hồ sơ thuê đất và thực địa, Thanh tra tỉnh Quảng Ninh nhận thấy, các cơ quan chức năng cho thuê đất không căn cứ vào quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2011 - 2020, kế hoạch sử dụng đất và quy hoạch 3 loại rừng.

Theo quy hoạch sử dụng đất và quy hoạch 3 loại rừng thì khu đất được quy hoạch là đất rừng sản xuất (khoảng 2.700m²), còn lại là đất sản xuất kinh doanh.

Đối chiếu khu đất với các quy hoạch cho thấy, phù hợp quy hoạch sử dụng đất thời kỳ 2021 - 2030 (sản xuất kinh doanh); không phù hợp quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 khu trung tâm đô thị Tiên Lãng (đất công cộng đô thị) và quy hoạch 3 loại rừng (đất rừng sản xuất).

Cùng với đó, đã cho bà Phạm Thị Nhàn (người thuê ban đầu), ông Đồng Xuân Hưng (người thuê hiện nay) thuê đất không phù hợp với nguồn gốc đất. Cụ thể, diện tích đất thuê nằm trong diện tích đất rừng sản xuất đã được cấp giấy chứng nhận cho bà Nhàn; chưa thực hiện thủ tục chuyển mục đích sử dụng đất, trả lại đất, thu hồi đất.

Ngoài ra, cấp giấy chứng nhận ghi mục đích sử dụng là “đất bãi tập kết vật liệu và xưởng sơ chế gỗ” không đúng loại đất theo quy định của Luật Đất đai năm 2003 và Luật Đất đai năm 2013.

Đặc biệt, đã cho thuê đất, gia hạn thuê đất khi chưa có văn bản chấp thuận của UBND tỉnh đối với trường hợp cho thuê đất có diện tích từ 0,5ha trở lên theo quy định.

Cho phép sử dụng đất vào mục đích sơ chế gỗ không phù hợp với quy hoạch cơ sở chế biến gỗ của huyện Tiên Yên đến năm 2020. Đồng thời, người sử dụng đất không trực tiếp sử dụng kể từ khi được thuê đất mà để Công ty Hưng Minh sử dụng và lấn đất hành lang an toàn đường bộ của quốc lộ 4B.

Đáng nói, các cơ quan quản lý Nhà nước về đất đai của huyện Tiên Yên qua kiểm tra, nắm tình hình biết các doanh nghiệp đang sử dụng đất trên thực địa nhưng không hướng dẫn thực hiện thủ tục thuê đất theo quy định mà tiếp tục tiếp nhận hồ sơ, cho phép cá nhân được gia hạn thuê đất; không kịp thời phát hiện, ngăn chặn và xử lý vi phạm.

Trong hoạt động xây dựng, kết luận thanh tra cũng nêu rõ, công trình xây dựng là công trình dân dụng cấp III, theo quy định phải được cơ quan Nhà nước có thẩm quyền thẩm định thiết kế cơ sở, bản vẽ thi công; tuy nhiên, việc này chưa được thực hiện.

Bên cạnh đó, việc sử dụng đất có thể làm ảnh hưởng đến môi trường khi xả thoát nước bề mặt tập kết vật liệu và phụ phẩm từ chế biến dăm gỗ.

Về quản lý giao thông đường thủy, ông Đồng Xuân Hưng không lập hồ sơ xin chấp thuận xây dựng bến thủy nội địa trước khi triển khai xây dựng công trình theo quy định.

Cảng vụ Đường thủy nội địa Khu vực I cấp giấy phép bến thủy nội địa cho Công ty Hưng Minh khi không có văn bản chấp thuận chủ trương xây dựng bến thủy nội địa và giấy tờ về quyền sử dụng đất theo quy định; dẫn đến, cấp giấy phép không đúng người sử dụng và mục đích sử dụng đất ghi trên giấy chứng nhận được cấp…

Trước những vi phạm trên của Công ty Hưng Minh (cùng một số trường hợp vi phạm khác), Thanh tra tỉnh Quảng Ninh đã yêu cầu UBND huyện Tiên Yên chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn rà soát lại các giấy chứng nhận đã cấp có ranh giới nằm trong hành lang an toàn đường bộ quốc lộ 4B.

Tham mưu UBND huyện đối với các trường hợp đang sử dụng đất không phù hợp quy hoạch phân khu tỷ lệ 1/2000 khu trung tâm đô thị Tiên Lãng và quy hoạch 3 loại rừng để có hướng xử lý, giải quyết kịp thời.

Phối hợp với UBND xã Tiên Lãng kiểm tra, xử lý vi phạm, tháo dỡ các công trình, hạng mục công trình xây dựng nằm trong hành lang an toàn đường bộ của quốc lộ 4B theo quy định.

Kiểm tra công tác bảo vệ môi trường, xử lý, kiến nghị xử lý kịp thời các vi phạm bảo đảm đúng quy định (nếu có)…