Toàn cảnh hội thảo. Ảnh: HP

Hội thảo là hoạt động hướng tới việc cụ thể hoá việc thực hiện Nghị quyết số 30-NQ/TW (ngày 23/11/2022) của Bộ Chính trị về phát triển kinh tế - xã hội và bảo đảm quốc phòng, an ninh Vùng đồng bằng Sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045; Nghị quyết số 14/NQ-CP (ngày 8/2/2023) của Chính phủ ban hành Chương trình hành động của Chính phủ thực hiện Nghị quyết số 30-NQ/TW.

Phát biểu khai mạc tại hội thảo, ông Đỗ Thắng Hải, Thứ trưởng Bộ Công Thương khẳng định, phát triển liên kết vùng là một chủ trương xuyên suốt, nhất quán của Đảng và Nhà nước trong quá trình phát triển nhằm khai thác, phát huy cao nhất các tiềm năng, lợi thế của các vùng và các địa phương trong cả nước để phục vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và nâng cao đời sống vật chất, tinh thần của nhân dân.

Thứ trưởng Bộ Công Thương Đỗ Thắng Hải phát biểu khai mạc. Ảnh: HP

Thực tiễn cho thấy sự cần thiết của việc tập trung thu hút đầu tư phát triển mạng lưới logistics, chợ đầu mối, các trung tâm trung chuyển và kho vận hiện đại, thông minh gắn với các cảng biển, cảng hàng không và cửa khẩu ở Hà Nội, Hải Phòng, Quảng Ninh để phát huy tối đa lợi thế vùng: là đầu mối giao thông, cửa ngõ chuyển tiếp giữa vùng Thủ đô Hà Nội và vùng trung du, miền núi phía Bắc tạo luồng lưu chuyển hàng hóa, thúc đẩy giao thương nội vùng, liên vùng và quốc tế.

Đồng thời, cần có các giải pháp đẩy mạnh phát triển thương mại điện tử, hình thành các sàn giao dịch hàng hóa và các cụm, khu vực hội chợ triển lãm quy mô lớn; tận dụng tối đa các cơ hội của các hiệp định thương mại tự do đã ký kết để thu hút đầu tư, xây dựng thương hiệu sản phẩm, đa dạng hóa chuỗi cung ứng, chuyển đổi xuất khẩu xanh, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường.

Theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng, Vùng đồng bằng Sông Hồng có vị trí chiến lược đặc biệt quan trọng về chính trị, kinh tế, văn hoá, xã hội, môi trường, quốc phòng, an ninh và đối ngoại của cả nước, nơi lưu giữ nhiều giá trị văn hoá, lịch sử đặc sắc của dân tộc; là vùng động lực phát triển hàng đầu, có vai trò định hướng, dẫn dắt quá trình cơ cấu lại nền kinh tế và chuyển đổi mô hình tăng trưởng của cả nước.

Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư Nguyễn Chí Dũng phát biểu. Ảnh: HP

Trong giai đoạn vừa qua, Vùng đã đạt được nhiều kết quả quan trọng: kinh tế vùng tăng trưởng bình quân giai đoạn 2005 - 2022 đạt 8,93%/năm, cao hơn mức bình quân cả nước; quy mô kinh tế tăng nhanh, năm 2022 đạt 2,89 triệu tỷ đồng, chiếm 30,4% GDP cả nước; GRDP bình quân đầu người đạt 123,4 triệu đồng/năm, gấp 1,3 lần bình quân cả nước. Thu hút đầu tư trong và ngoài nước tăng mạnh.

Tuy nhiên, theo Bộ trưởng Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Vùng chưa tận dụng hết tiềm năng, lợi thế để tạo động lực cho phát triển; chuyển dịch cơ cấu kinh tế còn chậm; thu ngân sách Nhà nước còn dựa nhiều vào khai thác quỹ đất; công tác quy hoạch và triển khai thực hiện các quy hoạch còn chậm; phát triển không đồng đều giữa các tiểu Vùng và giữa các địa phương trong Vùng; liên kết, hợp tác giữa các địa phương trong vùng chưa chặt chẽ, hiệu quả thấp.

Nguyên nhân của những tồn tại nêu trên là do: Nhận thức về vai trò liên kết vùng chưa đầy đủ, còn tư tưởng cục bộ chưa vì lợi ích chung; thiếu cơ chế và bộ máy thực hiện liên kết, điều phối Vùng hiệu quả vì không có thể chế vùng và có ngân sách riêng cấp vùng; chất lượng quy hoạch vùng và quy hoạch các địa phương trong vùng còn thấp; chưa có chính sách đủ mạnh để huy động nguồn lực ngoài ngân sách nhà nước tham gia đầu tư các công trình kết cấu hạ tầng trọng điểm, có tính lan tỏa của Vùng…

Để phát huy hết tiềm năng, lợi thế của Vùng cũng như từng địa phương trong vùng, Bộ Chính trị đã ban hành Nghị quyết số 30 về phát triển Vùng với định hướng trọng tâm là xây dựng thể chế liên kết vùng đủ mạnh, thiết thực, hiệu quả tăng cường liên kết nội vùng, liên vùng; phát huy vai trò và khai thác hiệu quả các hành lang, vành đai kinh tế, cực tăng trưởng, trung tâm kinh tế, hệ thống đô thị để tạo đột phá phát triển vùng; đảm bảo hiệu quả điều phối, liên kết phát triển và thí điểm một số mô hình, cơ chế, chính sách mới cho vùng.

Các đại biểu bộ, ngành, địa phương tham dự hội thảo. Ảnh: HP

Hội thảo có 2 phiên gồm: Phiên 1: Để đồng bằng sông Hồng là vùng động lực tăng trưởng của cả nước và Phiên 2: Liên kết phát triển kinh tế vùng từ chuỗi sản xuất, thương mại và dịch vụ, các ý kiến phát biểu đã tập trung vào các nội dung:  Thu hút đầu tư hạ tầng vào Vùng đồng bằng sông Hồng để tạo lực đẩy phát triển; tăng cường liên kết, đẩy mạnh xúc tiến thương mại Vùng đồng bằng sông Hồng; giải pháp phát triển thị trường trong nước, góc nhìn từ liên kết nội vùng; giải pháp liên kết các tỉnh Vùng Đồng bằng sông Hồng để phát triển mạng lưới logistics phục vụ xuất khẩu…

Các tham luận, trao đổi cũng tập trung đề xuất một số giải pháp thúc đẩy liên kết thương mại dịch vụ phục vụ thị trường nội địa và xuất khẩu; kinh nghiệm liên kết phát triển thương mại, dịch vụ, du lịch vùng miền; đẩy mạnh kết nối cung cầu, xúc tiến tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp, công nghiệp nông thôn; hỗ trợ doanh nghiệp tiêu thụ sản phẩm nông nghiệp vùng miền vào hệ thống phân phối.

Các ý kiến tham luận trao đổi đều thống nhất với những nội dung quan trọng của Nghị quyết số 30-NQ/TW của Bộ Chính trị, các giải pháp nêu ra tại Nghị quyết số 14 của Chính phủ thực hiện nghị quyết.

Trên cơ sở đó đi sâu phân tích, làm rõ thêm các cơ sở lý luận và thực tiễn; đề xuất nhiều giải pháp nhằm phát triển đầu tư, thương mại, dịch vụ - tạo liên kết vùng cho doanh nghiệp trong Vùng đồng bằng sông Hồng. Các ý kiến phát biểu tham luận đều nhất trí cho rằng, Vùng đồng bằng sông Hồng phải thực sự là vùng đi đầu cả nước về liên kết nội vùng và ngoại vùng.