Tiêu hủy thuốc lá lậu. Ảnh: cand.com.vn

Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được, phải thẳng thắn nhìn nhận hoạt động buôn lậu vẫn đang diễn ra phức tạp với thủ đoạn ngày càng tinh vi, quy mô ngày càng lớn, diễn ra với không gian rộng, từ hải đảo đến đất liền, từ miền xuôi đến miền ngược, từ thành thị đến nông thôn... tác động xấu đến kinh tế - xã hội.

Xoay quanh vấn đề này, chiều 14/11, tại tọa đàm do Cổng Thông tin điện tử Chính phủ tổ chức, ông Đàm Thanh Thế, Chánh Văn phòng Thường trực Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia cho biết, Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia sẽ siết chặt công tác quản lý chặt chẽ biên giới. Bên cạnh đó, Ban Chỉ đạo 389 Quốc gia sẽ giao đơn vị chức năng xử lý nghiêm các vụ đã bị bắt giữ. Tăng cường phối hợp giữa các lực lượng, có các chương trình, biên bản ghi nhớ với Trung Quốc, Lào bởi qua nắm tình hình từ xa, thì phối hợp với các lực lượng chức năng các nước láng giềng có hiệu quả rất tốt. Đặc biệt, chống buôn lậu là phải có bàn tay sạch và chỉ đạo của thủ trưởng, gắn trách nhiệm của người đứng đầu. Đơn vị nào xảy ra điểm nóng trên địa bàn, lĩnh vực mình phụ trách thì người đứng đầu phải chịu trách nhiệm trước pháp luật.

Trung tướng Đồng Đại Lộc - Phó Tổng Cục trưởng Tổng Cục Cảnh sát (Bộ Công an) khẳng định: Trước, trong và sau Tết Nguyên Đán, Bộ luôn mở đợt cao điểm trấn áp tội phạm, trong đó có buôn lậu. Ngoài ra, Bộ còn lập các chuyên án đấu tranh, hướng đi vào các địa bàn, hướng trọng điểm, mặt hàng trọng điểm. Hiện tại, Bộ đang tập trung đẩy nhanh tiến độ các vụ án đang thụ lý điều tra. Cố gắng điều tra làm rõ các đối tượng phạm tội. Mở rộng để phát hiện thêm đối tượng.

Theo ông Nguyễn Trọng Tín, Phó Cục trưởng Cục Quản lý thị trường (Bộ Công Thương), chống buôn lậu không phải một sớm một chiều mà giải quyết được. Do vậy, Cục sẽ phối hợp các cấp, các ngành từ Trung ương đến địa phương xây dựng kế hoạch để đánh trúng, đánh đúng. Phải xác định ngay từ tuyến đầu, tuyến buôn lậu và mặt hàng buôn lậu. Tuy nhiên, do địa bàn rất dài, rộng, giáp biên giới Trung Quốc rất hiểm trở nên chống buôn lậu được coi như một cuộc đấu tranh trường kỳ, lâu dài. Vì vậy, thời gian tới sẽ tiếp tục duy trì thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 14/CT-BCT và Chỉ thị số 23/CT-BCT của Bộ trưởng Công Thương để xây dựng lực lượng quản lý thị trường trong sạch, vững mạnh, không tham nhũng, tiêu cực. Tăng cường đào tạo, tập huấn chuyên môn, kiến thức pháp luật cho công chức thực thi; đặc biệt chú trọng kiểm tra nội bộ để kịp thời chấn chỉnh, xử lý nghiêm các cá nhân, tổ chức có vi phạm.

Riêng với mặt hàng thuốc lá điếu, ông Vũ Văn Cường, Chủ tịch Hiệp hội Thuốc lá Việt Nam kiến nghị thay vì siết chặt việc xử lý hình sự đối với các hành vi có liên quan đến hoạt động buôn lậu thuốc lá, quy định mức giá trị hàng phạm pháp tối thiểu để xử lý hình sự (100 triệu, 300 triệu và 500 triệu đồng) là chưa phù hợp và sẽ làm cho việc xử lý hình sự đối với các hành vi buôn bán, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá lậu rất khó thực hiện được trên thực tế. Vì vậy, Hiệp hội đề nghị sửa đổi Điều 190, 191 Bộ Luật Hình sự 2015: Không áp dụng giá trị hàng phạm pháp tối thiểu làm căn cứ để định tội và định khung đối với các tội danh liên quan đến hoạt động buôn bán, vận chuyển, tàng trữ thuốc lá lậu mà xử lý hình sự đối với các hành vi kể trên dựa trên cơ sở số lượng từ 500 bao trở lên, thống nhất với quy định tại Nghị định 124/2015/NĐ-CP và Chỉ thị số 30/CT-TTg.

Đồng thời tiếp tục tiêu hủy thuốc lá điếu nhập lậu bị bắt giữ, tịch thu, với các lý do: Việt Nam là thành viên của Công ước Khung về Kiểm soát thuốc lá FCTC (hiệu lực 17/3/2005): trong đó Khoản 4c Điều 15 của FCTC quy định rõ các quốc gia thành viên phải “tiến hành các bước thích hợp để đảm bảo rằng tất cả các thiết bị sản xuất, thuốc lá giả, thuốc lá nhái nhãn mác, thuốc lá nhập lậu và các sản phẩm thuốc lá khác bị tịch thu được tiêu hủy”.

Tái xuất thuốc lá điếu nhập lậu là đi ngược với quy định trên bởi nếu thực hiện tái xuất, do không có thị trường tiêu thụ nên nhiều khả năng các loại thuốc lá nhập lậu này sẽ tái thẩm lậu vào thị trường nội địa.

Uyên Hương