(Thanh tra) - Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) đang đẩy mạnh chiến lược chuyển đổi số và ứng dụng khoa học công nghệ, đặt mục tiêu xây dựng mô hình "mỏ thông minh" hiện đại và thân thiện với môi trường. Đây được xem là hướng đi chiến lược, mang tính sống còn nhằm đáp ứng yêu cầu phát triển nhanh, hiệu quả và bền vững của ngành năng lượng chủ lực quốc gia.
Chuyển đổi toàn diện trong khai thác và quản lý
Phân xưởng Cơ điện - Vận tải, Công ty CP Than Hà Tu là một minh chứng điển hình cho việc tiên phong ứng dụng công nghệ và đổi mới sáng tạo. Là bộ phận then chốt trong chuỗi sản xuất, chịu trách nhiệm bảo dưỡng thiết bị cơ giới và phương tiện vận tải, phân xưởng này đã mạnh dạn triển khai phần mềm số hóa để theo dõi vận hành và bảo trì định kỳ. Giải pháp này đã giúp rút ngắn đáng kể thời gian dừng máy, đồng thời tối ưu hóa việc sử dụng nhân lực và vật tư.
Cùng với đó, phân xưởng còn áp dụng đồng bộ các giải pháp kỹ thuật tiên tiến như camera 360 độ, hệ thống GPS giám sát xe vận tải, và cảnh báo sớm hỏng hóc thiết bị. Những công nghệ này không chỉ nâng cao khả năng kiểm soát hành trình, tăng cường tính kỷ luật mà còn đảm bảo vận hành an toàn và hiệu quả.
Việc tiếp nhận và khai thác hiệu quả các thiết bị công suất lớn như xe tải CAT777E, máy xúc gầu 12m³ hay máy khoan gạt hiện đại cũng là yếu tố quan trọng góp phần vào thành công này. Đáng chú ý, công tác đào tạo tại chỗ, kết hợp lý thuyết với thực hành, cùng việc chủ động phối hợp với chuyên gia để tiếp nhận và chuyển giao kỹ thuật mới luôn được đặt lên hàng đầu.
Tinh thần đổi mới sáng tạo còn được thể hiện rõ nét qua các sáng kiến cải tiến kỹ thuật từ đội ngũ kỹ sư và công nhân. Các phong trào thi đua như "Người thợ mỏ - Người chiến sĩ", "Tổ sửa chữa tiết kiệm" và "Tổ xe an toàn" đã tạo nên khí thế thi đua sôi nổi, khơi dậy tinh thần trách nhiệm và sáng tạo trong toàn phân xưởng.
Ở khâu khai thác, sự xuất hiện của các thiết bị công suất lớn, hiện đại như máy khoan thủy lực tự hành, máy xúc điện gầu lớn và xe tải siêu trọng đã làm thay đổi đáng kể phương thức sản xuất. Tại các mỏ hầm lò, nhiều đơn vị đã đưa vào sử dụng giàn chống mềm ZRY, hệ thống băng tải liên tục, thiết bị khoan xoay và đo khí mêtan tự động, qua đó giúp tăng năng suất lao động, giảm thiểu sức lao động thủ công và nâng cao an toàn.
Nhờ việc áp dụng đồng bộ các công nghệ hiện đại này, ngành Than đang tiến gần hơn đến mô hình "mỏ thông minh" với hệ thống giám sát điều hành tích hợp cảm biến, tự động hóa và nền tảng số.
Bên cạnh đó, TKV cũng tập trung xây dựng một hệ sinh thái số toàn diện. Các phần mềm quản trị tích hợp như ERP, HRM, PMIS... đang dần thay thế các quy trình thủ công, mang lại sự minh bạch hóa dữ liệu và tăng cường hiệu quả điều hành. Hệ thống giám sát sản xuất theo thời gian thực, quản lý thiết bị, kho vật tư, nhân lực và an toàn lao động đều đã được số hóa. Tại một số mỏ lộ thiên và nhà máy tuyển than, hoạt động điều hành sản xuất được thực hiện tập trung tại trung tâm điều khiển, giảm thiểu tối đa rủi ro.
Phát triển nhân lực số và bảo vệ môi trường
Đặc biệt, TKV chú trọng công tác đào tạo và phát triển nguồn nhân lực số. Nhiều cán bộ, công nhân kỹ thuật đã được đào tạo chuyên sâu về thiết bị số và tự động hóa, góp phần lan tỏa kỹ năng số rộng khắp trong từng tổ, đội sản xuất.
Không chỉ dừng lại ở hoạt động sản xuất, TKV còn đẩy mạnh ứng dụng chuyển đổi số trong lĩnh vực bảo vệ môi trường, hướng tới sự phát triển đồng bộ và bền vững. Việc triển khai hệ thống quan trắc tự động, xe tưới nước công suất lớn, hệ thống phun sương dập bụi và xử lý nước thải thông minh đã và đang góp phần xây dựng môi trường làm việc xanh - sạch - hiện đại tại nhiều đơn vị trực thuộc Tập đoàn.
Mặc dù đạt được những thành tựu đáng kể, quá trình chuyển đổi số của TKV vẫn đối mặt với không ít thách thức. Tình trạng thiếu đồng bộ công nghệ giữa các đơn vị, hạn chế về nhân lực và tâm lý e ngại thay đổi là những rào cản cần vượt qua.
Để giải quyết, TKV đang yêu cầu các đơn vị cần có chiến lược đầu tư bài bản, xây dựng lộ trình chuyển đổi số cụ thể phù hợp với từng loại hình khai thác. Đồng thời, cần phát huy sáng kiến từ cơ sở, tạo điều kiện cho cán bộ kỹ thuật và công nhân được tiếp cận công nghệ mới ngay trong môi trường làm việc. Sự vào cuộc quyết liệt và đồng bộ từ Tập đoàn đến từng đơn vị được xem là nhân tố then chốt tạo đà chuyển mình mạnh mẽ và bền vững cho ngành Than.
Với tầm nhìn chiến lược và quyết tâm đổi mới, TKV đang định hình một tương lai tươi sáng, nơi công nghệ và đổi mới không chỉ là động lực mà còn là kim chỉ nam cho mọi hoạt động. Sự đồng lòng từ lãnh đạo đến từng người thợ mỏ, cùng với những bước đi táo bạo trong chuyển đổi số, sẽ là chìa khóa để TKV hiện thực hóa mục tiêu xây dựng một ngành Than hiện đại, thông minh, và thân thiện với môi trường, vững vàng khẳng định vai trò trụ cột trong an ninh năng lượng quốc gia.
