Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh thông tin những điểm mới về Luật Nhà ở 2023. Ảnh: Đ.X

Sáng ngày 25/12, Văn phòng Chủ tịch nước họp báo công bố lệnh của Chủ tịch nước công bố 7 luật đã được Quốc hội khóa XV thông qua tại kỳ họp thứ 6.

7 luật này gồm: Luật Viễn thông; Luật Quản lý, bảo vệ công trình quốc phòng và khu quân sự; Luật Căn cước; Luật Nhà ở; Luật Tài nguyên nước; Luật Lực lượng tham gia bảo vệ an ninh, trật tự ở cơ sở; Luật Kinh doanh bất động sản.

Quy định chặt điều kiện xây chung cư mini

Thông tin những điểm mới của Luật Nhà ở, Thứ trưởng Bộ Xây dựng Nguyễn Văn Sinh cho hay Luật Nhà ở sửa đổi có 13 chương với 198 điều, có hiệu lực thi hành 1/1/2025. So với luật hiện hành, luật mới giảm 4 chương, tăng 15 điều.

Theo ông Sinh, luật mới sửa đổi, bổ sung một số quy định về phát triển nhà ở thương mại, nhà ở công vụ, nhà ở tái định cư, nhà ở riêng lẻ nhằm tạo điều kiện thuận lợi cho tổ chức, doanh nghiệp, cá nhân tham gia phát triển nhà ở.

Riêng nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân (còn gọi là chung cư mini) để bán, cho thuê mua, cho thuê, luật bổ sung quy định theo hướng chặt chẽ hơn về điều kiện đầu tư xây dựng, nhằm bảo đảm an toàn tính trạng và tài sản của nhân dân.

Trả lời báo chí về vấn đề này, Thứ trưởng Nguyễn Văn Sinh nhấn mạnh, Điều 57, Luật Nhà ở 2023 quy định rất rõ điều kiện để phát triển nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ của cá nhân để bán, cho thuê.

Theo đó, cá nhân có quyền sử dụng đất muốn xây dựng nhà ở nhiều tầng, nhiều căn hộ để bán, cho thuê mua, cho thuê phải đáp ứng điều kiện làm chủ đầu tư dự án nhà ở.

“Việc đầu tư xây dựng phải thưc hiện theo quy định của pháp luật về xây dựng, cũng như quy định khác liên quan”, lãnh đạo Bộ Xây dựng nhấn mạnh.

Đáng chú ý, theo quy định của luật, căn hộ chung cư mini (nhà ở từ 2 tầng trở lên mà tại mỗi tầng có thiết căn hộ, hoặc từ 2 tầng, có quy mô 20 căn hộ trở lên) đáp ứng đủ điều kiện thì được cấp giấy chứng nhận (còn gọi là sổ hồng) theo pháp luật đất đai; được bán, cho thuê, thuê mua theo quy định Luật Nhà ở, pháp luật về kinh doanh bất động sản.

Cá nhân có quyền sử dụng đất muốn xây dựng chung cư mini (nhà ở có từ 2 tầng trở lên và có quy mô dưới 20 căn hộ, tại mỗi tầng có thiết kế) chỉ để cho thuê, theo ông Sinh, phải đáp ứng 3 điều kiện.

Đầu tiên là đáp ứng yêu cầu về xây dựng nhà ở theo quy định của Bộ trưởng Bộ Xây dựng và tới đây sẽ có quy định cụ thể.

Thứ hai, là đáp ứng yêu cầu về phòng cháy, chữa cháy.

Điều kiện thứ ba là đáp ứng về đường giao thông để phương tiện chữa cháy thực hiện nhiệm vụ chữa cháy tại nơi có nhà ở nhiều tầng nhiều căn hộ của cá nhân theo quy định của UBND cấp tỉnh.

Bỏ điều kiện cư trú khi mua nhà ở xã hội

Vẫn theo Thứ trưởng Bộ Xây dựng, Luật Nhà ở bổ sung nhiều quy định về phát triển nhà ở xã hội.

Trong đó, luật đã xác định rõ trách nhiệm dành quỹ đất để phát triển nhà ở xã hội là trách nhiệm của chính quyền địa phương.

Cụ thể, quá trình lập, phê duyệt quy hoạch xây dựng, quy hoạch đô thị, UBND cấp tỉnh phải bố trí đủ quỹ đất phát triển nhà ở xã hội theo chương trình, kế hoạch phát triển nhà ở đã được phê duyệt.

“Việc trao quyền gắn với trách nhiệm để tạo cơ chế linh hoạt cho địa phương triển khai thực hiện”, theo ông Sinh.

Về hình thức phát triển nhà ở xã hội, Thứ trưởng Bộ Xây dựng thông tin, luật bổ sung 2 hình thức mới là phát triển nhà lưu trú công nhân và phát triển nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân.

Bên cạnh việc được mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội, công nhân, người lao động tại khu công nghiệp còn được thuê nhà lưu trú công nhân trong khu công nghiệp. Lực lượng vũ trang nhân dân được mua, thuê, thuê mua nhà ở cho lực lượng vũ trang nhân dân.

Luật mới cũng bổ sung quy định cho phép Tổng Liên đoàn lao động Việt Nam là cơ quan chủ quản dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội bằng nguồn tài chính công đoàn cho công nhân, người lao động thuộc đối tượng được hưởng chính sách nhà ở xã hội thuê.

Đặc biệt, Luật Nhà ở sửa đổi quy định cụ thể về điều kiện được hưởng chính sách nhà ở xã hội theo hướng cải cách thủ tục hành chính nhiều hơn, tạo điều kiện cho người dân có thu nhập thấp thuận lợi hơn khi đăng ký mua, thuê, thuê mua nhà ở xã hội.

“Luật đã bãi bỏ quy định về điều kiện cư trú, khi mua, thuê mua nhà ở xã hội chỉ còn điều kiện về nhà ở và thu nhập. Trường hợp thuê nhà ở xã hội thì không yêu cầu bắt buộc phải đáp ứng các điều kiện về nhà ở, thu nhập, chỉ cần đúng đối tượng”, Thứ trưởng Bộ Xây dựng nói.

Chính sách ưu đãi với chủ đầu tư xây dựng nhà ở xã hội cũng được sửa đổi, bổ sung nhiều theo hướng khuyến khích doanh nghiệp tham gia đầu tư.

Theo đó, doanh nghiệp làm nhà ở xã hội được miễn tiền sử dụng đất, tiền thuê đất với toàn bộ diện tích đất của dự án và không phải thực hiện thủ tục xác định giá đất, tính tiền sử dụng đất, tiền thuê đất được miễn theo quy định của pháp luật về đất đai.

Chủ đầu tư cũng được hưởng lợi nhuận định mức tối đa 10% với phần diện tích xây dựng nhà ở xã hội; được ưu đãi tối đa 20% tổng diện tích đất ở (hoặc 20% tổng diện tích sàn xây dựng của dự án) để xây dựng công trình, kinh doanh dịch vụ, thương mại, nhà ở thương mại theo chủ trương đầu tư dự án đã được chấp thuận.