Tây Nguyên gồng mình chống hạn! Ảnh: Lê Hường

Tỉnh Đắk Lắk có 858 công trình thủy lợi, trong đó 619 hồ chứa, 161 đập dâng, 78 trạm bơm, nhưng mực nước ở nhiều công trình xuống thấp.

Theo báo cáo cáo của Sở Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn tỉnh Đắk Lắk, trên địa bàn tỉnh có hơn 213.000ha cà phê, 27.720ha điều, 32.820ha hồ tiêu và 43.324ha cây ăn trái. Vụ Đông  Xuân năm 2023 - 2024, toàn tỉnh gieo trồng 62.981ha cây trồng các loại, trong đó 40.000ha lúa nước nên nhu cầu nước tưới rất lớn.

Đến nay, diện tích cây trồng được tưới trực tiếp từ các công trình thủy lợi chỉ đạt 151.616ha, diện tích còn lại khai thác nguồn nước mặt sông, suối, ao hồ và nước ngầm. Vậy nhưng, mực nước trên các sông, suối cũng đang giảm dần, lượng dòng chảy phổ biến ở mức thấp hơn trung bình cùng kỳ những năm trước, một số sông, suối nhỏ bắt đầu khô kiệt. Dự báo, đến cuối vụ toàn tỉnh có khoảng 8.000ha cây trồng thiếu nước, trong đó 2.000ha cây dài ngày.

Xã Đắk Gằn có 3 công trình thủy lợi, phục vụ tưới cho khoảng 7.000 ha cây trồng, chủ yếu cây công nghiệp, cây ăn trái, nhưng đến nay, 2 hồ đã cạn dẫn đến tình trạng khan hiếm nước sản xuất. Tình trạng hạn hán, thiếu nước sản xuất không chỉ xảy ra ở huyện Đắk Mil mà đang gây nhiều khó khăn cho các huyện phía Bắc của tỉnh như Cư Jút, Krông Nô.

Theo báo cáo, xã Bông Krang có tổng số 11 công trình thủy lợi gồm 6 đập dâng, 1 trạm bơm và 4 hồ chứa. Tuy nhiên, hiện nay, mực nước các hồ chứa chỉ còn khoảng từ 20-30% dung tích thiết kế. Trong khi đó, mực nước sông suối, nước ngầm trên địa bàn cũng duy trì mức thấp. Đến nay, khoảng 100ha lúa trên địa bàn xã bị thiếu nước, khô hạn.

Huyện Lắk là địa phương có diện tích lúa lớn nhất tỉnh Đắk Lắk. Vụ Đông Xuân năm 2023-2024, toàn huyện có hơn 5,500ha lúa, nhưng đến nay hơn 100ha lúa đã bị khô cháy, mất trắng hoàn toàn. Dự báo, diện tích cây trồng bị thiệt hại sẽ gia tăng, do thời tiết còn tiếp tục nắng nóng, nguồn nước cạn kiệt.

Để giảm thiệt hại do hạn hán gây ra, tỉnh Đắk Nông cũng đặt ra nhiều phương án chống hạn cho cây trồng. Giải pháp chống hạn trước mắt, là vận động Nhân dân chuyển đổi cơ cấu cây trồng hợp lý, lắp đặt hệ thống tưới tiết kiệm, nạo vét ao hồ tích trữ nước. Về lâu dài, tỉnh kiến nghị Trung ương quan tâm, hỗ trợ xây dựng, nâng cáo, sửa chữa các công trình thủy lợi xuống cấp.