Thành Điện Hải đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt

Thành Điện Hải được xây dựng lần đầu vào năm Gia Long thứ 12 (1812), gọi là Đồn Điện Hải nằm sát mép nước tả ngạn sông Hàn. Đến năm 1823, đời vua Minh Mạng, được chuyển đến xây kiên cố ở vị trí hiện nay, và đến năm 1835 được đổi tên là Thành Điện Hải.

Thành được xây bằng gạch, phỏng theo thiết kế kiểu Vauban của phương Tây, chu vi 556m, tường cao 5m, hào sâu 3m. Bên trong có hành cung, kỳ đài, kho đạn, kho thuốc súng, kho lương thực, vọng gác, và được bố trí 30 khẩu đại bác cỡ lớn. Đây là một trong những công trình phòng thủ quy mô lớn dưới thời nhà Nguyễn.

Ngày 1/9/1858, liên quân Pháp - Tây Ban Nha đem 14 chiếc thuyền đánh Đà Nẵng, mở đầu cuộc chiến tranh xâm lược nước ta.

Quân đội triều đình và nhân dân Đà Nẵng dưới sự chỉ huy của các tướng lĩnh, đặc biệt là danh tướng Nguyễn Tri Phương đã chiến đấu dũng cảm, kiên trường, mưu trí, ngăn quân giặc không cho tiến sâu vào đất liền; lập tuyến phòng thủ vây hãm quân giặc, chặn đường tiếp tế của bọn chúng. Đã có nhiều chí sỹ, nghĩa sỹ hy sinh trong cuộc chiến đấu bảo vệ lãnh thổ thiêng liêng của Tổ quốc và Thành Điện Hải là chứng tích hùng hồn, biểu tượng yêu nước của người Đà Nẵng.

Cuộc chiến đấu của quân đội triều đình và nhân dân Đà Nẵng đã làm phá sản chiến lược đánh nhanh, thắng nhanh của quân địch; sau một năm bị sa lầy buộc chúng phải rút quân khỏi Đà Nẵng vào tháng 3/1860.

Trải qua gần 200 năm với nhiều tác động của thiên nhiên, sự tàn phá của chiến tranh và của cả con người, Thành Điện Hải đã bị xuống cấp trầm trọng.

Năm 1988, Thành được xếp hạng là Di tích cấp quốc gia, tuy nhiên, chẳng những Thành không được bảo vệ, tu bổ mà còn bị xâm hại nặng nề hơn. Đến ngày 25/12/2017, Thủ tướng Chính phủ ký quyết định công nhận là Di tích quốc gia đặc biệt.

“Quyết định này cũng ghi nhận những nỗ lực của Đảng bộ, chính quyền, nhân dân TP Đà Nẵng trong sự nghiệp bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc, nhắc nhở chúng ta về đạo lý “Uống nước nhớ nguồn”, biết ơn các thế hệ cha ông đã đổ máu xương để giữ vững chủ quyền thiêng liêng của Tổ quốc” - Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Huỳnh Đức Thơ nhấn mạnh.

Tuy nhiên, việc đầu tư trùng tu, tôn tạo di tích còn gặp nhiều khó khăn, vướng mắc...

Tại Lễ đón nhận Bằng xếp hạng Di tích quốc gia đặc biệt, UBND TP Đà Nẵng cũng tổ chức khởi công Dự án tu bổ, phục hồi, tôn tạo di tích quốc gia đặc biệt Thành Điện Hải giai đoạn 1, bao gồm các hạng mục: Giải tỏa, đền bù nhà ở, vật kiến trúc, phục hồi nguyên trạng hệ thống tường thành, kè hào, hạ tầng cấp thoát nước, tạo cảnh quan chung quanh như khuôn viên, cây xanh, bãi đỗ xe... với kinh phí 102,7 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành vào tháng 10 năm nay.

Phát biểu tại buổi lễ, ông Nguyễn Ngọc Thiện - Bộ trưởng Bộ Văn hóa Thể thao và Du lịch đã đề nghị TP triển khai lập Quy hoạch tổng thể bảo tồn, tôn tạo và phát huy giá trị của di tích gắn với phát triển kinh tế - xã hội của TP trình Thủ tướng Chính phủ phê duyệt.

Xây dựng phương án khai thác du lịch văn hóa kết nối điểm di tích đặc biệt quan trọng này với các di tích, danh lam thắng cảnh khác của Đà Nẵng và các tỉnh lân cận, để di tích trở thành điểm đến du lịch thực sự hấp dẫn thu hút đông đảo khách tham quan…

Ngọc Phó