(Thanh tra) - Hơn 20 năm gắn bó với công tác tiếp công dân, ông Vũ Văn Chiến - Trưởng ban Tiếp công dân tỉnh Quảng Ninh, được mọi người gọi thân mật là "ông Chiến tiếp dân" - chọn cho mình cách làm giản dị: lắng nghe, giải thích, hướng dẫn. Nhờ đó, một công việc vốn nhiều áp lực đã trở thành hành trình gần gũi với dân.
Sinh năm 1966, hiện là Trưởng ban Tiếp công dân tỉnh Quảng Ninh, "ông Chiến tiếp dân" đã trải qua nhiều vị trí: Chánh Thanh tra huyện Đầm Hà (2005), Chánh Văn phòng Thanh tra tỉnh (2010), rồi được điều chuyển sang Văn phòng UBND tỉnh Quảng Ninh để chuyên trách công tác tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo.
Từ năm 2010 đến 2013, khi chưa có Ban Tiếp công dân, một mình ông đảm đương toàn bộ công việc, trực tiếp lắng nghe và xử lý hàng trăm vụ việc. Năm 2014, Ban được thành lập, ông giữ chức Phó Trưởng ban. Đến 2020, ông được bổ nhiệm Trưởng ban chuyên trách và gắn bó cho đến nay.
Cơ duyên đến với nghề bắt nguồn từ niềm đam mê luật học từ thuở trẻ. Ông Chiến kể: "Mỗi lần giúp được một người yếu thế hay một doanh nghiệp, tôi thấy nghề này đáng làm, đáng trân trọng".
Trải qua hàng nghìn buổi tiếp dân, ông Chiến đúc kết cho mình phương châm "6T": Lắng nghe tập trung, giải thích thấu tình, hướng dẫn thiết thực. Nguyên tắc ấy giúp ông xóa đi khoảng cách hành chính khô cứng, tạo nên sự gắn kết gần gũi. "Đón dân như đón mùa Xuân, tiếp dân như tiếp người thân mới về", ông Chiến biến câu nói tưởng chừng khẩu ngữ thành phương châm làm nghề.
Nghề tiếp dân không ít lần đối diện áp lực "làm ngơ thì yên thân, làm tới thì rắc rối". Nhưng với "ông Chiến tiếp dân", cách duy nhất là đối diện trực tiếp, xử lý theo quy định, tuyệt đối không né tránh. Chính sự minh bạch, vô tư và tận tâm ấy đã tạo dựng niềm tin nơi người dân và đồng nghiệp.
Khi được hỏi về kỷ niệm đáng nhớ, "ông Chiến tiếp dân" không nhắc tới con số hay báo cáo. Ông kể nhiều nhất về những người dân ở đảo xa, ban đầu bức xúc nhưng sau khi được hướng dẫn tận tình đã quay lại tặng quà quê, gọi điện hỏi thăm như người thân vì được giải quyết thấu tình đạt lý. "Đó là phần thưởng quý giá nhất, vượt xa mọi bằng khen hay chức vụ", ông Chiến chia sẻ.
Niềm tin ấy cũng được người dân khẳng định. Ông Phạm Thanh Tuyn (72 tuổi, phường Bãi Cháy, Quảng Ninh), người từng làm việc với "ông Chiến tiếp dân", nhận xét: "Ông Chiến là người gần dân, tốt với dân và làm việc đầy trách nhiệm. Có lúc chúng tôi đến trong tâm trạng bức xúc, nhưng nhờ cách lắng nghe chân tình, giải thích rõ ràng, chúng tôi thấy được tôn trọng và yên tâm hơn".
Từ Vân Đồn, bà Bùi Thị Vóc (60 tuổi) cũng bày tỏ: "Ông Chiến tiếp dân với thái độ bình tĩnh, chân thành, không nặng lời, không tạo khoảng cách. Ông giải thích cặn kẽ, hướng dẫn cụ thể nên người dân dễ hiểu, dễ chấp nhận. Nhờ vậy, niềm tin của chúng tôi vào chính quyền được củng cố".
Còn với ông Chiến, ông cho rằng đánh giá từ người dân chính là thước đo công bằng nhất cho công việc tiếp dân.
Không chỉ tận tụy ở phương diện cá nhân, ông Chiến còn luôn trăn trở tìm hướng đổi mới. Ông cho rằng, qua từng giai đoạn, công tác tiếp công dân cần được điều chỉnh để phù hợp hơn. Định kỳ 3 năm một lần, ông cùng Thanh tra tỉnh đề xuất cải tiến quy trình, từ cách bố trí cán bộ, ứng dụng công nghệ đến cải thiện không gian tiếp dân.
Gần đây, ông mạnh dạn trình đề án ứng dụng trí tuệ nhân tạo (AI) trong công tác từ phân loại đơn thư, theo dõi tiến độ xử lý đến hỗ trợ tra cứu văn bản pháp luật. "Công nghệ sẽ giúp giảm áp lực, tăng minh bạch và rút ngắn thời gian giải quyết", ông Chiến nói.
