Lực lượng chức năng kiểm tra trọng tải xe. Ảnh minh họa: Nguồn Internet

Các bên đều hiểu với nhau rằng chở quá tải là điều kiện cộng sinh. Các bên tham gia giao thông và điều tiết lưu thông đều biết điều này và đều trục lợi được từ đây. Chỉ có mỗi quỹ Duy tu đường bộ là thiệt thòi. Có điều, cái quỹ này của Việt Nam chẳng mấy khi có tiếng nói trên diễn đàn.

Đợt này Tổng cục Đường bộ Việt Nam làm có vẻ quyết tâm ra trò với chiến dịch đồng loạt kiểm tra công tác kiểm tra tải trọng xe của các địa phương trên các quốc lộ trọng điểm. Cũng đã có những tiếng nói với ngầm ý mong muốn được nới lỏng. Đó là sự phân tích về nguyên nhân dưa hấu miền Trung ế đến chảy nước, một phần được đổ lỗi do chiến dịch của Tổng cục. Rồi sau đó nữa, các doanh nghiệp lên tiếng kêu lỗ vì hợp đồng ký giá cũ, nay chi phí vận tải phải tăng gấp đôi, không giao hàng thì bị phạt hợp đồng. 

Trong khi đó, xe quá tải, quá khổ vẫn hồn nhiên lưu thông, điển hình các vụ việc xe siêu trọng vượt qua hàng chục trạm cân “dẫn đến nhiều vụ tai nạn giao thông chết người, cầu đường hư hỏng quá nhiều”. Việc không phát hiện và xử lý được xe chở quá tải, ngoài nguyên nhân cán bộ trạm cân, CSGT còn lơ là, thiếu biện pháp hoặc cố tình “lơ” cho một số xe “vua”,  còn do lái xe và chủ hàng sử dụng nhiều cách để đối phó một cách “hiệu quả” với các ngành chức năng. Họ nghĩ ra đủ mưu chước: Hoặc là cho phương tiện tạm dừng lưu thông, cho phương tiện đậu đỗ ven đường, quán cơm hoặc trạm bơm xăng… chờ đến thời điểm thích hợp mới cho phương tiện vượt qua trạm kiểm tra tải trọng xe lưu động; hoặc điều khiển phương tiện lưu thông chạy gần sát nhau, trong đó, xe không có tải chạy trước và “khóa đuôi” xe có tải chạy giữa các xe không có tải, điều này rất khó khăn cho lực lượng kiểm tra liên ngành khi yêu cầu xe có tải vào trạm cân. Một số lái xe còn cố tình điều khiển phương tiện vào đường cấm thuộc khu vực nội thị, chấp nhận mức phạt vì mức xử phạt cho hành vi chạy vào đường cấm nội thị nhẹ hơn nhiều lần so với mức xử phạt khi bị phát hiện chở quá tải trọng cho phép…

Quyết liệt hơn, những ngày gần đây, cánh tài xế thi gan với trạm cân. Cảnh hàng đoàn xe tải ùn ứ trước trạm cân trông chẳng khác gì một đợt bãi công. “Đợt bãi công” này quyết liệt đến mức mà ở Bình Thuận, cơ quan chức năng đã phải nhượng bộ. Trạm đã phải dừng cân để giải phóng lượng xe bị kẹt cứng, kéo dài đến hàng chục km. Việc kẹt xe này khiến cho một số doanh nghiệp vận tải hành khách cũng bắt đầu than phiền về việc lịch trình xe của họ đã bị chậm trễ mà nguyên nhân hoàn toàn không thuộc về họ.

Tình hình có vẻ căng thẳng. Căng thẳng không chỉ vì áp lực mà còn vì cơ quan hữu quan ở một số tỉnh đang lúng túng. Dư luận đặt câu hỏi: “Vì sao 63 tỉnh thành nhưng hiện chỉ có khoảng 40 tỉnh thành thực hiện vận hành trạm cân xe quá tải, còn lại thì không thực hiện theo chỉ đạo của Trung ương? Vì sao không có ai bị xử lý trách nhiệm?”.

Lâu nay, ở ta có thực trạng là cứ dung dưỡng lẫn nhau để rồi cùng kéo nhau tụt hậu. Nếu Tổng cục Đường bộ kiên quyết làm triệt để, lâu dài thì chắc chắn các bên sẽ phải có sự điều chỉnh cho phù hợp. Trước mắt, có thể có một số sự đảo lộn, nhưng sự đảo lộn đó là để đảm bảo một sự lành mạnh thì sẽ được ủng hộ. Thà một lần đau để lành mạnh còn hơn!