Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội ngày 4/11/2022. Ảnh: Hoàng Nam

Theo Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng, đến tháng 6/2022, các doanh nghiệp viễn thông đã triển khai các biện pháp chuẩn hoá, bảo đảm 100% thuê bao có thông tin đúng quy định, hợp lý, hợp lệ, những thuê bao nào không đủ thông tin đều bị xoá bỏ khỏi hệ thống (thời điểm 2017 còn gần 22 triệu; đến năm 2020 còn 14 triệu và đến tháng 9/2021, còn hơn 7 triệu SIM có thông tin thuê bao có dấu hiệu chưa hợp lý, hợp lệ).

Trước đó, ngày 31/3/2022, Bộ TT&TT đã ban hành Quyết định số 611/QĐ-BTTTT về việc kiểm tra hoạt động quản lý thông tin thuê bao, xử lý SIM có thông tin thuê bao không đúng quy định, SIM sử dụng để thực hiện hành vi vi phạm pháp luật của các doanh nghiệp viễn thông di động. Tổng số tiền phạt là gần 3 tỷ đồng cho 7 doanh nghiệp viễn thông là Viettel, VNPT, MobiFone, Vietnamobile, Gtel Mobile, ITel, Mobicast. Đây là hình phạt nghiêm khắc cho các doanh nghiệp viễn thông.

Việc xây dựng cơ sở dữ liệu quốc gia (CSDLQG) về dân cư là cơ sở quan trọng để xử lý sim rác một cách triệt để, căn bản. Trước khi hệ thống CSDLQG về dân cư được đưa vào hoạt động, các nhà mạng đã tiến hành xoá bỏ 22 triệu sim không đầy đủ thông tin. Đây là những nỗ lực rất lớn của các công ty viễn thông, sau khi Bộ TT&TT đã tổ chức các cuộc thanh tra toàn diện, gửi công văn đích danh đến chủ tịch, tổng giám đốc các công ty viễn thông đề nghị xem xét, xử lý trách nhiệm đối với các cá nhân nếu đơn vị còn để tồn đọng quá nhiều sim rác.

Đến nay 03 doanh nghiệp chiếm thị phần lớn (96%) là Viettel, VNPT, MobiFone đã rà soát, đối chiếu với CSDLQG về dân cư (Bộ Công an) được hơn 24% tổng số giấy tờ thuê bao (18 triệu/76 triệu). Bộ TT&TT đang đôn đốc các doanh nghiệp viễn thông khẩn trương triển khai hoàn thành trong tháng 11/2022.

Trong thời gian tới, Bộ TT&TT sẽ tiếp tục phối hợp chặt chẽ với Bộ Công an, chỉ đạo các đơn vị chức năng, các doanh nghiệp viễn thông thực hiện chuẩn hoá, xác thực thông tin thuê bao với CSDLQG về dân cư, mục tiêu bảo đảm hoàn thành 100% trong tháng 11/2022. Áp dụng công nghệ xác thực đăng ký thuê bao.

Đồng thời tăng cường tuyên truyền nâng cao ý thức của người dân về các rủi ro cho bản thân và cho xã hội khi sử dụng SIM đăng ký không đúng quy định, SIM không chính chủ. Tổ chức các đợt thanh tra, kiểm tra xử lý nghiêm các trường hợp vi phạm.

Cũng theo Bộ trưởng Bộ TT&TT, dữ liệu thông tin cá nhân là tài sản cá nhân và đã được quy định trong Luật An toàn thông tin, mỗi cá nhân trước hết phải ý thức được việc bảo vệ tài sản của cá nhân mình. Hiện nay, người dân thường rất dễ dãi trong việc cung cấp thông tin cá nhân của mình cho các doanh nghiệp thu thập thông tin. Trong khi đó, các doanh nghiệp thu thập thông tin cũng không có cam kết rõ ràng trong việc sử dụng và bảo mật các thông tin của khách hàng.

Do vậy, Bộ TT&TT đã đặt ra chương trình cho thời gian còn lại trong năm 2022 là sẽ tổ chức thanh tra toàn diện đối với các doanh nghiệp viễn thông về việc thu thập, xử lý và đảm bảo an toàn thông tin. Đến đầu năm 2023, sẽ tiến hành thanh tra các doanh nghiệp bưu chính, vì những doanh nghiệp này cũng tiến hành thu thập dữ liệu cá nhân đối với hầu hết người dân, đồng thời, sẽ tiến hành thanh tra đối với các mạng xã hội lớn kể cả trong nước và ngoài nước đang hoạt động tại Việt Nam.

Năm 2022, đã có 11 đoàn kiểm tra liên ngành về dữ liệu cá nhân và đã chuyển 02 vụ sang cơ quan công an để tiếp tục điều tra xử lý hình sự.

Bộ TT&TT dự kiến sẽ đề xuất Thủ tướng Chính phủ lấy năm 2023 là năm dữ liệu số Việt Nam để nâng cao nhận thức và bảo vệ tốt dữ liệu cá nhân.