Cần thêm một làn gió mới để làng hoa Sa Đéc luôn vươn xa.

Lịch sử một làng hoa

Nằm cách trung tâm TP. Sa Đéc 3km về phía Bắc, với diện tích 340 ha, làng hoa kiểng Tân Quy Đông TP. Sa Đéc, tỉnh Đồng Tháp đã nổi tiếng từ rất lâu đời, được mệnh danh là Trung tâm hoa kiểng miền Nam. Lịch sử địa phương đã khẳng định, nghề hoa kiểng bắt đầu hình thành vào những năm khai hoang phục hoá vùng đất này. Ban đầu, trong lúc đi làm đồng, người dân phát hiện ra những gốc cây, cây kiểng có dáng đứng đẹp đem về nhà trồng trước sân để tạo dáng cắt tỉa, khi ấy hoa kiểng chưa thành hàng hoá mà chỉ là thú chơi tao nhã, dần dần những người xung quanh ở gần đến thưởng ngoạn thấy thích hỏi mua, chia lại, coi như trả thù lao cho người tìm được cây đẹp. Sau đó, hoa cũng xuất hiện vì trong sân có cây kiểng với dáng, thế và lá xanh mà thôi nên cần có thêm màu sắc cho thêm phần tươi tắn. Ban đầu, hoa cũng trồng để chơi, để thưởng ngoạn, để cúng kiếng với các loại như vạn thọ, bông trang hay còn gọi hoa mẫu đơn. Lâu dần, nhà nhà đều có bộ sưu tập hoa kiểng, trở thành thú sưu tầm, chăm sóc, tạo dáng và nhân rộng nhiều chủng loại, sau này còn lai ghép để cho ra các tác phẩm đẹp, lạ mắt và nhất là độc đáo trong giới trồng, chơi hoa kiểng.

Trải qua nhiều cuộc thăng trầm của lịch sử, làng hoa kiểng Tân Quy Đông, Sa Đéc cũng lắm bể dâu. Thời Pháp thuộc, xuất hiện hệ thống giao thông đường bộ lẫn đường thủy dành cho mục đích vơ vét tài nguyên của thực dân, nhưng người trồng bông, trồng kiểng có thể tận dụng giao thương đưa cây, hoa đi nơi khác bán nên hoa kiểng đã trở thành hàng hoá để buôn bán cho cả vùng Nam Kỳ Lục Tỉnh. Nhiều giống hoa mới được du nhập, đặc biệt là hoa hồng. Tại Làng Hoa còn có tên đường Vườn Hồng ghi nhận tính lịch sử của loài hoa hồng với hơn 50 loại tại làng hoa này. Thế hệ người trồng hoa kiểng giai đoạn này quyết định sự hình thành làng hoa vì đã áp dụng, lưu giữ giống mới và đưa hàng hóa đi khắp nơi trong cả nước. Làng hoa Sa Đéc.Sau giải phóng, kinh tế đất nước còn khó khăn, người trồng hoa đã xếp lại thú chơi hoa kiểng để lo đời sống kinh tế. Có những chủ vườn sẵn sàng dẹp vườn hoa kiểng của mình để trồng khoai. Nhưng cũng có những người trụ lại bám giữ lấy nghề bằng mọi cách. Ngày nay, lớp trẻ hình thành và áp dụng những thành tựu khoa học kỹ thuật, công nghệ sinh học để lai giống, ghép cho ra những giống mới và đưa hoa đi khắp nơi, hội nhập kinh tế thị trường. Lúc này, hoa không những là hoa mà còn là hàng hoá đặc biệt trong đời sống tinh thần của nhân dân.

Vực dậy một thương hiệu để vươn xa

Đến hẹn lại lên, cứ vào dịp Tết cổ truyền của dân tộc, làng hoa kiểng Sa Đéc lại sôi động lên với những chuyến hàng chở hoa kiểng đi xa. Từng đoàn xe cộ, ghe, xuồng tấp nập đi về giữa Sa Đéc và các tỉnh, thành trong cả nước để vận chuyển lượng hoa kiểng cung cấp cho các hội hoa Xuân hay phục vụ Tết.

Vẻ đẹp công phu và độc đáo cùng sắc màu lung linh rực sáng của các loài hoa kiểng Sa Đéc lan toả khắp nơi càng làm nổi danh thơm của một làng nghề truyền thống. 

Đến đây, du khách được trầm mình vào một thế giới hoa kiểng đang đua nhau khoe sắc như thược dược, tú cầu, lan, cúc, mãn đình hồng…, tất cả như vẽ nên một bức tranh thiên nhiên đa sắc, trong đó có hoa hồng, một loài hoa mang vẻ đẹp kiêu sa, đài các được mệnh danh là nữ hoàng của các loài hoa. Hoa hồng Sa Đéc vốn nổi tiếng với hồng nhung, hồng tím sen, hồng phấn, hồng trắng, hồng cam, hồng vàng, hồng tỷ muội…, loài hoa hồng nào cũng toát lên sự quyến rũ vốn có của mình để chứng minh sức thu hút mãnh liệt đối với khách thưởng ngoạn. 

Ngoài sự cuốn hút của các loài hoa kiểng thì cây kiểng tại đây cũng muốn cạnh tranh để thể hiện sức hấp dẫn mạnh mẽ của mình bởi hàng loạt các loài cây kiểng có tuổi thọ hàng trăm năm tuổi, mỗi cây mỗi thế và mỗi dáng đứng đều thắm đượm nét văn hoá Việt như: Khế, sung, si, mai vàng, mai chiếu thủy, vạn niên tùng…, qua bàn tay khéo léo của các nghệ nhân đã trở thành những cây kiểng quý có hình dáng đẹp, có sức cuốn hút đến lạ thường. Khắp nơi, những công trình, khu du lịch, khu vui chơi giải trí cần lượng hoa kiểng rất lớn, mà nơi cung cấp cho những công trình lớn chỉ có Sa Đéc mới có đủ sức cung cấp chủng loại, số lượng, nét độc đáo. 

Tuy thế, làng hoa Sa Đéc hiện nay còn nhiều trăn trở. Mặc dù, có một số giống hoa mới nhưng so với nhu cầu của thị trường thì chưa được như mong muốn. Kiểng có phát triển với nét đặc thù riêng, nhưng hoa thì còn chưa phong phú và tuyển chọn loài, chất nên luôn mang dáng “chân quê”, khác hẳn nét kiêu sang của hoa Đà Lạt. Sa Đéc cần lắm những trung tâm nghiên cứu cây giống mới để đáp ứng thị hiếu khắt khe của người tiêu dùng. Đây quả là một bài toán khó cần có sự quan tâm, đầu tư quy hoạch và công nghệ của chính quyền địa phương. Làm sao thu hút  đầu tư khoa học kỹ thuật vào sản xuất hoa kiểng, phải có những trung tâm nghiên cứu cây giống mới hoặc nhập giống, lai tạo để cho ra nhiều loài đa hương, đa sắc, cũng là để vực dậy làng hoa, phát triển mạnh và bền vững.

Phước Lộc