Khối nhà B Ký túc xá sinh viên, Trường Đại học GTVT TP Hồ Chí Minh 8 năm thi công được 112 cọc móng. Ảnh: CTV

Đó là một trong những nội dung được Thanh tra Bộ GTVT chỉ ra qua công tác thanh tra tại Trường Đại học GTVT Thành phố Hồ Chí Minh.

Kết luận thanh tra số 868/KL-TTr ngày 2/8/2024 của Thanh tra Bộ GTVT cho thấy, năm 2010, Bộ GTVT có Quyết định số 1725/QĐ-BGTVT ngày 24/6/2010 phê duyệt Dự án đầu tư xây dựng “Mở rộng Trường Đại học GTVT TP Hồ Chí Minh" trong đó nguồn vốn để triển khai Tiểu dự án Ký túc xá sinh viên là nguồn trái phiếu Chính phủ theo Quyết định số 65/2009/QĐ-TTg ngày 24/4/2009 của Thủ tướng Chính phủ.

Tuy nhiên, do nguồn vốn trái phiếu Chính phủ của Tiểu dự án Ký túc xá sinh viên chưa thể thực hiện được nên Bộ GTVT đã có quyết định tách hạng mục Ký túc xá thuộc Dự án Mở rộng Trường Đại học GTVT Thành phố Hồ Chí Minh để đầu tư xây dựng theo hình thức BOT.

Dự án BOT Ký túc xá được Bộ GTVT phê duyệt dự án đầu tư tại Quyết định số 3914/QĐ-BGTVT ngày 29/11/2013, quy mô đầu tư 2 tòa, tòa A và tòa B đáp ứng nơi lưu trú cho 900 sinh viên; diện tích xây dựng là 682 m2; cao 5-8 tầng; diện tích sàn sử dụng 5.363 m2.

Cơ quan Nhà nước có thẩm quyền là Bộ GTVT, đại diện cơ quan Nhà nước có thẩm quyền là là Trường, Nhà đầu tư - Công ty Cổ phần Đầu tư Xây dựng Vinaconex - PVC (nay là Công ty Cổ phần Vinaconex 39) và Doanh nghiệp dự án - Công ty TNHH BOT GTVT Sài Gòn đã ký Hợp đồng BOT số 17/HĐ.BOT- BGTVT ngày 20/5/2015 với tổng vốn đầu tư Dự án là 56,722 tỷ đồng; trong đó, nguồn vốn ngân sách Nhà nước (NSNN) và nguồn thu hợp pháp của Trường là 22,133 tỷ đồng (nguồn vốn NSNN là 18,5 tỷ đồng, nguồn thu hợp pháp của Trường là 3,633 tỷ đồng), nguồn vốn BOT là 34,589 tỷ đồng; mức thu phí được xác định thu trên một sinh viên trong một tháng để tạm tính doanh thu hoàn vốn là 381.000 đồng/sinh viên/tháng; thời gian thu phí hoàn vốn 29 năm 1 tháng. Thời gian thực hiện, khởi công năm 2014, hoàn thành năm 2015, thời gian xây dựng là 18 tháng.

Tuy nhiên, đến ngày 7/11/2014, Dự án BOT Ký túc xá mới được Bộ Kế hoạch và Đầu tư cấp Giấy chứng nhận đầu tư số 86/BKHĐT-GCNĐTTN.

Khối nhà A Dự án BOT Ký túc xá (sử dụng vốn NSNN và nguồn thu hợp pháp của Trường) được Trường khởi công ngày 6/10/2016, nhà thầu thi công xây dựng là Công ty Cổ phần Đầu tư và Xây dựng Vista, đến ngày 30/11/2017 công trình đã hoàn thành thi công xây dựng.

Sau khi hoàn thành thi công, hệ thống phòng cháy chữa cháy (PCCC) của Khối nhà A đã được Cảnh sát PCCC & cứu nạn cứu hộ (CNCH) thuộc Công an Thành phố Hồ Chí Minh kiểm tra và nghiệm thu ngày 19/1/2018, trong nội dung kiến nghị hoàn thiện có yêu cầu "Tiếp tục thi công hoàn thành từ trục 1 đến trục 7 công trình theo hồ sơ thiết kế được thẩm duyệt về PCCC số 772/TP-PCCC ngày 3/6/2010". Tuy nhiên, đến nay phần công trình từ trục 1 đến trục 7 là Khối nhà B của dự án chưa được thi công nên chưa đủ căn cứ nghiệm thu an toàn về PCCC.

