Giá trị vườn cà phê bị xác định sai gây thất thoát lớn ngân sách Nhà nước. Ảnh: N.P

Viện KSND Gia Lai đã có Báo cáo số 927/VKS-P1 ngày 5/9/2024 như sau: Đối với nội dung phối hợp với CQĐT và cơ quan liên quan rà soát, kiểm tra, làm rõ, xử lý theo quy định 2 vụ việc đã được Thanh tra tỉnh Gia Lai kết luận có vi phạm về công tác quản lý, sử dụng đất tại Cty Cà phê Gia Lai và Cty Chè Biển Hồ; quá trình thụ lý, giải quyết 2 vụ việc trên, CQĐT và Viện KSND tỉnh đã thống nhất quan điểm đánh giá 2 vụ việc này không phải là hành vi tội phạm. Do đó, CQĐT đã ra quyết định không khởi tố vụ án hình sự 2 vụ việc trên, bao gồm:

Quyết định không khởi tố hình sự số 01/PC46 ngày 26/12/2016 của CQĐT Công an tỉnh Gia Lai đối với kiến nghị khởi tố của UBND tỉnh theo Công văn số 4499/UBND-NC ngày 29/9/2016 về sai phạm tại Cty Cà phê Gia Lai, vì thấy không có sự việc phạm tội.

Quyết định không khởi tố hình sự số 10 ngày 13/3/2017 của CQĐT Công an tỉnh Gia Lai đối với kiến nghị của Thanh tra tỉnh và chỉ đạo của UBND tỉnh theo Công văn số 4499/UBND-NC ngày 29/9/2016 về việc chuyển sai phạm trong quản lý, sử dụng đất của Cty Chè Biển Hồ; vì thấy sai phạm không cấu thành tội phạm.

Liên quan đến Cty Cà phê Gia Lai, về công tác tiếp dân toàn tỉnh trong 10 tháng đầu năm nay có 6 đoàn đông người đến Trụ sở Tiếp công dân của tỉnh, trong đó có đoàn đại diện các hộ dân đến kiến nghị, phản ánh liên quan đến đất đai tại Cty Cà phê Gia Lai; đã được Thanh tra tỉnh kết luận, UBND tỉnh đề nghị khởi tố vào tháng 9/2016, nhưng sau đó đình chỉ xử lý.

Mới đây, Thanh tra tỉnh Gia Lai đã tiến hành kiểm tra, rà soát quá trình cổ phần hoá tại Cty Cà phê Gia Lai theo chỉ đạo của UBND tỉnh và có Báo cáo số 105 ngày 30/9/2024, cho thấy:

Công ty xác định sai giá trị phần vốn của Nhà nước đối với vườn cây của doanh nghiệp, dẫn đến xác định sai giá trị doanh nghiệp gây thất thoát ngân sách số tiền lớn.

Cụ thể: Trên cơ sở báo cáo của Cty Cà phê Gia Lai và đơn vị thẩm định là Công ty Cổ phần Thẩm định giá Đông Á (TP HCM), ngày 19 - 20/12/2017, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Gia Lai tiến hành kiểm tra thực tế vườn cây tại các vị trí đất để đưa vào cổ phần hoá.

Ngày 22/12/2017, Sở NN&PTNT có thông báo kết quả thẩm định chất lượng vườn cây cà phê và giá trị vườn cây của công ty là 99,92 tỷ đồng; còn đơn vị tư vấn tính giá trị vườn cây là 92,4 tỷ đồng; chênh lệch giá trị vườn cây cà phê giữa đơn vị tư vấn và kết quả thẩm định là hơn 7,5 tỷ đồng.

Sau đó 3 ngày (25/12/2017), Hội đồng Thẩm định hồ sơ xác định giá trị doanh nghiệp tỉnh tổ chức thẩm định hồ sơ của công ty tại thời điểm 0 giờ ngày 1/7/2017, trong đó có vườn cây cà phê là 99,92 tỷ đồng. Lý do xác định giá trị vườn cây tăng hơn so với đơn vị tư vấn lập, là do đơn vị tư vấn áp dụng phân loại vườn cây không đúng quy định tại Công văn số 1709/BNN-TT ngày 17/6/2017 của Bộ NN&PTNT về việc hướng dẫn đánh giá, phân loại vườn cà phê.

Sau đó, qua làm việc thì Công ty Cổ phần Thẩm định giá Đông Á tính toán lại giá trị vườn cây cà phê và thống nhất giá trị là 99,92 tỷ đồng, theo kết quả của Hội đồng Thẩm định hồ sơ xác định giá trị doanh nghiệp tỉnh đã tính.

Theo Thanh tra tỉnh Gia Lai, căn cứ hồ sơ thì phần vốn đầu tư của công ty cho vườn cà phê đến khi đưa vào kinh doanh là 100% (vốn Nhà nước). Thời điểm đưa vườn cây vào kinh doanh thì công ty mới bắt đầu giao khoán cho các hộ nhận khoán; nhưng đơn vị tư vấn và Ban Chỉ đạo Cổ phần hoá xác định giá trị còn lại sau đánh giá lại vườn cây kinh doanh để xác định giá trị doanh nghiệp thì phần vốn công ty (vốn Nhà nước) chỉ còn 68,8 - 79,8%; gây thiệt hại lớn cho ngân sách Nhà nước.

Trong đó: Tại khu vực Văn phòng 2, Xí nghiệp 2/9 là 79,2%; tại Chư Pah đội 1 là 79,8%, cà phê phục hồi công ty không đầu tư là 68,8%, cà phê khoán 2008 là 76,2%.

Căn cứ bảng tính giá trị vườn cây trong hồ sơ xác định giá trị doanh nghiệp, Thanh tra tỉnh tạm tính lại tỷ lệ 100% giá trị vườn cây là 128,81 tỷ đồng. Do việc xác định giá trị vườn cây sai quy định để đưa vào xác định giá trị doanh nghiệp cổ phần hoá làm thất thoát vốn Nhà nước với số tiền hơn 26,8 tỷ đồng.

Trách nhiệm này thuộc về ông Võ Ngọc Hiếu, Chủ tịch kiêm Giám đốc Cty Cà phê Gia Lai, Công ty Cổ phần Thẩm định giá Đông Á, Ban Chỉ đạo Cổ phần hoá doanh nghiệp, Sở NN&PTNT…

Ngoài ra, lãnh đạo công ty còn không kiểm kê xác định giá trị cây muồng, không đưa số lượng cây này vào xác dịnh giá trị doanh nghiệp; gây thất thoát tài sản Nhà nước…

Trên cơ sở kết quả kiểm tra, rà soát nêu trên, Thanh tra tỉnh Gia Lai kiến nghị UBND tỉnh cung cấp thông tin và chuyển toàn bộ hồ sơ vụ việc xác định giá trị vườn cây, xác định giá trị phần vốn Nhà nước, xác định giá trị doanh nghiệp trong quá trình thực hiện cổ phần hoá tại Cty Cà phê Gia Lai không đúng quy định, gây thiệt hại cho ngân sách hơn 26 tỷ đồng sang CQĐT, Công an tỉnh Gia Lai tiếp tục thụ lý theo quy định.

Như vậy, thêm một lần nữa, Thanh tra tỉnh Gia Lai đã làm rõ và kết luận nhiều sai phạm tại Cty Cà phê Gia Lai; kiến nghị chuyển CQĐT, Công an Gia Lai tiếp tục thụ lý theo thẩm quyền. Hy vọng các vi phạm sẽ được xử lý nghiêm theo quy định của pháp luật.