Trạm quan trắc môi trường tự động đảm bảo truyền các thông số liên tục tới Sở TN&MT Quảng Ninh. Ảnh: Phạm Hoạch

HSDT không đáp ứng yêu cầu của HSMT và quy định của pháp luật

Về lựa chọn nhà thầu thực hiện gói thầu EPC (thiết kế, thi công, lắp đặt và chuyển giao), hồ sơ mời thầu (HSMT) được lập, thẩm định và trình duyệt không yêu cầu nhân sự có kinh nghiệm phù hợp với một số nội dung, tính chất gói thầu; Tờ trình số 03, ngày 17/2/2014 của Ban Quản lý D.A về việc phê duyệt HSMT gói thầu số 01 trình CĐT trước 1 ngày HSMT được tư vấn thẩm định nêu yêu cầu thông số kỹ thuật đối với hệ thống thiết bị tại các trạm quan trắc môi trường xung quanh hướng đến 1 hãng sản xuất, model cụ thể, điều này làm hạn chế việc tham dự thầu của các nhà thầu.

Bên cạnh đó, hồ sơ dự thầu (HSDT) bản gốc của nhà thầu trúng thầu không được đại diện bên mời thầu ký xác nhận theo quy định.

HSDT không đáp ứng yêu cầu của HSMT và quy định của pháp luật liên quan. Cụ thể, HSDT của nhà thầu được phê duyệt trúng thầu không có tài liệu chứng minh năng lực, kinh nghiệm của đơn vị, nhân sự chủ chốt phù hợp đối với một số hạng mục. Một số nhân sự chủ chốt tham gia gói thầu không có chứng chỉ hành nghề…

Danh mục các thiết bị chuyên dùng thi công (theo bảng kê) không đáp ứng yêu cầu HSMT như: Không có thiết bị chuyên dùng thi công đóng ép cọc, thi công khoan khảo sát địa chất; danh mục thiết bị, máy móc thuộc sở hữu của nhà thầu không có giấy tờ chứng minh theo yêu cầu HSMT; không có biểu đăng ký nhà thầu phụ…

Hợp đồng tương tự (3 hợp đồng) trong 5 năm không đáp ứng HSMT; catalogue trong dự thầu đối với trạm quan trắc tự động là trạm di động không đúng yêu cầu HSMT là trạm cố định…

Thiếu kiểm tra, rà soát, đối chiếu giá các thiết bị, sản phẩm được thẩm tra

Về việc lựa chọn nhà thầu tư vấn thẩm định giá, thẩm tra giá của Sở Tài chính và việc phối hợp cung cấp thông tin trong hoạt động thanh tra theo quy định, kết luận thanh tra cũng cho biết, hồ sơ, tài liệu CĐT cung cấp chưa thể hiện rõ đơn vị tư vấn được chỉ định thầu do ai là người giới thiệu hoặc lý do chỉ định đơn vị đó.

Hợp đồng, quyết toán gói thầu thẩm định giá (Công ty TNHH Tư vấn thẩm định và Đầu tư công nghệ Gia Lộc là đơn vị tư vấn thẩm định giá) có phí dịch vụ thẩm định giá cao hơn so mức giá trần.

Đặc biệt, chưa có hồ sơ, tài liệu của CĐT thể hiện đơn vị đã thực hiện khảo sát, nghiên cứu, thu thập thông tin về giá, lựa chọn thiết bị công nghệ… Danh mục thiết bị theo hợp đồng thẩm định giá nêu các thông số kỹ thuật toàn bộ thiết bị, vật tư trạm quan trắc khí xung quanh và trạm quan trắc tự động môi trường nước xuất xứ Đức (nước Đức) nhưng kết quả thẩm định (theo chứng thư) ghi chung xuất xứ EU/G7 không đúng yêu cầu theo hợp đồng thẩm định giá.

Theo Chứng thư thẩm định giá số 0410/13/CT/GL-Qni, ngày 19/11/2013 do Công ty TNHH Tư vấn thẩm định và Đầu tư công nghệ Gia Lộc ban hành (không có báo cáo kết quả thẩm định giá gửi kèm) có tổng giá trị tài sản được thẩm định là 128.294,2 triệu đồng.

Tuy nhiên, Sở Tài chính chỉ thẩm định được các thiết bị thông thường, phổ biến trên thị trường (gồm 11 loại hàng hoá, có giá trị 1.464,2 triệu đồng), các thiết bị nhập khẩu (hệ thống trạm quan trắc môi trường không thẩm tra được giá, giá theo chứng thư là 126.630,7 triệu đồng), không thẩm định được giá do không có thông tin về giá trên thị trường.

