Đoàn công tác của huyện Mường Lát kiểm tra công tác xây dựng NTM ở xã Mường Chanh. Ảnh: VT

Tháng 9/2011, Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng về thăm và làm việc với lãnh đạo tỉnh Thanh Hóa và huyện vùng cao Mường Lát. Phát biểu tại buổi làm việc, Tổng Bí thư yêu cầu Thanh Hóa cần quan tâm nghiên cứu, phân tích những khó khăn trong nông nghiệp, nông thôn, nhất là khu vực miền núi, nhằm nhanh chóng đưa miền núi thoát khỏi nghèo khó. Trong đó, Tổng Bí thư đề nghị tỉnh Thanh Hóa chọn và tập trung chỉ đạo để xây dựng xã Mường Chanh, huyện Mường Lát thành xã điểm NTM ở khu vực vùng cao biên giới, từ đó nhân rộng ra các huyện khác.

Thực hiện chỉ đạo này của Tổng Bí thư Nguyễn Phú Trọng, trong những năm qua, thông qua các chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, huyện Mường Lát đã chỉ đạo, tập trung đầu tư, tuyên truyền, vận động đồng bào xã Mường Chanh chung tay xây dựng NTM.

Đến nay, xã Mường Chanh đã đạt 8/19 tiêu chí, thực hiện các tiêu chí xây dựng bản NTM, đã có 4 bản đạt 12/14 tiêu chí, còn lại 5 bản đạt từ 8 đến 11/14 tiêu chí.

Dự kiến trong năm 2021, hoàn thành chương trình NTM ở 4 bản Na Hào, Piềng Tặt, Na Chừa và bản Chai.

Nằm cách trung tâm xã khoảng 5km, bản đạt chuẩn NTM Na Hin như một mô hình điểm trong bức tranh xây dựng NTM ở Mường Chanh. Trước đây, bản Na Hin có 46 hộ, 202 nhân khẩu, trong đó còn 9 hộ nghèo và 2 hộ đói. Năm 2018, bản Na Hin chính thức trở thành bản đạt chuẩn NTM đầu tiên của xã Mường Chanh.

Hiện nay, bản có 44 hộ với 206 nhân khẩu, chỉ còn ít hộ nghèo, không còn hộ đói. Bà con bản Na Hin đang tích cực phát triển chăn nuôi trâu bò, trồng ngô, lúa trên diện tích đã có, ngoài ra còn phát triển dịch vụ hàng hóa, khai thác gỗ xoan, khai thác măng đem bán.

Ông Lộc Văn On, một hộ làm ăn kinh tế giỏi ở bàn Na Hin, xã Mường Chanh cho biết: "NTM được xây dựng ở bản đã mở ra con đường thoát nghèo cho gia đình tôi. Nhờ các chính sách về hỗ trợ phát triển sản xuất nông nghiệp gia đình tôi cũng như bà con trong bản được cho giống mới, hỗ trợ kỹ thuật nên đã trồng được 2 vụ lúa trong năm, thu được 3 tạ lúa/sào. Gia đình cũng vay vốn, nuôi được 10 con bò chăn thả tự nhiên, nuôi cá, nuôi lợn, nuôi dê...". Đây được xem là những nguồn thu bền vững giúp gia đình ông On vươn lên trở thành hộ có kinh tế khá của bản Na Hin.

Có thể nói, bản Na Hin, xã Mường Chanh có thành quả như ngày hôm nay trước hết là nhờ sự chung tay, giúp sức hỗ trợ nguồn lực của các cấp chính quyền từ Trung ương đến địa phương trong quá trình xây dựng NTM. Giờ đây người dân bản Na Hin đã biết thay đổi cách nghĩ, cách làm, biết áp dụng các tiến bộ khoa học kỹ thuật vào sản xuất, vào đời sống.

Trước khi chưa xây dựng NTM, đời sống đồng bào nơi đây vô cùng khó khăn, cái đói, cái nghèo cứ bủa vây hằng ngày. Những năm gần đây, nhờ có sự quan tâm đầu tư và hỗ trợ tích cực của Đảng và Nhà nước thông qua các chương trình 134,135, 30a... Mường Chanh đang đổi thay từng ngày. Đời sống của đồng bào nơi đây đổi thay nhanh chóng và rõ nét.

