Kỳ I: Giấu sai phạm, quyết hà lạm

Với những doanh nghiệp (DN) có lượng khách lớn, tổng số tiền lạm thu dường như béo bở tới mức đáng phải “bảo vệ” bằng được. Một ủy viên Ban Chấp hành Hiệp hội LH Việt Nam tin rằng, đa phần DN nắm rõ các quy định ưu đãi người cao tuổi, trẻ em song phớt lờ để trục lợi hoặc cho hướng dẫn viên “ăn”.

Ăn chặn từ trẻ 2 tuổi

Gia đình bà Trịnh Thị Nhiên (66 ngõ Thông Phong, quận Đống Đa, TP Hà Nội) nhớ mãi “kỹ nghệ” ăn chặn trong tour ghép khách lẻ đi Quảng Ngãi do Hanoi Redtours chủ trì tổ chức.

Cận ngày khởi hành, nhân viên DNLH lừng lẫy Thủ đô chủ động nhắn nhủ khách có thắc mắc gì cứ gửi thư điện tử hỏi. Thấy giá trọn gói cho người 2 tuổi trở lên gồm “phí tham quan thắng cảnh đầy đủ”, khách ngây thơ hỏi “điểm nào thu phí như vậy”, nhân viên phụ trách tour lờ đi, không trả lời!

Chưa kết thúc hành trình khốn khổ, gia đình này đã thu thập đủ bằng chứng về việc nhà tổ chức ăn chặn của đứa cháu 4 tuổi 3 tháng gần 290.000 đồng (phí tham quan, vé tàu thủy đều miễn phí cho trẻ dưới 5 tuổi).

Khách phàn nàn với hướng dẫn viên và viết hẳn vào bản nhận xét tour nhưng Redtours không hồi âm, thậm chí vẫn giữ nguyên cơ cấu giá tour với khách 2 tuổi trở lên để bán cho các đoàn tiếp theo, bà Nhiên bực bội: “Đáng lẽ phải ưu ái trẻ em để thu hút phụ huynh đi kèm, Redtours làm nản lòng du khách muốn hưởng ứng chủ trương khuyến khích “người Việt Nam đi du lịch Việt Nam - mỗi chuyến đi thêm yêu Tổ quốc” của Bộ Văn hóa - Thể thao và Du lịch”.

Từng 6 năm làm hướng dẫn viên tiếng Pháp, ông Cao Quốc Chung - phó giám đốc chi nhánh Hà Nội của một DNLH - nhận xét khách Việt nên học tập khách quốc tế. Ông này khẳng định nếu trong lúc đi tour phát hiện con trai 9 tuổi của mình bị lạm thu tương tự sẽ yêu cầu hướng dẫn viên hoàn tiền tương ứng. Cho dù hướng dẫn viên chìa cuống vé chứng tỏ đã mua, khách vẫn đòi lại tiền vì tại sao “nằng nặc mua vé cho trẻ được miễn”?

Lâu nay, giới LH nhìn chung vẫn tính giá trọn gói “cá mè một lứa” cho khách 10 - 12 tuổi trở lên, bất chấp Bộ Tài chính đã ban hành Thông tư 127/2011 chỉ đạo giảm 50% phí tham quan di tích văn hóa - lịch sử, bảo tàng, danh lam thắng cảnh cho khách Việt xuất trình giấy tờ tùy thân chứng minh là người cao tuổi (NCT) - 60 tuổi trở lên.

Trao đổi với người viết bài về tình trạng lạm thu, Phó Giám đốc Sở Du lịch TP HCM Lã Quốc Khánh bác bỏ khả năng nhiều DNLH chưa biết quy định nhân văn trên: “Người ta coi đó không đáng kể nên coi nhẹ, hoặc cứ tính đầu người có lợi hơn tội gì không làm”.

Tuy nhiên, “bị khách vạch mặt vẫn phớt lờ” chỉ là một ứng xử thô thiển trong vô số tiểu xảo ăn chặn đã quen đến “nhờn môi bóng mép”!

