Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái trả lời chất vấn. Ảnh: CTV

Sáng nay - 9/11, Quốc hội họp ở hội trường tiếp tục tiến hành chất vấn và trả lời chất vấn về các vấn đề có liên quan đến việc thực hiện các nghị quyết của Quốc hội về giám sát chuyên đề và chất vấn trong nhiệm kỳ khóa XIV và một số nghị quyết trong nhiệm kỳ khóa XIII.

Ai chịu trách nhiệm tình trạng nhũng nhiễu của cán bộ?

Chất vấn Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái, đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà (đoàn Hà Nội) nêu, theo báo cáo thẩm tra của Uỷ ban Tư pháp trong nhiều lĩnh vực của đời sống xã hội vẫn còn tình trạng cán bộ, công chức, viên chức gây nhũng nhiễu phiền hà trong giải quyết công việc cho người dân và doanh nghiệp.

“Đề nghị Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết tình trạng này xảy ra nhiều nhất trong lĩnh vực nào, ai phải chịu trách nhiệm về việc xảy ra tình trạng này? Tổng Thanh tra Chính phủ có trách nhiệm gì và có biện pháp gì để ngăn chặn tình trạng nêu trên?”, đại biểu hỏi.

Đại biểu Đỗ Đức Hồng Hà cũng cho hay, cử tri rất vui mừng khi nghe Chính phủ báo cáo tình hình tham nhũng ở nước ta thời gian qua đang từng bước được kiềm chế và có chiều hướng thuyên giảm.

“Tổng Thanh tra Chính phủ cho biết căn cứ vào đâu để có được kết luận như đã nêu trên?”, ông Hà chất vấn.

Trả lời, Tổng Thanh tra Lê Minh Khái cho hay, thời gian qua, dưới sự lãnh đạo, chỉ đạo tập trung, toàn diện của Trung ương Đảng, Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng mà trực tiếp và thường xuyên là Tổng Bí thư, Chủ tịch nước; sự lãnh đạo quyết liệt của Quốc hội, Chính phủ; sự vào cuộc đầy đủ toàn diện của các cấp, ngành, doanh nghiệp, nhân dân và báo chí, công tác phòng, chống tham nhũng đã đạt được kết quả tích cực toàn diện trên tất cả các lĩnh vực, góp phần ổn định chính trị, phục vụ phát triển kinh tế, xã hội, tạo niềm tin nhân dân và được quốc tế đánh giá cao.

“Tình trạng cán bộ, công chức trong cơ quan Nhà nước còn nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân là vấn đề hết sức quan trọng được Đảng, nhân dân rất quan tâm và ngành Thanh tra cũng hết sức quan tâm”, ông Lê Minh Khái nói.

Trách nhiệm thuộc về ai? Theo Tổng Thanh tra, là người đứng đầu cơ quan, lĩnh vực để xảy ra nhũng nhiễu gây phiền hà cho người dân. Còn xảy ra ở lĩnh vực nào thì trong Chỉ thị 10 của Thủ tướng Chính phủ (về tăng cường xử lý, ngăn chặn có hiệu quả tình trạng nhũng nhiễu, gây phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong giải quyết công việc) đã nêu rất rõ.

“Có thể nói, những lĩnh vực thường xuyên tiếp xúc với người dân, những lĩnh vực cán bộ, công chức thiếu rèn luyện thì dễ xảy ra tham nhũng như khu vực phục vụ dịch vụ công. Nội dung chi tiết, trong Chỉ thị 10, Thủ tướng nêu rất đầy đủ nên tôi xin phép không nhắc lại”, Tổng Thanh tra nhấn mạnh.

Đánh giá tình hình tham nhũng "hết sức khó khăn"

Ông Lê Minh Khái cho hay, Thanh tra Chính phủ đã đề xuất Thủ tướng ban hành chỉ thị để chống nhũng nhiễu phiền hà cho người dân, doanh nghiệp trong quá trình giải quyết công việc.

Sau khi Thủ tướng ban hành Chỉ thị 10 năm 2019, Thanh tra Chính phủ đã tổ chức hội nghị trực tuyến toàn quốc để triển khai. Thanh tra Chính phủ cũng tham mưu Thủ tướng ban hành Công điện 724 năm 2019 để tăng cường các biện pháp phòng ngừa tiêu cực, tham nhũng trong hoạt động công vụ.

Đại biểu Quốc hội Đỗ Đức Hồng Hà. Ảnh: TN

“2 văn bản này có ý nghĩa rất lớn trong vấn đề chấn chỉnh tình trạng tham nhũng của cán bộ, công chức khi thực hiện công vụ”, Tổng Thanh tra nói và cho biết, tháng 10 vừa rồi, Thanh tra Chính phủ đã có báo cáo sơ kết 1 năm thực hiện Chỉ thị 10, trong đó có đánh giá tình trạng, nêu giải pháp để tiếp tục thực hiện trong  thời gian tới.

Cũng theo Tổng Thanh tra, việc đánh giá tình hình tham nhũng “hết sức khó khăn, mang tính trừu tượng”. Tuy nhiên, với tư cách cơ quan tham mưu, Thanh tra Chính phủ cố gắng bám sát vào những nội dung để làm căn cứ đánh giá.

Tư lệnh ngành Thanh tra đưa ra 4 căn cứ làm cơ sở để đánh giá “tình hình tham nhũng ở nước ta thời gian qua đang từng bước được kiềm chế và có chiều hướng thuyên giảm”.

Đầu tiên là cảm nhận của người dân về tình hình tham nhũng thông qua các phương tiện thông tin đại chúng.

Thứ 2, bộ chỉ số đánh giá của Thanh tra Chính phủ là hiệu quả phòng, chống tham nhũng tăng lên.

Thứ 3 là chỉ số cảm nhận tham nhũng của Tổ chức Minh bạch thế giới thì năm 2019 Việt Nam tăng 21 bậc so với năm 2018, từ nước đứng thứ 117 lên 96/180 nước.

Cuối cùng là căn cứ vào những đánh giá, chỉ đạo của Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng.

“Đánh giá tình hình tham nhũng rất khó. Trên cơ sở tình hình phòng, chống tham nhũng trên tất cả các mặt về công tác quản lý Nhà nước, phòng ngừa, xử lý, tuyên truyền đạt được kết quả như thế nên có tác động rất lớn đến tình hình hình tham nhũng”, Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Minh Khái nêu.