(Thanh tra) - UBND tỉnh Đồng Nai vừa ban hành Quyết định số 1968/QĐ-UBND thành lập Tổ kiểm tra liên ngành Quỹ An sinh xã hội tỉnh. Động thái này thể hiện quyết tâm của địa phương trong minh bạch tài chính công, đảm bảo việc quản lý quỹ an sinh xã hội Đồng Nai đúng mục đích, đúng pháp luật và hướng đến hiệu quả phục vụ người dân.
Đồng Nai - bước đi chủ động vì minh bạch
Không chờ có “vấn đề” mới kiểm tra, Đồng Nai chọn cách chủ động tự soi, tự kiểm. Tổ kiểm tra liên ngành được giao rà soát toàn diện tình hình tài chính, tài sản và đất đai liên quan đến Quỹ An sinh xã hội – một quỹ đặc biệt khi vừa mang yếu tố ngân sách nhà nước, vừa có đóng góp xã hội hóa.
Theo Quyết định 1968, Sở Tài chính là cơ quan thường trực, giữ vai trò đầu mối phối hợp với Sở Nông nghiệp và Môi trường, Sở Nội vụ, Sở Tư pháp, Thanh tra tỉnh và Văn phòng UBND tỉnh để triển khai kiểm tra. Thành phần liên ngành phản ánh tính phức tạp của quỹ: liên quan đến đất đai, nguồn vốn, và cả trách nhiệm hành chính của nhiều cấp, ngành.
Đây không phải một đợt thanh tra theo nghĩa thông thường, mà là hành động tiền kiểm tra, phòng ngừa sớm sai phạm và chuẩn hóa quy trình quản lý công sản. Cách làm này phù hợp tinh thần Chính phủ kiến tạo – hành động, lấy minh bạch và trách nhiệm giải trình làm gốc.
“Phúc lợi” cần được kiểm soát như ngân sách
Trong nhiều năm, Quỹ An sinh xã hội được xem là “bộ đệm” của chính quyền nhằm hỗ trợ người yếu thế, giảm nghèo, chăm lo phúc lợi cộng đồng. Tuy nhiên, khi quy mô quỹ lớn dần, việc quản lý nguồn tiền, tài sản, đất công đi kèm cũng nảy sinh nguy cơ chồng chéo, thậm chí thất thoát.
Vì vậy, việc UBND tỉnh Đồng Nai lập tổ kiểm tra liên ngành không chỉ nhằm rà soát tài chính, mà còn là thông điệp về trách nhiệm quản trị công: phúc lợi xã hội phải được giám sát chặt như ngân sách, và mọi đồng tiền phục vụ dân sinh phải minh bạch như chi tiêu công.
Trong bối cảnh nhiều địa phương đang siết chặt kỷ cương ngân sách, động thái này cho thấy Đồng Nai không muốn “vá lỗi” sau sai phạm, mà xây hàng rào trách nhiệm ngay từ đầu.
Theo phân công, Sở Tài chính chủ trì đánh giá thực trạng tài chính, tài sản; Sở Nông nghiệp & Môi trường chịu trách nhiệm kiểm tra quỹ đất, nguồn gốc sử dụng đất, đặc biệt là các khu vực cao su và đất công liên quan; Thanh tra tỉnh và Sở Tư pháp giám sát quy trình, tính pháp lý và đạo đức công vụ trong từng bước xử lý.
Việc kết hợp nhiều ngành là điểm mới so với cơ chế kiểm tra cũ – vốn chỉ giao cho một cơ quan chủ trì. Kiểm tra liên ngành vừa giúp tăng tính khách quan, vừa tạo ra “vòng giám sát chéo”: tài chính không thể tách khỏi pháp lý, còn đất đai không thể tách khỏi đạo đức công vụ.
Một thanh tra viên Thanh tra tỉnh nhận định: “Đây là hình thức kiểm tra có chiều sâu, không nhằm xử lý cá nhân mà nhằm rà lại toàn bộ quy trình quản lý quỹ, tránh rủi ro phát sinh.”
Từ kiểm tra đến chuẩn hóa thể chế
Kết quả cuộc kiểm tra này sẽ là tiền đề để tỉnh chuẩn hóa hoạt động của Quỹ An sinh xã hội, từ cơ chế lập quỹ, phân bổ, đến công khai nguồn vốn. Sở Tài chính được giao tổng hợp, tham mưu UBND tỉnh ban hành bộ quy chuẩn quản lý quỹ an sinh xã hội cấp tỉnh, hướng tới mô hình quỹ công - tư minh bạch, có cơ chế kiểm soát chặt và báo cáo định kỳ.
Việc kiểm tra còn góp phần làm rõ quỹ đất, tài sản công đang gắn với hoạt động an sinh, vấn đề vốn dễ bị bỏ ngỏ trong quản lý. Đây cũng là cơ sở để tỉnh tái cơ cấu quỹ an sinh theo hướng bền vững: giảm dàn trải, tăng hiệu quả, và đặc biệt là ngăn ngừa lợi ích nhóm trong phân bổ nguồn lực phúc lợi.
Minh bạch không phải khẩu hiệu, mà là nền tảng để người dân tin tưởng vào chính quyền. Khi Đồng Nai dám tự kiểm tra, công khai kết quả, đó là cách hành xử thể hiện bản lĩnh chính trị và văn hóa công vụ của một chính quyền dám chịu trách nhiệm.
Bước đi này cũng gửi thông điệp rõ ràng: trong quản trị an sinh, mọi sai sót dù nhỏ cũng làm tổn hại niềm tin lớn.
Minh bạch không chỉ bảo vệ ngân sách, mà còn bảo vệ chính uy tín của bộ máy công quyền.
