Anh Hồ và trang Blog “Người đưa đò”

Hành trình tìm anh trai

Anh Hồ có anh là Nguyễn Đăng Khoa bộ đội đi B năm 1971, rồi hy sinh tại mặt trận phía Nam, giấy báo tử ghi ngày 15/10/1972. Đồng đội nói anh hy sinh ở chiến trường tỉnh Quảng Trị. Nhiều năm liền gia đình vẫn chưa tìm được mộ anh Khoa. 

Năm 2007, khi lần giở lại kỷ vật của anh trai, anh Hồ thấy rơi ra một giấy khen do thủ trưởng Trung đoàn 271 Nguyễn Đình Ích ký tặng. Anh Hồ đến Trung đoàn 271 đang đóng quân tại Bình Dương, tìm thông tin và biết anh Khoa hy sinh ở Quảng Trị là nhầm lẫn. (Vì lúc đó Trung đoàn 271 được tách làm hai đơn vị là 27 và 271. Đơn vị 27 ở lại chiến đấu. Anh Khoa theo 271 đi B). “Tàng thư Trung đoàn 271 còn giấy viết tay của một đồng đội tên Thành nói, anh Khoa hy sinh ngày 16/4/1973 ở Mỹ Thạnh Đông, Đức Hòa, Long An trên đường cùng đồng đội đi Ba Thu, Campuchia. Và chính anh Thành là người quay lại báo bộ đội địa phương chôn cất anh Khoa. Nhưng tại nghĩa trang liệt sĩ Đức Hòa, Long An, thấy danh sách quy tập liệt sĩ có tên anh Khoa, nhưng sổ quản trang lại không có tên. Người quản trang cho biết, Mỹ Thạnh Đông thuộc huyện Đức Huệ, và có thể anh Khoa được quy tập về nghĩa trang Đức Huệ. Nhưng khi đến nghĩa trang Đức Huệ, cả gia đình rất thất vọng vì không thấy tên anh Khoa. 

Trở lại dò tìm hồ sơ lưu trữ tại Trung đoàn 271, lại thấy biên bản kiểm tra mồ mả liệt sĩ đợt 2 ở khu vực Đức Hoà, Long An, thể hiện liệt sĩ Khoa được chôn cất tại xã Mỹ Thạnh Tây huyện Đức Huệ cùng với sáu đồng đội. Nhưng chính quyền xã lại khẳng định không liệt sĩ nào được chôn cất ở đây. 

Lần thứ ba tìm kiếm thông tin tại Ban chính trị Trung đoàn 271, anh Hồ chợt nhìn thấy một bản đồ chôn cất liệt sĩ ghi rõ, bảy liệt sĩ, trong đó có anh Khoa hy sinh tại ấp Mỹ Lợi, xã Mỹ Thạnh Tây và được chôn tại ấp Voi, xã Mỹ Thạnh Tây, Đức Huệ, Long An.

Được anh Ba Tuấn, Phó chủ tịch xã Mỹ Thạnh Tây, giúp anh Hồ gặp anh Sáu Dân là bộ đội địa phương thời kỳ 1972 - 1975, người tham gia chôn cất bảy liệt sĩ, và dân địa phương xác nhận thêm, bảy mộ liệt sĩ được chôn tại đây theo hướng Bắc - Nam, sau giải phóng vẫn còn nguyên vẹn. Người dân còn gọi nơi đây là “khu bảy mộ”. Ông Hai Cậy, nguyên Huyện đội trưởng Đức Huệ thời kỳ 1972 - 1975 cho biết: “Bảy chiến sĩ thuộc Trung đoàn 271 được cử đi dự Đại hội chiến sĩ thi đua và bị phục kích. Tôi là người chỉ đạo việc chôn cất. Đến năm 1982 huyện quy tập về nghĩa trang Đức Huệ. Anh Hồ và gia đình tới Phòng Lao động - thương binh và xã hội (LĐ-TB&XH) huyện Đức Huệ và tìm thấy sơ đồ quy tập bảy liệt sĩ từ Mỹ Thạnh Tây về nghĩa trang Đức Huệ. 

