Viện trưởng VKSNDTC Nguyễn Hòa Bình xin lỗi người bị oan và các gia đình

Sẽ tôn trọng nguyên tắc suy đoán vô tội

Phát biểu tại phiên thảo luận báo cáo giám sát của QH về tình hình oan sai và bồi thường chiều nay, Viện trưởng VKSNDTC Nguyễn Hòa Bình cho hay: Còn một vụ oan chúng tôi cũng đau như người dân. Chúng tôi xin lỗi những người bị oan và gia đình, và sẽ tiếp tục quyết liệt hơn nữa để hạn chế đến mức thấp nhất các vụ oan.

Ông cũng cho biết ngành đã áp dụng nhiều biện pháp để giảm thiểu oan sai, vì biết rằng "làm hàng chục vụ án chưa chắc có thành tích, nhưng oan sai một vụ là chắc chắn bị kỷ luật".

Để hạn chế oan sai và loại trừ bức cung, nhục hình, ngành thậm chí đã áp dụng những biện pháp mà như ông nói đến lúc này là lần đầu tiên áp dụng trên thế giới. Đó là nối mạng phòng xét xử với phòng làm việc của Viện trưởng VKS cấp tỉnh để họ quan sát diễn biến phiên tòa, từ đó đánh giá năng lực và trách nhiệm của các công tố viên; nối các phòng xét xử với giảng đường của cơ sở đào tạo để sinh viên tiếp cận thực tế các vụ án.

Ông Nguyễn Hòa Bình cho hay việc xử lý nội bộ những người để xảy ra oan sai là khá nhiều, kiểm soát nội bộ và kiểm soát chéo giữa ba ngành cũng được tăng cường. Hầu hết các vụ mà các ĐBQH nêu ra như Nguyễn Thanh Chấn, Trần Đề... đã có cán bộ tư pháp, kể cả điều tra viên, kiểm sát viên và thẩm phán, bị khởi tố, không có bao che hay xử nhẹ.

Giải pháp của Viện trưởng nhấn mạnh vào việc sửa luật Tố tụng hình sự: minh bạch quá trình tố tụng, tăng cường sự giám sát của cơ quan dân cử, của dân; tăng trách nhiệm của điều tra viên, kiểm sát viên, thẩm phán; đảm bảo cho luật sư tiếp cận quá trình tố tụng sớm hơn, rộng hơn, thuận tiện hơn...

"Đề cao nguyên tắc trong Hiến pháp là nguyên tắc tranh tụng, trao cho tòa án quyền phán quyết dựa trên việc tranh tụng và đưa ra chứng cứ tại tòa, quyền không mở phiên tòa khi phát hiện quá trình tố tụng có vi phạm. Nguyên tắc suy đoán vô tội cũng sẽ được tôn trọng", ông Nguyễn Hòa Bình nhấn mạnh.

Là người phát biểu cuối cùng trong phiên thảo luận, Chánh án TANDTC Trương Hòa Bình cung cấp thông tin, liên quan vụ ông Nguyễn Thanh Chấn đòi bồi thường oan sai, tòa án đã xin lỗi và thương lượng bồi thường. Ông Chấn đã đồng ý mức 7,2 tỷ đồng, hiện đang làm thủ tục để các cơ quan tài chính chi trả.

Điều tra viên phải thụ lý 70 vụ/năm

Trước đó, Bộ trưởng Công an Trần Đại Quang cho biết, mặc dù số vụ oan sai giảm nhưng hoạt động điều tra xử lý tội phạm vẫn còn một số hạn chế, thiếu sót. Cá biệt ở nơi này nơi khác còn xảy ra một số vụ oan sai, thậm chí vẫn còn việc bức cung nhục hình, ảnh hưởng đến uy tín các cơ quan tiến hành tố tụng gây bức xúc trong dư luận.

Bộ trưởng Công an Trần Đại Quang

Đối với cán bộ chiến sĩ công an đã có những hành vi vi phạm trong quá trình điều tra xử lý tội phạm, Bộ trưởng khẳng định quan điểm nhất quán của Đảng ủy Công an TƯ và lãnh đạo Bộ  là xử lý nghiêm theo pháp luật.

"Từ 1/1/2011 đến nay, đã có 40 cán bộ chiến sĩ bị khởi tố, điều tra, truy tố xét xử về các tội xâm phạm hoạt động tư pháp. Đồng thời lãnh đạo chỉ huy các đơn vị để cán bộ chiến sĩ có hành vi xâm phạm hoạt động tư pháp đều bị xử lý trách nhiệm liên đới", ông thông tin.

Ông Quang đưa ra ví dụ cụ thể vụ bắt tạm giam oan 7 người trong vụ án giết người tại Sóc Trăng năm 2013. Bộ Công an đã chỉ đạo khởi tố 2 điều tra viên về tội nhục hình, xử lý kỷ luật 25 cán bộ của công an tỉnh Sóc Trăng có liên quan bằng nhiều hình thức như cách chức, giáng cấp, cảnh cáo, khiển trách, miễn nhiệm...

Theo Bộ trưởng Trần Đại Quang, việc dẫn đến oan sai là do tình hình tội phạm diễn biến phức tạp, số vụ án bị can khởi tố điều tra tăng, tính chất tội phạm ngày càng nghiêm trọng, thủ đoạn phạm tội ngày càng tinh vi.

Bên cạnh đó biên chế lực lượng điều tra còn thiếu, nhiều cơ quan điều tra có điều tra viên thụ lý từ 30 - 50 vụ án/năm, thậm chí có điều tra viên thụ lý 70 vụ án/năm gây áp lực lớn tới cán bộ điều tra, ảnh hưởng đến chất lượng điều tra, xử lý tội phạm.

Ngoài ra, một số điều tra viên ở địa phương còn tư tưởng chủ quan, nhất là trước áp lực công việc yêu cầu công việc cần kết thúc sớm vụ án hoặc do áp lực của dư luận. Hay có những cán bộ còn có tư tưởng thành tích dẫn đến nóng vội trong thu thập, đánh giá, sử dụng chứng cứ. Chưa coi trọng đầy đủ việc thu thập chứng cứ rõ tội...

Bộ trưởng Công an cam kết ngành kiên quyết phòng chống oan sai, không bỏ lọt tội phạm, không để oan, sai, nghiêm cấm dùng bức cung nhục hình.

Theo Chung Hoàng - Hồng Nhì/Vietnamnet