(Thanh tra) - Tại phiên họp UBND TP Hồ Chí Minh vào ngày 9/8, Sở Nội vụ TP đã báo cáo một số khó khăn, vướng mắc khi thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp và đề xuất phương án tháo gỡ.
Theo Sở Nội vụ TP Hồ Chí Minh, sau quá trình sắp xếp và thực hiện mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, tổng số công chức hiện có của 15 cơ quan chuyên môn thuộc UBND TP là 6.316 người.
Theo đó, số lượng công chức từ tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và tỉnh Bình Dương (cũ) đến làm việc tại TP là 612 người (thường xuyên là 415 người, luân phiên là 197 người).
Số lượng công chức làm việc trực tiếp tại Trung tâm Hành chính tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu và Trung tâm Hành chính tỉnh Bình Dương (cũ) là 1.057 người (trong đó, tại Trung tâm Hành chính tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu là 532 người, Trung tâm hành chính tỉnh Bình Dương là 525 người).
Về những vướng mắc, khó khăn phát sinh trong quá trình triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp, Sở Nội vụ TP Hồ Chí Minh cho biết: Theo quy định hiện hành về chức năng, nhiệm vụ của các phòng chuyên môn cấp xã, khối lượng công việc ngày càng tăng cả về chiều rộng lẫn chiều sâu, bao trùm nhiều lĩnh vực như kinh tế, văn hóa, xã hội, quản lý đô thị, tài nguyên môi trường, an sinh xã hội, giải quyết thủ tục hành chính cho người dân và doanh nghiệp...
Điều này đòi hỏi đội ngũ công chức phải có kiến thức chuyên môn sâu rộng, kỹ năng tổng hợp và khả năng xử lý tình huống linh hoạt.
Tuy nhiên, số lượng biên chế được tạm giao cho các phòng chuyên môn cấp xã gồm 1 trưởng phòng và 1 phó trưởng phòng; riêng Trung tâm Phục vụ hành chính công có 1 giám đốc do phó chủ tịch UBND xã kiêm nhiệm, 1 phó giám đốc và 5 công chức.
Với cơ cấu này, trung bình mỗi công chức phải phụ trách từ 4 - 9 nhiệm vụ cụ thể, trong mỗi nhiệm vụ cụ thể có nhiều nội dung công việc rất chi tiết với khối lượng lớn, dẫn đến những khó khăn trong quá trình thực hiện nhiệm vụ như: Quá tải công việc, hạn chế trong việc đảm bảo chất lượng và tiến độ công việc, thiếu hụt nguồn lực dự phòng, hạn chế trong công tác quản lý, điều hành và tham mưu.
Khó khăn, vướng mắc tiếp theo là sau khi UBND cấp huyện không còn hoạt động và tổ chức Thanh tra thuộc Sở Xây dựng được sắp xếp lại, các đội quản lý trật tự đô thị và lực lượng thanh tra chuyên ngành xây dựng cũng ngừng hoạt động. Việc này dẫn đến tình trạng các phường, xã và đặc khu hiện nay không còn lực lượng chuyên trách để thực hiện nhiệm vụ kiểm tra, giám sát và xử lý các vi phạm liên quan đến trật tự đô thị và xây dựng.
Trong bối cảnh tốc độ đô thị hóa đang diễn ra rất nhanh, với nhiều cụm công nghiệp và dự án nhà ở mới đang triển khai tại TP Hồ Chí Minh (mới), việc thiếu hụt lực lượng chuyên môn trong lĩnh vực quản lý trật tự đô thị và xây dựng đã gây ra nhiều khó khăn trong công tác quản lý, giám sát và xử lý vi phạm.
Cũng theo Sở Nội vụ TP Hồ Chí Minh, số lượng phân bổ giữa Đảng ủy, Mặt trận Tổ quốc và UBND cấp xã hiện tại đang thực hiện theo nguyên tắc phân bổ số lượng hiện có trước ngày 1/7/2025, chưa bám sát việc thực hiện nhiệm vụ khi triển khai mô hình chính quyền địa phương 2 cấp. Điều này cũng gây không ít khó khăn, trở ngại trong quá trình điều phối, bố trí cán bộ, công chức để thực hiện nhiệm vụ.
Ngoài ra, theo Nghị định số 78/2025/NĐ-CP ngày 1/4/2025 của Chính phủ quy định chi tiết một số điều và biện pháp để tổ chức, hướng dẫn thi hành Luật Ban hành văn bản quy phạm pháp luật chưa có nội dung hướng dẫn thực hiện trình tự, thủ tục xây dựng, ban hành văn bản quy phạm pháp luật của UBND cấp xã.
Sở Nội vụ TP Hồ Chí Minh kiến nghị UBND TP giao các cơ quan, đơn vị rà soát, nghiên cứu và tham mưu đề xuất sửa đổi, bổ sung Nghị quyết số 98/2023/QH15 ngày 24/6/2023 về thí điểm một số cơ chế, chính sách đặc thù phát triển TP Hồ Chí Minh để phù hợp với mô hình chính quyền địa phương 2 cấp mới tại TP.
Trong đó, đề xuất liên quan cơ chế chính sách đặc thù về tăng số lượng phó chủ tịch UBND phường, xã, đặc khu; tổ chức bộ máy của UBND phường, xã, đặc khu và giao biên chế phù hợp với thực tiễn TP hiện nay.