Không chỉ dừng lại ở sự tận tụy cá nhân, ông Vũ Văn Chiến còn dành nhiều tâm huyết để tìm lời giải cho những bất cập trong công tác tiếp công dân. Theo ông, muốn nâng cao hiệu quả thì trước hết phải củng cố vai trò của cấp cơ sở, đặc biệt là cấp xã, nơi gần dân và nắm sát tình hình nhất. Ông đề xuất quy trình 3 bước gồm: Chuẩn bị và quán triệt, tiếp công dân, tổng hợp theo dõi đôn đốc, trong đó phân định rõ trách nhiệm từng cấp, tránh chồng chéo, đùn đẩy.
Một điểm mới quan trọng là ứng dụng công nghệ, nhất là hình thức trực tuyến và cơ sở dữ liệu tập trung, để vừa tiết kiệm nguồn lực, vừa đảm bảo minh bạch, kịp thời. Quy trình này cũng khuyến khích cấp xã chủ động giải quyết ngay từ đầu, trong khi cấp tỉnh giữ vai trò giám sát, hỗ trợ những vụ việc phức tạp. "Công dân được tiếp hai lần, lần đầu tại tỉnh để được hướng dẫn, lần sau tại xã với sự giám sát của tỉnh, nhờ vậy việc giải quyết sẽ đồng bộ, đúng thẩm quyền, sát thực tiễn và thấu tình đạt lý hơn", ông Chiến phân tích.
Theo "ông Chiến tiếp dân", nếu được áp dụng rộng rãi, quy trình này không chỉ giảm áp lực cho cấp trên mà còn củng cố niềm tin của nhân dân vào chính quyền, tạo ra một nền hành chính minh bạch và gần dân hơn.
Đằng sau một cán bộ tận tụy là một hậu phương vững chắc. Vợ ông làm nghề giáo, các con theo học Luật và Kinh tế quốc dân, đều ủng hộ công việc của cha. Có giai đoạn đơn thư dồn dập, ông mang việc về nhà, nhưng thay vì phiền trách, vợ lại động viên, thậm chí còn định hướng cho con trai: "Nếu được, anh xin cho con về làm tiếp dân, giúp bà con thì tốt".
Ông cười hiền: "Người ta bảo làm tiếp dân hay bị chửi, nhưng tôi thấy nếu chân tình, thẳng thắn thì dân hiểu, không có chuyện đó".
Trong buổi trò chuyện, ông Chiến nhiều lần nhắc đến ông Nguyễn Hồng Điệp, Trưởng ban Tiếp công dân Trung ương, như một tấm gương lớn. "Ông Điệp hay nói: Kiên trì tuyên truyền, kiên trì giải thích, kiên trì thuyết phục. Tôi học được rất nhiều từ cách ông ấy xử lý vụ việc", ông Chiến nói.
Kiên trì cũng là điều ông Chiến rèn luyện cho bản thân suốt nhiều năm.
Ở tuổi gần nghỉ hưu, ông vẫn đau đáu với lớp kế cận. Ông thường nhắn nhủ: "Bất cứ công việc nào cũng phải tận tâm, tận lực. Muốn lãnh đạo tin tưởng, dân quý trọng thì phải khách quan, công tâm và không ngừng học hỏi".
Nhìn về tương lai, ông kỳ vọng công tác tiếp công dân sẽ được hiện đại hóa, gắn với chính quyền hai cấp và sự hỗ trợ của công nghệ. Tin chắc sẽ có những chuyển mình mạnh mẽ. Nhưng trên hết, cần xã hội nhìn nhận đúng giá trị của công tác tiếp dân và quan tâm nhiều hơn đến đời sống của những cán bộ trực tiếp làm công việc này.
Hành trình của "ông Chiến tiếp dân" không chỉ là câu chuyện của một cán bộ tiếp dân, mà còn là hình ảnh về sự tận tâm, bản lĩnh và kiên trì của ngành Thanh tra. Từ phương châm "6T" đến triết lý "đón dân như đón mùa Xuân", ông đã xây dựng phong cách tiếp dân gần gũi, minh bạch, tạo niềm tin cho người dân và đồng nghiệp. Trong mắt lãnh đạo, đồng nghiệp và người dân, ông là tấm gương sáng của sự tận tụy và trách nhiệm.
Đó cũng là giá trị truyền cảm hứng lớn nhất mà ông để lại cho lớp cán bộ trẻ của ngành Thanh tra hôm nay và mai sau.
Bà Trần Thị Hương, Phó Chánh Thanh tra tỉnh Quảng Ninh nhận xét: "Ông Chiến là người luôn giữ được sự điềm tĩnh và khách quan trong xử lý vụ việc. Ở bất kỳ tình huống nào, ông cũng đặt lợi ích người dân và kỷ cương pháp luật lên hàng đầu. Ông là tấm gương truyền cảm hứng cho lớp cán bộ trẻ, không chỉ ở sự tận tụy với nghề mà còn ở cách sống giản dị, gần gũi, tâm huyết và trách nhiệm".
Theo bà Hương, sự tận tâm và thái độ chân thành của ông Chiến chính là chỗ dựa tin cậy cho đồng nghiệp và thanh tra tỉnh Quảng Ninh.
