Giao kết 3 bên bị phá vỡ

Bà Nguyễn Thị Toàn, Chủ nhiệm HTX Toàn Diện đã mua lại cổ phần của Cty Kim khí Hưng Yên (nay là Cty Cổ phần Luyện cán thép Sóc Sơn) do ông Lê Văn Dũng làm Giám đốc. Tại thời điểm này, Cty Kim khí Hưng Yên còn nợ ông ông Đặng Lê Hoa, Giám đốc Cty Cán thép Tam Điệp gần 36 tỷ đồng.

Ngày 6/4/2007, bà Toàn, ông Dũng và ông Hoa thực hiện một giao kết dân sự giữa 3 bên mà các ông, bà là những người đại diện cho 3 đơn vị. Theo đó, bà Toàn nhận trả nợ thay cho ông Dũng gần 36 tỷ đồng với điều kiện ông Dũng phải chuyển nhượng 5.000 cổ phiếu cho bà tại Ngân hàng Thương mại Cổ phần Sài Gòn theo hợp đồng kí ngày 6/4/2007. (Đây mới chỉ là số cổ phiếu ghi nhận nợ của ông Dũng chưa sang tên cho bà Toàn).

Sau khi mua lại cổ phần của Cty Kim khí Hưng Yên, bà Toàn, ở cương vị Giám đốc đã bán cho ông Đào Lê Hoa 2.974 tấn phôi thép (giá trị gần 27 tỷ đồng). Số tiền này ông Hoa khấu trừ vào khoản nợ do bà Toàn nhận trả thay ông Dũng. Như vậy, số tiền bà Toàn còn nợ ông Hoa đối với khoản nợ trả thay khoảng 10 tỷ đồng.

Để phục vụ hoạt động sản xuất kinh doanh của Cty Kim khí Hưng Yên, theo đề nghị của bà Toàn, ông Hoa cho bà Toàn vay 2 lần, với số tiền 40 tỷ đồng. Ngày 18/1/2008, bà Toàn và ông Hoa thực hiện biên bản thoả thuận về việc vay tiền kiêm giấy xác nhận vay tiền, ghi rõ: Số tiền bà Toàn nợ ông Hoa là 50 tỷ đồng (bao gồm số tiền còn nợ lại do trả nợ thay ông Dũng 10 tỷ đồng; số tiền vay mới 40 tỷ đồng); lãi suất 1% tháng…

Tính đến ngày 6/6/2008, bà Toàn đã thanh toán cho ông Hoa khoảng 40 tỷ (bao gồm: 10 tỷ đồng tiền gốc, 3 tỷ đồng tiền lãi, gần 27 tỷ đồng theo giá trị của 2.974 tấn phôi thép).

Tuy nhiên, do ông Dũng không thực hiện việc chuyển nhượng 5.000 cổ phiếu theo giao kết ngày 6/4/2007, bà Toàn đã gửi thông báo về việc này. Và, đương nhiên, khi ông Dũng vi phạm thỏa thuận, khoản nợ gần 36 tỷ đồng sẽ thuộc trách nhiệm của ông. Đối với 2.974 tấn phôi thép, bà Toàn đề nghị ông Hoa phải thanh toán hoặc 2 bên sẽ đối trừ công nợ. Như vậy, nếu không tính khoản tiền gần 36 tỷ đồng nhận trả nợ thay thì số tiền, giá trị hàng hoá bà Toàn đã đưa cho ông Hoa (tính đến ngày 6/6/2008) xấp xỉ số tiền đã vay của ông Hoa 2 lần là 40 tỷ đồng.

Cũng xin nói thêm, bà Toàn đã nhiều lần đề nghị ông Hoa làm rõ công nợ để đối trừ, nhưng không được đồng ý. Thậm chí, ngày 22/7/2008, ông Hoa còn có đơn gửi TAND TP Thái Nguyên khởi kiện vụ án tranh chấp hợp đồng vay tiền để yêu cầu bà Toàn thanh toán số tiền 40 tỷ đồng.

Ngày 25/8/2008, bà Toàn có đơn phản tố đề nghị tòa án cho đối trừ công nợ hoặc buộc ông Hoa phải thanh toán số tiền của 2.947 tấn phôi thép.

