(Thanh tra) - Thái Nguyên đang chuyển mình mạnh mẽ trong công tác giảm nghèo bền vững. Từ các chương trình, dự án của tỉnh đến những hành động thiết thực ở cơ sở, nhiều hộ nghèo, cận nghèo đã từng bước ổn định cuộc sống.
Đảm bảo nguồn lực đầu tư đến đúng đối tượng, đúng địa bàn
Nhờ sự chỉ đạo quyết liệt của chính quyền tỉnh và tinh thần đồng lòng của người dân, công tác giảm nghèo bền vững ở Thái Nguyên đang đạt được nhiều kết quả tích cực, tạo nền tảng vững chắc cho phát triển toàn diện.
Những mô hình cụ thể ở cơ sở, như xã Nghiên Loan là minh chứng sinh động cho nỗ lực ấy, nơi mà chính quyền và người dân cùng chung tay xóa nhà tạm, giúp người nghèo ổn định cuộc sống và vươn lên thoát nghèo bền vững.
Trong giai đoạn 2021-2025, tỉnh Thái Nguyên đã triển khai hiệu quả Chương trình Mục tiêu quốc gia về giảm nghèo bền vững, với tổng nguồn vốn huy động hơn 5.027 tỷ đồng. Các chính sách được ban hành đồng bộ, phù hợp với thực tế từng địa phương, đã tạo nên sự chuyển biến rõ nét trong đời sống người dân.
Đến cuối năm 2024, toàn tỉnh giảm từ 42.903 hộ nghèo (năm 2022) xuống còn 23.061 hộ, dự kiến đến cuối năm 2025 chỉ còn 19.679 hộ - tương đương tỷ lệ giảm từ 10,29% xuống 4,66%.
Đặc biệt, tỷ lệ hộ nghèo trong đồng bào dân tộc thiểu số giảm từ gần 20% xuống còn khoảng 11%, đạt mức giảm trung bình 2,9%/năm, vượt xa mục tiêu đề ra.
Song song đó, các chương trình hỗ trợ sinh kế, phát triển kinh tế tập thể, đào tạo nghề nông thôn và phát triển sản phẩm OCOP được triển khai rộng rãi, giúp người dân có việc làm ổn định, từng bước vươn lên bằng chính nội lực của mình.
Một điểm đột phá quan trọng là việc ban hành Nghị quyết số 20/2022/NQ-HĐND ngày 28/10/2022, cho phép lồng ghép nguồn vốn giữa các chương trình mục tiêu quốc gia. Nhờ đó, Thái Nguyên đã khắc phục được tình trạng chồng chéo, tạo sự thống nhất trong triển khai, đảm bảo nguồn lực đầu tư đến đúng đối tượng, đúng địa bàn.
Từ năm 2014 đến nay, các chương trình tín dụng chính sách đã giúp hơn 307.000 lượt hộ nghèo được vay vốn, phát triển sản xuất, xây dựng công trình nước sạch, nhà ở xã hội và tạo việc làm cho hàng chục nghìn lao động.
Lan tỏa tinh thần đoàn kết trong hành trình xóa nhà tạm
Không chỉ dừng ở cấp chính sách, nhiều địa phương vùng sâu, vùng xa của Thái Nguyên đã và đang cụ thể hóa tinh thần giảm nghèo bằng những hành động thiết thực. Xã Nghiên Loan, sau khi sáp nhập từ ba xã Nghiên Loan, Xuân La và An Thắng, là một trong những điển hình tiêu biểu.
Nhờ sự quan tâm của Nhà nước và sự chung tay của cộng đồng, diện mạo nông thôn nơi đây đã đổi thay rõ rệt. Cùng với việc đầu tư hạ tầng, chính quyền xã xác định xóa nhà tạm, nhà dột nát là nhiệm vụ trọng tâm, coi đó là “nền móng” để ổn định đời sống người dân và xây dựng nông thôn mới bền vững.
Theo ông Dương Văn Quỳnh, chủ tịch UBND xã thông tin, đến tháng 7/2025, xã đã rà soát 511 hộ có nhà tạm và lập danh sách hỗ trợ xây mới hoặc sửa chữa. Nhờ sự kết hợp giữa nguồn vốn Nhà nước và đóng góp của cộng đồng, hàng trăm hộ dân đã được an cư trong những ngôi nhà vững chãi.
Tuy nhiên, thách thức vẫn còn nhiều như một số hộ nghèo chưa có vốn đối ứng, thiếu nhân lực hoặc vướng quan niệm “chưa hợp tuổi làm nhà”. Địa hình đồi núi hiểm trở và thời tiết khắc nghiệt cũng khiến việc vận chuyển vật liệu, thi công gặp khó khăn.
Để khắc phục, xã Nghiên Loan đã huy động sức mạnh của hệ thống chính trị và các tổ chức xã hội. Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ, Hội Cựu chiến binh, Công an xã cùng Trung đoàn 750 đã đóng góp hơn 800 ngày công lao động, giúp dân tháo dỡ, san nền, vận chuyển vật liệu. Hội Phụ nữ còn vận động 1,5 tấn xi măng hỗ trợ cho 3 hộ khó khăn đặc biệt.
Có thể thấy, phong trào “Nhà nước hỗ trợ - Cộng đồng giúp đỡ - Hộ dân tham gia thực hiện” đã trở thành nét đẹp lan tỏa, củng cố tinh thần đoàn kết, tương trợ trong nhân dân. Chính quyền xã cũng thường xuyên tuyên truyền, vận động người dân hiểu rõ chính sách, phát huy vai trò người có uy tín để lan tỏa thông tin tích cực, minh bạch trong xét duyệt và triển khai.
Thực tế tại xã Nghiên Loan cho thấy, khi chính sách của Nhà nước được triển khai đồng bộ, minh bạch và có sự đồng thuận từ cơ sở, người dân sẽ chủ động, tự tin cùng chính quyền thực hiện mục tiêu giảm nghèo. Đó cũng là minh chứng cho hiệu quả của chiến lược “giảm nghèo bằng sinh kế và cộng đồng” mà Thái Nguyên đang theo đuổi.
Trong thời gian tới, tỉnh tiếp tục gắn mục tiêu xóa nhà tạm với phát triển sinh kế, nâng cao thu nhập, nhất là ở vùng đồng bào dân tộc thiểu số. Cùng với đó là việc xây dựng nông thôn mới kiểu mẫu, nơi mọi người dân đều có nơi ở kiên cố, cuộc sống ổn định, ấm no và hạnh phúc.
