Ngay khi sự việc xảy ra, Chánh Thanh tra tỉnh đã trực tiếp chỉ đạo và cử cán bộ chỉ đạo, hướng dẫn huyện giải quyết. Mặc dù vậy, sau khi cấp huyện giải quyết, công dân vẫn không đồng tình, tiếp tố đến Chủ tịch UBND tỉnh. Lúc này, Chủ tịch UBND tỉnh đã giao Thanh tra tỉnh chủ trì, xem xét, xác minh, kết luận, giải quyết dứt điểm vụ việc.

Để giải quyết dứt điểm vụ việc, lãnh đạo Thanh tra tỉnh đã chỉ đạo thành lập đoàn thanh tra và tập trung lực lượng xác minh, giải quyết.

Chỉ trong một thời gian ngắn, đoàn thanh tra đã hoàn thành việc xác minh, thu thập chứng cứ để làm rõ các nội dung công dân tố cáo (TC) một cách tỉ mỉ, khách quan, thận trọng, chính xác. Cũng theo ông Điều, cuộc thanh tra kết thúc trước thời gian quy định là nhờ có sự đồng thuận của người dân. Kết quả thanh tra được người dân đồng tình, ủng hộ, chấm dứt khiếu kiện góp phần ổn định tình hình an ninh trật tự trên địa bàn huyện Kinh Môn.

Trở lại vụ việc cho thấy, từ đầu năm 2013, ông Nguyễn Văn Hạnh, trú tại thôn Châu Xá, xã Duy Tân, huyện Kinh Môn (Hải Dương) đã có đơn gửi các cơ quan chức năng phản ánh Cty Trường Khánh gây ô nhiễm môi trường. Ông Hạnh đề nghị làm rõ diện tích đất và hiện trạng sử dụng đất của Cty Trường Khánh và gia đình ông Trần Văn Khoa tại khu vực chân núi Công, thôn Châu Xá, xã Duy Tân; TC UBND huyện Kinh Môn chưa làm rõ nội dung lãnh đạo xã Duy Tân và huyện Kinh Môn có hành vi bao che cho Cty Trường Khánh xây dựng cơ sở sản xuất Fero Niken gây độc hại cho nhân dân; Cty Trường Khánh sản xuất Fero Niken trái phép gây ô nhiễm môi trường, làm chết lúa, chết cá của người dân...

Liên quan đến khiếu kiện của ông Hạnh, UBND huyện Kinh Môn đã thành lập Đoàn thanh tra tiến hành xác minh và có Kết luận số 01/KL- UBND. Kết luận chỉ rõ TC của các công dân có nội dung đúng, có nội dung chưa có cơ sở. Riêng nội dung TC việc sản xuất Fero Niken của Cty Trường Khánh gây ô nhiễm môi trường, làm chết lúa, chết cá của nhân dân gần nhà máy, UBND tỉnh giao Sở Tài nguyên và Môi trường xác minh vụ việc đã khẳng định không có cơ sở.

Không đồng tình, ông Hạnh tiếp tố với nhiều nội dung phức tạp và gay gắt hơn. Kết quả thanh tra của Thanh tra tỉnh cho thấy, hộ kinh doanh Trần Văn Khoa, Cty Trường Khánh và gia đình ông Trần Văn Khoa đang sử dụng đất tại thôn Châu Xá, xã Duy Tân với tổng diện tích hơn 36 nghìn m² đất, so với hợp đồng nhận khoán thầu và diện tích nhận chuyển nhượng với các hộ dân thôn Châu Xá, tăng hơn 6 nghìn m² là do Cty Trường Khánh và hộ kinh doanh Trần Văn Khoa khi sử dụng đã lấn chiếm vào diện tích đất công, đất giao thông thủy lợi và đất chưa sử dụng của UBND xã Duy Tân. Sử dụng đất sai mục đích diện tích hơn 7,9 nghìn m²; xây dựng 2 lò nung đất vôi; không lập dự án, không có giấy chứng nhận đầu tư, không có giấy phép xây dựng đối với cơ sở sản xuất Fero Niken.

Liên quan đến nội dung công dân TC lãnh đạo UBND huyện Kinh Môn và lãnh đạo xã Duy Tân có hành vi bao che cho Cty Trường Khánh xây dựng cơ sở sản xuất gây độc hại cho nhân dân là chưa đủ cơ sở. Tuy nhiên, lãnh đạo UBND xã và các cán bộ có liên quan đã thiếu sâu sát trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo kiểm tra, giám sát việc thực hiện cũng như sự phối hợp giữa các phòng, ban chuyên môn của UBND huyện Kinh Môn với UBND xã Duy Tân trong công tác quản lý đất đai, quản lý hoạt động xây dựng thiếu kiên quyết và không kịp thời nên chậm phát hiện và chưa có biện pháp xử lý dứt điểm những vi phạm của Cty Trường Khánh.

Đối với nội dung TC Cty Trường Khánh sản xuất Fero Niken gây ô nhiễm môi trường, làm chết lúa, Đoàn thanh tra khẳng định, do không đủ cơ sở kết luận hoạt động sản xuất của Cty là nguyên nhân gây ô nhiễm môi trường nên không có căn cứ pháp lý yêu cầu Cty Trường Khánh bồi thường thiệt hại về lúa theo đề nghị của người dân. Tuy nhiên, qua kiểm tra cho thấy hoạt động sản xuất Fero Niken của Cty Trường Khánh không có thủ tục hành chính về bảo vệ môi trường; việc quản lý nguyên liệu, chất thải phát sinh của Cty chưa bảo đảm quy định về công tác bảo vệ môi trường.

Đoàn thanh tra đã chỉ rõ sai phạm đối với từng cá nhân, đơn vị có liên quan và kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh Hải Dương xử lý theo hướng công nhận Kết luận thanh tra số 01 của UBND huyện Kinh Môn về việc xử lý TC của các công dân thôn Châu Xá.

Giám đốc Cty Trường Khánh thực hiện dứt điểm việc tháo dỡ một số hạng mục công trình phụ trợ của cơ sở sản xuất Fero Niken và vận chuyển toàn bộ vật tư, vật liệu ra khỏi khu vực; khôi phục tình trạng của đất như trước khi vi phạm; chấp hành nghiêm các quyết định xử phạt vi phạm hành chính về những vi phạm trong lĩnh vực đất đai, đầu tư, xây dựng, bảo vệ môi trường và thực hiện nghĩa vụ tài chính đối với diện tích đất lấn chiếm theo quyết định của cấp có thẩm quyền.

Chủ tịch UBND huyện Kinh Môn chỉ đạo các cơ quan có liên quan thuộc huyện tổ chức tuyên truyền, vận động người dân thực hiện đúng các quy định của pháp luật về quyền và nghĩa vụ của người đi khiếu nại; chỉ đạo Chủ tịch UBND xã Duy Tân chấm dứt hợp đồng thuê đất, phối hợp với Phòng Tài nguyên và Môi trường huyện lập bản đồ địa chính đối với diện tích đất lấn chiếm hơn 6 nghìn m², chuyển thông tin đến các cơ quan có thẩm quyền để xác định nghĩa vụ tài chính trong quá trình sử dụng đất lấn chiếm của hộ kinh doanh Trần Văn Khoa và Cty Trường Khánh...

Phương Hiếu