Đáng nói, Sở TN&MT khi phê duyệt dự toán gói thầu đã phụ thuộc, ỷ lại vào kết quả thẩm tra giá của Sở Tài chính, thiếu kiểm tra, rà soát, thu thập thông tin, đối chiếu giá các thiết bị, sản phẩm được thẩm tra; xác định đơn giá thiết bị khi phê duyệt dự toán làm căn cứ xác định giá gói thầu không đảm bảo các yếu tố về thời điểm, thị trường, không tính toán cập nhập lại giá gói thầu trước thời điểm mở thầu theo quy định.

Ngoài ra, tổng dự toán, dự toán chi phí thiết bị được lập trên cơ sở kết quả thẩm định giá của tư vấn chưa đảm bảo khách quan; các thiết bị công nghệ chính của gói thầu chưa được khảo sát, thu thập thông tin kỹ lưỡng về giá.

Cơ quan thanh tra đã có văn bản yêu cầu nhà thầu thực hiện gói thầu EPC cung cấp thông tin về giá nhập khẩu, hoá đơn, hợp đồng mua bán... đã có văn bản yêu cầu nhà thầu tư vấn thẩm định giá nhưng các đơn vị đều không phối hợp hoặc không liên lạc được. Do vậy, chưa đủ cơ sở để xem xét, đánh giá, kết luận về nội dung này.

Thu hồi ngân sách hơn 1 tỷ đồng

Đối với công tác quản lý D.A, chất lượng công trình, kết luận thanh tra cũng khẳng định, hồ sơ thiết kế thi công đã được Sở Xây dựng thẩm tra nhưng chưa được ký, đóng dấu phê duyệt theo quy định; bản vẽ thiết kế thi công hạng mục xây dựng trạm quan trắc môi trường nước mặt, nước biển ven bờ cơ bản không phù hợp với thiết kế cơ sở về vị trí, kết cấu xây dựng.

Chủ nhiệm, chủ trì thiết kế thi công không phù hợp với nhân sự theo HSDT được duyệt trúng thầu. Cán bộ ký xác nhận nghiệm thu các hạng mục không phù hợp theo quy định; không có tên trong danh sách nhân sự của nhà thầu, không rõ trình độ chuyên môn, có chứng chỉ hành nghề hay không.

Cùng với đó, 3 cán bộ thực hiện khảo sát không có chứng chỉ hành nghề; sổ nhật ký thi công không được đánh số trang liên tục và đóng dấu giáp lai; không có bản vẽ hoàn công chi tiết sơ đồ hệ thống thiết bị công nghệ quan trắc môi trường; nhật ký giám sát không được đại diện CĐT ký đóng dấu xác nhận, nội dung sơ sài, chung chung; thay đổi vị trí, model một số thiết bị nhưng phần nhận xét của tư vấn giám sát đều để trống…

Tiến độ triển khai thi công gói thầu EPC bị chậm tiến độ nhưng chưa được CĐT và nhà thầu đánh giá rõ nguyên nhân, trách nhiệm, xử lý, xử phạt theo điều khoản thoả thuận trong hợp đồng.

Ngoài ra, CĐT chậm hoàn thiện hồ sơ, trình phê duyệt quyết toán D.A hoàn thành theo quy định.

Giải ngân, thanh quyết toán chi phí một số hạng mục, phần việc chưa đảm bảo quy định: Nghiệm thu, thanh toán giá trị, khối lượng còn sai sót, quá trình kiểm toán, thẩm định quyết toán đã phải thu hồi ngân sách; nhà thầu thực hiện gói thầu EPC không xuất hoá đơn cho các kỳ thanh toán khối lượng đối với các hạng mục có nguồn vốn từ ngân sách… D.A sau khi đưa vào sử dụng còn một số hạn chế, chưa đạt nội dung yêu cầu về khả năng kết nối, truyền nhận số liệu…

Trước những vi phạm trên, trong quá trình thanh tra, CĐT (cá nhân liên quan) đã chủ động khắc phục tồn tại, thiếu sót, nộp số tiền hơn 1 tỷ đồng vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra tỉnh để chờ xử lý nộp ngân sách Nhà nước đối với một số khoản đã chi chưa đảm bảo quy định, không hiệu quả đầu tư.

Cũng tại kết luận này, Thanh tra tỉnh đã chỉ ra thêm nhiều vi phạm tại D.A nâng cao năng lực quan trắc môi trường tự động trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh; đồng thời, “điểm tên” trách nhiệm của hàng loạt tập thể, cá nhân có liên quan.

Chúng tôi sẽ tiếp tục thông tin.