Không đủ căn cứ để khởi tố, truy tố hình sự

Trong lúc Tòa Kinh tế Dân sự chưa có phán quyết cuối cùng cho vụ việc thì theo đề nghị của ông Hoa, TAND TP Thái Nguyên có văn bản gửi Cơ quan Cảnh sát Điều tra tỉnh Thái Nguyên chuyển hơn 18 tỷ đồng (trong khoản nợ 40 tỷ đồng) để giải quyết theo pháp luật hình sự. Tuy nhiên, đây là khoản nợ mà bà Toàn là đại diện hợp pháp của Cty Kim khí Hưng Yên với ông Hoa - đại diện hợp pháp của Cty Cán thép Tam Điệp. Và, việc vay nợ là dùng vào hoạt động kinh doanh của Cty.

Để chứng minh cho việc này, ngày 8/6/2011, Cty Cổ phần Luyện cán thép Sóc Sơn đã có văn bản gửi TAND tỉnh Thái Nguyên, trong đó nêu rõ: “Cty chúng tôi xin một lần nữa khẳng định, số tiền hơn 18 tỷ đồng mà bà Nguyễn Thị Toàn vay ông Đặng Lê Hoa đã được đưa về Cty để làm vốn sản xuất kinh doanh, bà Toàn không hề sử dụng vào mục đích cá nhân. Cty chúng tôi sẽ chịu trách nhiệm với bà Toàn về số tiền nêu trên”.

Theo đánh giá của các luật sư, trong lúc Tòa Kinh tế Dân sự đang thụ lý, việc ông Hoa có đơn gửi CQĐT tỉnh Thái Nguyên (theo văn bản chuyển đề nghị của TAND TP Thái Nguyên) và cơ quan này tự ý tách khoản nợ hơn 18 tỷ đồng để khởi tố vụ án, bắt tạm giam bà Toàn đã thể hiện những dấu hiệu bất thường.

Thêm vào đó, cáo trạng của Viện KSND tỉnh Thái Nguyên ngày 21/10/2010 cũng như bản kết luận điều tra bổ sung (lần 3) vụ án đều kết luận bị can Nguyễn Thị Toàn đã phạm tội: “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” quy định tại Điều 140 Bộ luật Hình sự.

Liên quan đến vụ việc này, ngày 12/8/2009, Viện KSND Tối cao đã có văn bản gửi Cơ quan Cảnh sát điều tra - Bộ Công an (C16) trao đổi ý kiến vụ Nguyễn Thị Toàn, nêu rõ: “Việc khởi kiện của ông Hoa là đúng với quy định của Bộ luật Dân sự và phù hợp với cam kết giữa ông Hoa và bà Toàn lúc ký biên bản thỏa thuận vay tiền. Trong khi TAND TP Thái Nguyên đang thụ lý giải quyết thì Cơ quan Cảnh sát Điều tra Công an tỉnh Thái Nguyên tách rút hơn 18 tỷ đồng trong khoản bà Toàn còn nợ ông Hoa 40 tỷ đồng nêu trên để khởi tố vụ án và khởi tố bị can về tội “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” theo Điều 140 Bộ luật Hình sự là không đúng… Do vậy, việc khởi tố bà Toàn về hành vi “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” là chưa có căn cứ.

Tiếp đó, ngày 16/7/2010, Viện KSND Tối cao có văn bản phúc đáp công văn của Viện KSND tỉnh Thái Nguyên cũng khẳng định: Không đủ căn cứ để khởi tố và truy tố Nguyễn Thị Toàn về tội: “Lạm dụng tín nhiệm chiếm đoạt tài sản” quy định tại Điều 140 Bộ luật Hình sự.

Ý kiến của Viện KSND Tối cao đã cho dư luận cái nhìn rõ ràng về vụ việc. Tuy nhiên, CQĐT của tỉnh Thái Nguyên vẫn giữ nguyên kết luận khởi tố, truy tố hình sự với bà Nguyễn Thị Toàn. Điều này khiến dư luận đặt ra câu hỏi: Phải chăng CQĐT của tỉnh Thái Nguyên cố tình “buộc” bị can phải nhận tội? Có hay không việc lợi dụng chức vụ, quyền hạn mang tính chất cục bộ ở địa phương để xử lý vụ việc? Đề nghị các cơ quan bảo vệ pháp luật ở T.Ư sớm vào cuộc để làm sáng tỏ vụ việc.

Tràng An