Ủy viên Thường trực Ủy ban Tư pháp Đỗ Đức Hồng Hà. Ảnh: TN

“Không nghiêng về trừng trị”

Theo ĐBQH TP Hà Nội, xây dựng Nhà nước pháp quyền, thượng tôn pháp luật nên bất kể cá nhân, cơ quan, tổ chức nào vi phạm đều phải chịu trách nhiệm hình sự, hành chính, kỷ luật theo quy định.

Còn về việc khởi tố hay không khởi tố vụ bắt giữ 38 người ở Đồng Tâm phải trên cơ sở pháp luật.

“Nếu có dấu hiệu tội phạm thì bất kể cơ quan, tổ chức, cá nhân nào đều phải chịu trách nhiệm, không có trường hợp ngoại lệ”, ông Đỗ Đức Hồng Hà nói.

Phân tích rõ hơn, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tư pháp phân tích, pháp luật có quy định tình tiết giảm nhẹ, miễn trừ hình sự và hành chính. Căn cứ tính chất mức độ hành vi vi phạm để quyết định xử hay không, miễn hay không, xử nặng hay nhẹ.

“Khởi tố cũng có thể miễn trách nhiệm hình sự, có thể miễn hình phạt, có thể xử nhưng cho hưởng án treo, hay xử phạt cảnh cáo, phạt tiền cải tạo không giam giữ. Vấn đề quan trọng nhất, là thực thi pháp luật cho đúng”.

Chia sẻ tâm tư của nhân dân, cử tri, ở góc độ ĐBQH – người từng làm việc trong lĩnh vực pháp luật, ông Đỗ Đức Hồng Hà tin tưởng, pháp luật sẽ có những đại lượng phù hợp, công bằng đối với người có nhiều tình tiết giảm nhẹ, với những người ăn năn hối cải, với người tự nguyện sửa chữa khắc phục hậu quả cũng như tích cực hợp tác với cơ quan có trách nhiệm.

“Như vụ Đồng Tâm thì sẽ quyết định hình thức xử phạt ở mức độ giáo dục là chính chứ không nghiêng về trừng trị, theo đúng quy định của Bộ luật về miễn trừ, giảm nhẹ, chuyển hình phạt hoặc áp dụng hình phạt nhẹ nhất”, ông nhận định.

Bình luận về cam kết của Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung, Ủy viên Thường trực Ủy ban Tư pháp của Quốc hội cho rằng, vào thời điểm nhất định chưa thể khẳng định vi phạm hành chính hay hình sự nên lời hứa của người có trách nhiệm có thể phù hợp hoàn cảnh và tình hình.

“Tuy nhiên, trong quá trình xem xét đánh giá điều tra có hành vi vi phạm, phạm tội thì phải thực hiện theo đúng quy định pháp luật”, ông bày tỏ “chúng ta cứ chờ kết quả thanh tra và cá nhân tôi chờ đợi kết quả tốt nhất cho tất cả mọi người”.

Xem xét trên bình diện pháp luật là cần thiết

Còn Ủy viên Thường trực Ủy ban Về các vấn đề xã hội, ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre) cho biết, ông có nhiều cảm xúc sau khi nghe thông tin khởi tố vụ án ở Đồng Tâm.

"Lúc đầu, tôi nghĩ không có việc khởi tố mà chỉ đưa ra xem xét vấn đề", ông nói.

ĐBQH Lưu Bình Nhưỡng (Bến Tre). Ảnh: TN

Tuy nhiên, ĐBQH tỉnh Bến Tre cũng cho rằng, việc xem xét trên bình diện pháp luật là cần thiết và phải được xem xét một cách công bằng theo Hiến pháp và pháp luật để bảo đảm quyền, trách nhiệm của tất cả các tổ chức, cá nhân.

Là người có mặt trong cuộc đối thoại giữa Chủ tịch Nguyễn Đức Chung với người dân Đồng Tâm, ông Nhưỡng cho rằng, việc xem xét về mặt Nhà nước là việc bình thường, nên mong người dân Đồng Tâm bình tĩnh, vì về mặt nguyên tắc mọi công dân bình đẳng trước pháp luật.

"Các cụ nói đánh kẻ chạy đi, không ai đánh kẻ chạy lại. Thứ hai là phải xem xét nguồn cơn việc phản ứng của người dân. Họ không tự mình gây ra việc xáo trộn này, mong muốn yên ổn làm ăn như những vùng quê khác. Vì vậy, theo tôi, những vấn đề này cần được xem xét một cách thấu đáo", ông Nhưỡng nói.

Ủy viên Thường trực Ủy ban Về các vấn đề xã hội cũng cho biết, việc ông ký vào giấy cam kết của Chủ tịch Nguyễn Đức Chung là chứng thực ông đã có mặt ở Đồng Tâm và chữ ký của Chủ tịch UBND TP Hà Nội là chữ ký thật vì lúc đó không có con dấu.

Chiều 13/6, Cơ quan Cảnh sát điều tra (Công an Hà Nội) đã khởi tố vụ án hình sự liên quan việc bắt giữ 38 người thi hành công vụ tại thôn Hoành (xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức) để điều tra về tội Bắt, giữ hoặc giam người trái pháp luật (theo điều 123, Bộ luật Hình sự) và Hủy hoại hoặc cố ý làm hư hỏng tài sản (theo điều 143, Bộ luật Hình sự).

Sự việc tại xã Đồng Tâm xảy ra ngày 15/4 khi 4 người bị bắt để phục vụ điều tra vụ án Gây rối trật tự công cộng liên quan đến giải tỏa đất ở đồng Sênh. Lực lượng thi hành công vụ gặp phải sự phản ứng dẫn đến 38 cảnh sát cơ động, cán bộ bị giữ tại nhà văn hóa thôn. Một số ô tô công vụ bị hư hại.

7 ngày sau, toàn bộ người bị giữ được thả khi Chủ tịch UBND TP Hà Nội Nguyễn Đức Chung cam kết làm rõ nguồn gốc đất tại đồng Sênh; điều tra đúng sai việc bắt 4 người nêu trên và không truy cứu hình sự với toàn thể người dân trong sự việc giữ cán bộ, cảnh sát cơ động.

Ngày 20/4, Hà Nội cũng công bố quyết định thanh tra toàn diện việc quản lý, sử dụng từ trước đến nay với diện tích đất khu sân bay Miếu Môn (nằm trên địa giới xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức).

Thảo Nguyên