Giấu đầu hở đuôi

Một khách du lịch phản ánh định đưa hai trẻ khoảng 4 - 7 tuổi và bà mẹ ngoài 60 tuổi mua sản phẩm Hành trình Di sản miền Trung của Vietrantour (Hà Nội) khởi hành ngày cuối tháng 8. Nữ nhân viên tên Thủy tư vấn giá trọn gói cho hai nhóm trẻ nhỏ 2 - 4 tuổi và trẻ em 4 - 11 tuổi đã bao gồm vé tham quan phố cổ Hội An, Đại nội Huế và một lăng vua (trên 11 tuổi áp giá đồng hạng người lớn). Với tour Đà Nẵng - Hội An khởi hành, cô này cũng xác nhận giá trọn gói cho nhóm trẻ nhỏ, trẻ em gồm vé tham quan phố cổ Hội An, thắng cảnh Ngũ Hành Sơn…

Cẩn thận tra cứu trang web của Trung tâm Văn hóa Thể thao Hội An, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế, Ban Quản lý Khu Du lịch thắng cảnh Ngũ Hành Sơn, gia đình này mới biết nếu cả tin vào khẩu hiệu “Sự lựa chọn tin cậy” của Vietrantour sẽ bị lạm thu ít nhất 390.000 đồng nếu mua tour Hành trình Di sản miền Trung.

Ngoài ra, chủ đầu tư khu du lịch Bà Nà công bố rõ trên trang banahills.com.vn miễn vé cáp treo cho trẻ dưới 1m, giá cho trẻ cao 1 - 1m3 rẻ hơn 100.000 đồng, song nhân viên Thủy không hỏi chiều cao của hai trẻ khoảng 4 - 7 tuổi định đi tour Đà Nẵng - Hội An, chỉ phát giá đồng hạng tiền vé cáp treo cần nộp thêm (chi phí ngoài tour) là 650.000 đồng/người!

Chưa hết, tính tới cuối tháng 7 đầu tháng 8, hai tour này mở bán trên trang web của Vietrantour đều thể hiện giá dịch vụ mặt đất cho nhóm trẻ 2 - 4 tuổi (cao dưới 1m05) và 4 - 11 tuổi đã bao gồm phí tham quan thắng cảnh đầy đủ - hoàn toàn khớp với giải thích của Thủy.

Khi biết báo chí đang “để mắt” tới, đỉnh cao trí tuệ của người làm LH bộc lộ bằng việc thay nhân viên phụ trách tour. Đồng thời hai lần đánh tráo câu từ, đảo lộn điều chỉnh độ tuổi - chiều cao, thay đổi những dịch vụ bao gồm… trong cơ cấu giá cho trẻ em. Mâu thuẫn là, mặc dù đã chứng tỏ tính phí tham quan của trẻ đúng “theo quy định”, Vietrantour vẫn thòng thêm thông báo sẽ cập nhật và điều chỉnh lại giá đối với NCT, trẻ em phụ thuộc vào vé thắng cảnh, khách sạn...

Tuy nhiên, giá  tour trọn gói cho người lớn - trẻ em - trẻ nhỏ vẫn giữ nguyên trên web đã tố giác trò “giấu đầu hở đuôi”. Ông Lã Quốc Khánh nói thẳng, LH liên hệ với điểm tham quan để tính giá trọn gói, trực tiếp mua vé… thì làm gì chẳng biết các quy định miễn giảm! Một ủy viên Ban Chấp hành Hiệp hội LH Việt Nam nhận xét: DNLH này đổi câu chữ để chứng tỏ đã tính phí tham quan theo đúng quy định của điểm đến, thực chất hòng quyết lạm thu bằng được. Nếu DN thực sự cầu thị, nên mời khách đã đi tour trước tới hoàn lại phần tiền trót thu thừa.

Kỳ II: Chế tài đủ, “trảm” được mấy?

Đào Ngọc - Nguyễn Tâm