(Thanh tra) - Báo chí hôm nay không chỉ là “cây bút, trang giấy” mà còn là nền tảng dữ liệu lan tỏa giá trị văn hóa và sức mạnh tuyên truyền của quốc gia. Mỗi nhà báo không chỉ là người đưa tin, mà còn là người giữ gìn giá trị và tạo niềm tin xã hội, theo PGS.TS Lê Hải Bình, Thứ trưởng Thường trực Văn hóa, Thể thao và Du lịch.
Trong khuôn khổ Diễn đàn báo chí toàn quốc 2025, chiều 19/6, đã diễn ra Phiên thảo luận với chủ đề Báo chí Việt Nam trong kỷ nguyên mới: Tầm nhìn kiến tạo không gian phát triển.
Tại phiên thảo luận, PGS.TS Lê Hải Bình, Thứ trưởng Thường trực Văn hóa, Thể thao và Du lịch trình bày tham luận "Sự vận động của báo chí truyền thông toàn cầu và những vấn đề đặt ra cho Việt Nam".
Theo PGS.TS Lê Hải Bình, sau một thế kỷ phát triển, báo chí Việt Nam đang đối mặt với một loạt thách thức, bao gồm yêu cầu chuyển đổi số, vấn nạn tin giả, sự bùng nổ nội dung do người dùng tạo ra và áp lực giữ vững niềm tin công chúng.
Bàn về kinh tế báo chí, PGS, TS Lê Hải Bình nói: “Chúng ta đang đứng trước ngã rẽ quan trọng khi những con số đã phản ánh rõ sự chuyển dịch mạnh mẽ trong mô hình hoạt động và nguồn thu”.
Tại Việt Nam, các cơ quan báo chí đã và đang từng bước chuyển đổi mạnh mẽ mô hình hoạt động để theo kịp xu thế toàn cầu. Từ báo chí địa phương đến trung ương từng bước thay đổi trong việc xây dựng mô hình tòa soạn hội tụ, ứng dụng mạnh mẽ công nghệ vào hoạt động sản xuất nội dung, hệ thống quản trị, phân phối đa nền tảng.
PGS. TS Lê Hải Bình đã đề xuất một số giải pháp để báo chí Việt Nam "thực sự hòa mình vào dòng chảy của thực tiễn cuộc sống, thể hiện rõ vai trò dẫn dắt tư tưởng và đồng hành với những bước đi lớn của Đảng, tạo sự lan tỏa niềm tin, trách nhiệm, khát vọng phát triển trong mọi tầng lớp Nhân dân”.
Trong đó, ông nhấn mạnh, báo chí phải giữ vững lý tưởng cách mạng, luôn là kênh thông tin truyền thông chính sách của Đảng và Nhà nước trong công tác tuyên truyền, định hướng dư luận, bảo vệ nền tảng tư tưởng, kiên quyết phản bác các luận điệu sai trái, thù địch. Điều này không chỉ củng cố niềm tin của người dân mà còn duy trì sự ổn định xã hội.
Tiếp tục thực hiện việc đổi mới mô hình sản xuất và nâng cao chất lượng nghiệp vụ: Đầu tư vào đào tạo đội ngũ nhà báo có năng lực, kỹ năng viết tốt, và đạo đức nghề nghiệp là điều cần thiết. Ưu tiên sản xuất nội dung chất lượng cao, hấp dẫn và kịp thời để đáp ứng nhu cầu thông tin của công chúng, đặc biệt là thế hệ trẻ.
Khuyến khích sự tham gia của thế hệ trẻ: Cần có các chương trình đào tạo và phát triển kỹ năng cho thế hệ nhà báo trẻ, khuyến khích họ tham gia vào các hoạt động báo chí, từ đó tạo ra một đội ngũ nhà báo năng động, sáng tạo và có trách nhiệm.
Tăng cường hợp tác quốc tế thông qua việc đề xuất xây dựng các chương trình hợp tác quốc tế trong lĩnh vực báo chí, giúp các nhà báo Việt Nam có cơ hội học hỏi từ các mô hình báo chí tiên tiến trên thế giới.
Khuyến khích các cơ quan báo chí xây dựng một môi trường làm việc tích cực, nơi mà các nhà báo có thể sáng tạo và phát triển; đồng thời, cần chủ động áp dụng công nghệ số hiện đại, khai thác dữ liệu lớn (Big Data), trí tuệ nhân tạo (AI) và đồng thời đẩy mạnh quá trình chuyển đổi số.
Ông nhấn mạnh, báo chí hôm nay không chỉ là “cây bút, trang giấy” mà còn là nền tảng dữ liệu lan tỏa giá trị văn hóa và sức mạnh tuyên truyền của quốc gia. Mỗi nhà báo không chỉ là người đưa tin, mà còn là người giữ gìn giá trị và tạo niềm tin xã hội.
Ông Lê Quốc Vinh, Chuyên gia truyền thông, Chủ tịch Le Group of Companies nêu ra 4 nhóm thách thức bao gồm: sự bùng nổ của không gian số, sự thay đổi thói quen tiếp nhận thông tin, thách thức về nguồn thu/mô hình kinh doanh, tin giả...
TS Nguyễn Thanh Hòa, Chuyên gia báo chí truyền thông, Giám đốc Trung tâm Chuyển đổi số Thành phố Hồ Chí Minh thẳng thắn thừa nhận, hiện nay, báo chí nói chung, báo chí ở cấp độ địa phương nói riêng đang đối mặt với rất nhiều thách thức. Mặc dù vậy, báo chí cũng sở hữu nhiều lợi thế cạnh tranh.
TS Trần Đăng Tuấn, Chuyên gia Báo chí-Truyền thông cho rằng, đã đến lúc báo chí Việt Nam ngừng... loay hoay tìm "chỗ bán" sản phẩm báo chí trên các nền tảng. Thay vào đó, cần quay trở lại vấn đề cốt lõi: Nâng cao chất lượng sản phẩm.
Ông Hoàng Nam Tiến, Phó Chủ tịch Hội đồng Trường đại học FPT nói về "nguy cơ từ AI" với báo chí, trong đó thẳng thắn thừa nhận AI làm được rất nhiều điều, nhưng có 3 thứ trí tuệ nhân tạo không thể làm được: AI không biết tò mò, AI bắt chước sáng tạo rất tốt nhưng lại không biết điều tra và AI không có trí tuệ cảm xúc.
