(Thanh tra) - Trường hợp giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội theo kiểm toán, quyết toán thấp hơn giá chủ đầu tư phê duyệt thì họ phải hoàn trả lại phần chênh lệch cho người mua, thuê mua nhà ở xã hội, theo nghị quyết Quốc hội thông qua.
Chiều 29/6, Quốc hội thông qua Nghị quyết thí điểm về một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển nhà ở xã hội, với 461/463 đại biểu có mặt tán thành. Nghị quyết này có hiệu lực thi hành từ 1/6//2025, và thực hiện trong 5 năm.
Cán bộ có nhà xa địa điểm làm việc được mua nhà ở xã hội
Trước khi Quốc hội biểu quyết, trình bày báo cáo tiếp thu, giải trình, chỉnh lý dự thảo nghị quyết, Bộ trưởng Bộ Xây dựng Trần Hồng Minh cho biết, Chính phủ đã đề xuất bổ sung quy định điều kiện để được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội với các đối tượng chịu tác động bởi việc tổ chức, sắp xếp lại đơn vị hành chính.
Chính phủ cũng đề xuất giao quyền chủ động cho địa phương xem xét, đánh giá theo thời gian di chuyển, điều kiện hạ tầng giao thông, vùng miền... để xác định đối tượng được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội, tạo điều kiện thuận lợi về chỗ ở thuận tiện, gần nơi làm việc.
Theo nghị quyết được thông qua, các tỉnh, TP trực thuộc Trung ương sau sáp nhập, căn cứ vào phạm vi đơn vị hành chính nơi có dự án trước thời điểm sắp xếp để xác định điều kiện về nhà ở với đối tượng được mua, thuê mua nhà ở xã hội theo quy định của Luật Nhà ở.
Cán bộ, công chức, viên chức chưa được mua hoặc thuê mua nhà ở xã hội, chưa có nhà ở thuộc sở hữu của mình hoặc có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng cách xa địa điểm làm việc thì được mua, thuê nhà ở xã hội.
“Căn cứ điều kiện thực tế của địa phương, UBND cấp tỉnh quy định chi tiết về trường hợp có nhà ở thuộc sở hữu của mình nhưng cách xa địa điểm làm việc được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở xã hội”, theo nghị quyết.
Cắt giảm loạt thủ tục làm nhà ở xã hội
Bộ trưởng Trần Hồng Minh cũng cho biết, dự thảo nghị quyết trình Quốc hội thông qua đã cắt giảm, cải cách thủ tục hành chính, chuyển mạnh từ tiền kiểm sang hậu kiểm, gắn với tăng cường giám sát. Việc này, để thu hút doanh nghiệp tham gia đầu tư xây dựng nhà ở xã hội.
Theo đó, sẽ không thực hiện thủ tục đấu thầu lựa chọn nhà đầu tư, thủ tục chấp thuận chủ trương đầu tư mà thực hiện giao chủ đầu tư không thông qua đấu thầu. Như vậy, cắt giảm được khoảng 200 ngày, tương ứng khoảng 70% thời gian thực hiện so với quy định hiện hành.
Cạnh đó, không yêu cầu thực hiện bước lập, thẩm định, phê duyệt nhiệm vụ quy hoạch chi tiết.
Ông Minh cho biết, dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội không phải thực hiện thẩm định báo cáo nghiên cứu khả thi đầu tư xây dựng tại cơ quan chuyên môn về xây dựng theo quy định của pháp luật về xây dựng.
Chủ đầu tư, người quyết định đầu tư tự tổ chức thẩm định, phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi và chịu trách nhiệm bảo đảm tuân thủ quy định của pháp luật về xây dựng.
Các gói thầu lựa chọn nhà thầu trong hoạt động xây dựng cũng không phải thực hiện quy trình đấu thầu rộng rãi, mà được áp dụng quy trình chỉ định thầu rút gọn. Nhờ vậy, cắt giảm được từ 45 - 105 ngày so với quy định hiện hành tùy theo hình thức đấu thầu rộng rãi trong nước hay quốc tế.
Trường hợp áp dụng thiết kế mẫu, thiết kế điển hình thì được miễn giấy phép xây dựng.
Phải kiểm toán, quyết toán chi phí đầu tư xây dựng nhà ở xã hội
Đáng chú ý, nghị quyết nêu rõ, căn cứ phương pháp xác định giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội và lợi nhuận định mức theo quy định của pháp luật về nhà ở, chủ đầu tư tự xây dựng, thuê tư vấn có đủ điều kiện năng lực về hoạt động xây dựng để thẩm tra trước khi chủ đầu tư phê duyệt giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội.
Việc xác định giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội được thực hiện với một hoặc một số công trình của dự án đầu tư xây dựng nhà ở xã hội theo giai đoạn thực hiện hoặc theo phân kỳ đầu tư, từng dự án thành phần hoặc toàn bộ dự án.
Sau khi nghiệm thu hoàn thành công trình xây dựng đưa vào sử dụng, chủ đầu tư có trách nhiệm thực hiện kiểm toán, quyết toán về chi phí đầu tư xây dựng theo quy định của pháp luật, gửi cơ quan chuyên môn thuộc UBND cấp tỉnh để kiểm tra giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội.
“Trường hợp giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội theo kiểm toán, quyết toán cao hơn giá bán, giá thuê mua nhà ở xã hội do chủ đầu tư đã ký hợp đồng thì chủ đầu tư không được thu thêm phần chênh lệch của người mua, thuê mua nhà ở xã hội. Trường hợp thấp hơn thì chủ đầu tư phải hoàn trả lại phần chênh lệch cho người mua, thuê mua nhà ở xã hội”, theo nghị quyết của Quốc hội.
Quốc hội giao Chính phủ, bộ, ngành và chính quyền địa phương tổ chức thực hiện nghị quyết bảo đảm công khai, minh bạch, hiệu quả, khả thi và đúng tiến độ: không để sơ hở, tham nhũng, tiêu cực, trục lợi chính sách, thất thoát, lãng phí.