Trong các bản, nhiều hộ dân đã mua được ti vi, xe máy, có nguồn điện chiếu sáng, trẻ em trong độ tuổi được cắp sách tới trường, đồng bào được tuyên truyền, vận động làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh, tuân thủ các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước.

Từ nguồn vốn đầu tư của chương trình mục tiêu quốc gia xây dựng NTM, vật tư huy động đóng góp từ các cơ quan doanh nghiệp, đến nay Mường Chanh đã được hỗ trợ nhiều tỷ đồng cùng hàng trăm tấn xi măng để xây dựng trạm y tế, trường học, các nhà văn hóa, công trình thủy lợi, công trình nước sinh hoạt, công trình điện sinh hoạt... Đồng bào xã Mường Chanh cũng đóng góp sức người, sức của vào việc xây dựng các công trình giao thông nội bản với giá trị hàng 100 triệu đồng.

Ngoài ra, đồng bào các dân tộc xã Mường Chanh còn được tập huấn và biết áp dụng nhiều biện pháp thâm canh tăng năng suất cây trồng, đưa nhiều loại giống cây có năng suất cao như giống ngô LVN10, CP888 vào sản xuất, trồng các loại cây màu khác như: Khoai, sắn, rau sạch… để tăng thu nhập. Nhiều mô hình sản xuất được triển khai và nhân rộng trong toàn xã như: Mô hình chăn nuôi bò ở bản Na Hin; trồng cây lâm nghiệp tại bản Piềng Tặt; trồng cỏ voi tại bản Ngố, bản Bóng; mô hình khuyến nông chăn nuôi bò sinh sản và vịt đẻ trứng tại bản Lách…

Sau hơn 10 năm triển khai thực hiện chương trình xây dựng NTM, kết cấu hạ tầng kinh tế xã hội xã Mường Chanh được phát triển đồng bộ, bộ mặt nông thôn thay đổi nhiều. Nổi bật nhất là hệ thống giao thông nông thôn, thủy lợi, trường học, nhà văn hóa thôn bản, trạm y tế... đáp ứng được nhu cầu sản xuất và đời sống đồng bào, tỷ lệ hộ nghèo giảm xuống.

Ông Hà Văn Ca, Bí thư Huyện ủy Mường Lát cho biết: Hiện nay, xã Mường Chanh đang tập trung làm rõ nguyên nhân của những tồn tại, hạn chế để tìm giải pháp khắc phục, tiếp tục đẩy mạnh công tác tuyên truyền, vận động đồng bào các dân tộc tích cực xây dựng NTM bằng những việc làm cụ thể; tránh sự trông chờ, ỷ lại hoàn toàn vào Nhà nước, cán bộ, đảng viên phải là người đi đầu, gương mẫu để nhân dân noi theo.

Trong thời gian tới, xã Mường Chanh đang tập trung vào sản xuất nông - lâm nghiệp, đưa các loại giống cây trồng, vật nuôi có giá trị kinh tế cao và phù hợp với địa phương đưa vào phát triển sản xuất, chăn nuôi; thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch Covid-19; ngăn chặn xử lý nghiêm các trường hợp xuất nhập cảnh trái phép; làm tốt công tác an sinh xã hội, hỗ trợ kịp thời các đối tượng chịu ảnh hưởng do dịch bệnh Covid-19 trên địa bàn, đảm bảo hỗ trợ đúng người, đúng đối tượng.

Bên cạnh đó, thực hiện tốt công tác phát triển đảng viên; tăng cường công tác lãnh đạo, chỉ đạo xây dựng NTM; quan tâm xây dựng kế hoạch triển khai thực hiện đối với các tiêu chí chưa đạt. Giao các phòng, ban chuyên của huyện phối hợp với xã Mường Chanh tháo gỡ khó khăn, vướng mắc để thực hiện đạt các tiêu chí NTM theo kế hoạch, phấn đấu đến năm 2025 xã Mường Chanh về đích xây dựng NTM.