Vậy là tìm thấy mộ anh trai. Nhưng do khi quy tập, bảy ngôi mộ đã bị mất tên, không biết phần mộ nào của ai, phải cần xét nghiệm ADN, nhưng gia đình không đủ tiền nên mọi việc dừng lại. Lúc này, anh Hồ cũng viết thư thông báo đến thân nhân của sáu liệt sĩ còn lại…

Ngày 29/8/2008, những mẫu ADN được đưa về Viện Công nghệ Sinh học Việt Nam để xét nghiệm. Ngày 22/12/2008, sau hơn 30 năm, bảy liệt sĩ của Trung đoàn 271 đã được trả lại tên. Đó là các liệt sĩ: Lê Văn Chung, Bùi Tiến Dũng, Nguyễn Đăng Khoa, Hà Duy Hưng, Trần Gia Long, Đặng Hồng Châu, Nguyễn Hữu Thư.

Sau kết quả này, anh Hồ nảy ra ý tưởng Nhà nước nên lập ngân hàng gene cho liệt sĩ. Đây sẽ là cơ sở để việc truy tìm tên tuổi, quê quán cho liệt sĩ và việc người thân tìm nhận được dễ dàng, thuận lợi, khoa học hơn.

“Đưa đò” cho những linh hồn

Khoảng tháng 10/2008, anh Hồ gửi ảnh chụp danh sách liệt sĩ Trung đoàn 271 đăng tải trên Báo Lao động. Ba ngày sau, anh được báo tin có 15 liệt sĩ đã được người thân tìm nhận. Phấn khởi từ hiệu ứng đó, ngày 01/01/2008, anh đã lập blog lấy tên là “Người đưa đò” có địa chỉ http://teacherho.vnweblogs.com, đăng tải những thông tin về liệt sĩ với hy vọng giúp thân nhân họ tìm kiếm dễ dàng hơn…

Để có thêm thông tin cung cấp cho gia đình liệt sĩ, anh Hồ tự tìm đến các nghĩa trang liệt sĩ để thu thập thông tin, chụp ảnh về phần mộ của các liệt sĩ, rồi tìm đến những đơn vị của liệt sĩ, đối chiếu với tàng thư nhằm truy tìm chính xác tên tuổi, quê quán… của liệt sĩ, sau đó gửi thông báo về cho thân nhân liệt sĩ. Đồng thời, anh gửi thư đến các cơ quan liên quan như Sở LĐ-TB&XH, đơn vị chủ quản của các liệt sĩ trước khi hy sinh để thông báo nhờ giúp đỡ việc tìm kiếm, xác định lại tên tuổi, quê quán. Chẳng hạn từ 4.000 ảnh chụp ở nghĩa trang liệt sĩ tỉnh Đồng Nai, anh đối chiếu và tìm ra 65 liệt sĩ thuộc đơn vị E 271 (tức Trung đoàn 271). Anh đối chiếu cùng tàng thư của đơn vị E 271 để tìm ra tên tuổi, quê quán của họ và gửi thư cho người thân. 

Hiện nay, blog “Người đưa đò” có gần 200.000 thông tin về phần mộ liệt sĩ. Hàng ngày có hàng trăm lượt truy cập. Rất nhiều trường hợp đã tìm thấy mộ của người thân nhờ blog của anh. Theo anh Hồ, có hơn 1.000 gia đình tìm được mộ của liệt sĩ từ blog “Người đưa đò”. 

Nhiều năm liền, âm thầm làm “Người đưa đò” cho các linh hồn liệt sĩ ở “bến tri ân”, vui có, buồn có, có lúc còn bị cướp giựt máy ảnh, bị quản trang cấm chụp ảnh… nhưng anh Nguyễn Sỹ Hồ vẫn kiên trì theo đuổi niềm tin của mình. Và may mắn hơn là công việc “đưa đò” cho các linh hồn liệt sĩ ở “bến tri ân” được vợ con ủng hộ hết lòng. Chính điều đó đã cho anh thêm động lực để tiếp tục công việc. 

Mong ước của anh là có một website đủ mạnh để chứa thông tin về liệt sĩ. Ngoài ra, mong ước sớm có một ngân hàng gene dành cho liệt sĩ để có thêm thông tin sớm đưa được các anh trở về lại với gia đình…

Nguyễn Thịnh