Hoa sim

Khi được hỏi về sự cảnh báo của chính quyền, nhiều người khá thờ ơ, họ cho biết, có thấy cán bộ ủy ban xã nhắc nhở nhưng do đời sống còn nhiều khó khăn, nhất là trong lúc nông nhàn như hiện nay, không có việc làm nên tranh thủ kiếm chút ít trang trải cuộc sống.

Trung bình một ngày mỗi người có thể đào được trên dưới 100kg. Tính sơ bộ, trên tuyến đường 236 và thị trấn Lộc Bình có 5 - 7 điểm thu mua, như vậy, trung bình mỗi ngày có khoảng 10 tấn rễ sim từ rừng chuyển về các điểm thu mua, trong khi, để đào được từng đó rễ thì số cây bị chặt hạ không nhỏ. Là loại cây thích hợp với các vùng đồi, chỗ nào hễ có là cây sẽ mọc thành từng vạt nên tìm cây sim không khó, vì thế chỉ sau hơn 2 tuần thu mua, những khu đồi ở gần đã bị bà con đào xới, ngổn ngang cành lá.

Trưởng thôn Bản Cảng, xã Khuất Xá, Vi Văn Hiếu lại là  chủ cơ sở thu cho biết, biết tin Trung Quốc có thu mua rễ sim, nên tranh thủ lúc nông nhàn bà con tranh thủ lên rừng đào rễ sim về bán. Ở đây cây sim mọc rất nhiều trên những vạt rừng nên rất dễ đào.  Sim vốn là cây mọc hoang theo từng vạt đồi nên người dân không phải mất nhiều công tìm kiếm, rễ lại nông nên dễ đào, vì vậy, bà con đổ xô khai thác. Và như vậy, chỉ vì cái lợi trước mắt mà mỗi ngày hàng nghìn người tại các xã lên rừng khai thác rễ sim, không chỉ đốn hạ cây sim, nhiều loại cây khác cản trở quá trình khai thác cũng bị bà con chặt hạ.

Ban đầu việc đào rễ sim chỉ là những người thường xuyên đi rừng tiện đào về, nhưng hiện tại thì rất nhiều gia đình “tham gia” vào việc này, giá thành cao, dễ bán nên nhiều người, nhiều nhà “rủ nhau” đi đào. Trung bình một ngày mỗi người có thể đào được trên dưới một tạ rễ sim, bán với với giá trên dưới 2.000 đồng/kg.

Chủ tịch Ủy ban Nhân dân xã Khuất Xá, Lộc Văn Cờ, cho biết hiện trên địa bàn xã có 3 điểm thu mua rễ sim. Đó là các hộ gia đình anh Vi Văn Hiếu, Cam Văn Phòng và chị Vi Thị Mỳ. Trong đó, điểm thu mua lớn nhất là hộ gia đình anh Vi Văn Hiếu, điểm này không chỉ tiến hành thu mua rễ sim của người dân trong xã Khuất Xá mà còn thu mua từ các xã lân cận Tú Mịch, Tam Gia, Tĩnh Bắc… Chính quyền xã đã phối hợp với Kiểm lâm huyện Lộc Bình tiến hành kiểm tra, lập biên bản và đã phạt hành chính điểm thu mua này.

Phó Chủ tịch Ủy ban Nhân dân huyện Lộc Bình Hoàng Văn Vinh cho biết, việc khai thác rễ sim một cách bừa bãi của người dân các xã nói trên trong thời gian qua đã ảnh hưởng không nhỏ đến việc làm tăng nguy cơ xói mòn đất và ảnh hưởng đến môi trường. Ủy ban Nhân dân huyện Lộc Bình đã chỉ đạo các xã nói trên đẩy mạnh việc tuyên truyền đến người dân nâng cao nhận thức về bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường và chấm dứt việc đào rễ sim.

Theo đông y, cây sim là vị thuốc quý có thể sử dụng tất cả các bộ phận, tác dụng giảm đau, tán nhiệt, cầm máu, chữa đau đầu, viên gan… nhưng với tốc độ khai thác chóng mặt của bà con thì chẳng mấy chốc vị thuốc này sẽ biến mất.

Nếu tình trạng này tiếp tục kéo dài thì không lâu nữa nhiều cây thuốc sẽ bị cạn kiệt và nguy cơ thất truyền nhiều bài thuốc quý do thiếu nguyên liệu là rất cao.

Trước tình trạng khai thác rễ sim một cách ồ ạt, cây sim đang có nguy cơ tận diệt. Và không chỉ là rễ sim, gần đây, tư thương Trung Quốc liên tục thu mua nhiều cây dược liệu khác. Thực tế cho thấy, hễ cây gì có người thu mua thì loại cây đó bị khai thác triệt để. So với giá trị thật những cây dược liệu mang lại thì giá thành bà con được trả là cực rẻ, tuy nhiên chỉ vì lợi ích trước mắt mà người dân ra sức tận diệt.

Bên cạnh đó, khai thác bừa bãi những loại cây trong tự nhiên còn làm tăng nguy cơ xói mòn đất, mất nguồn dự trữ nước và cân bằng sinh thái.

Hoàng Thắng