Đến nay, Phòng Cảnh sát PCCC&CNCH Công an Thành phố Hồ Chí Minh đã có Văn bản số 892/TD-PCCC chấp thuận các nội dung kiến nghị điều chỉnh thiết kế thẩm duyệt PCCC, tách PCCC hạng mục Khối nhà A và Khối nhà B. Trường đã thực hiện thủ tục thẩm duyệt PCCC, thi công xong PCCC và đã được Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh nghiệm thu hoàn thành công trình đưa vào sử dụng tại Thông báo số 2876/TB-SXD-QLCLXD ngày 8/4/2024.

Đến thời điểm tháng 4/2024 hạng mục Khối nhà A đã nghiệm thu hoàn thành để làm thủ tục đưa vào sử dụng, tuy nhiên chậm hơn so với mục tiêu của dự án, nguyên nhân chính do nhà đầu tư vi phạm hợp đồng. Trường cần thực hiện các thủ tục tiếp theo để quản lý, khai thác, vận hành công trình theo đúng công năng thiết kế được duyệt để tránh gây lãng phí tài sản Nhà nước.

Khối nhà A được xây dựng xong từ 30/11/2017, nhưng đến 8/4/2024 mới được Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh nghiệm thu hoàn thành công trình đưa vào sử dụng. Ảnh: CTV

Đối với hạng mục Khối nhà B, theo Hợp đồng dự án đã ký kết, dự án sẽ hoàn thành xây dựng trong vòng 18 tháng kể từ ngày khởi công, dự kiến thực hiện trong năm 2014 và hoàn thành năm 2015. Tuy nhiên đến ngày 13/5/2016, Sở Xây dựng Thành phố Hồ Chí Minh mới có Văn bản số 7652/SXD- KTXD về thông báo kết quả thẩm định thiết kế bản vẽ thi công và dự toán xây dựng công trình Khối nhà B làm căn cứ để lựa chọn nhà thầu.

Khối nhà B chính thức được khởi công ngày 21/12/2016, dự kiến thi công trong vòng 15 tháng. Đến tháng 1/2017 khối lượng hoàn thành của hạng mục cọc tròn D400 đạt 112/112 cọc, giá trị theo kiểm toán độc lập là khoảng 1,106 tỷ đồng. Trong quá trình xây dựng, ngày 26/12/2016, nhà đầu tư và doanh nghiệp dự án đã ký kết Hợp đồng tín dụng số 185/2016/HĐTD-ĐTTC-TD với Công ty Đầu tư Tài chính Nhà nước TP Hồ Chí Minh để vay vốn thực hiện hạng mục Khối nhà B thuộc Dự án, số vốn vay 15 tỷ đồng, thời hạn vay 12 năm kể từ ngày giải ngân đầu tiên.

Sau đó, tại Văn bản số 397/VN-PVC ngày 16/10/2017, nhà đầu tư đã báo cáo “việc huy động vốn không đạt được như kỳ vọng và như phương án tài chính ban đầu của dự án” và “số vốn vay này thấp hơn rất nhiều so với phương án tài chính ban đầu, trong đó dự kiến nhà đầu tư cần vay 26,784 tỷ đồng để thực hiện dự án” nên nhà đầu tư xin tạm ngưng và rút vốn khỏi dự án. Bởi vậy, đến nay công trình Khối nhà B vẫn chưa hoàn thành xây dựng.

Bộ GTVT đã có các văn bản chỉ đạo các cơ quan, đơn vị thực hiện các nội dung liên quan đến dự án. Tuy nhiên, các đơn vị chưa quyết liệt triển khai thực hiện chỉ đạo của Bộ GTVT nên Khối nhà A chậm đưa vào khai thác sử dụng, Khối nhà B mới thi công được 112 cọc móng.

Đến thời điểm tháng 4/2024 mới thực hiện hoàn thành công tác nghiệm thu và đang thực hiện công tác quyết toán Khối nhà A, xác định khối lượng thực hiện Khối nhà B nên chưa có cơ sở để thanh lý hợp đồng theo quy định.

Qua thanh tra phát hiện, ngày 12/8/2016 Trường mới ban hành Quyết định số 225/QĐ-ĐHGTVT về việc phê duyệt thiết kế kỹ thuật thi công công trình khối Nhà A thuộc Dự án BOT Ký túc xá, trong khi đó, ngày 4/8/2016 Trường đã ban hành Quyết định số 186/QĐ-ĐHGTVT về việc phê duyệt tổng dự toán dự án đầu tư xây dựng công trình Khối nhà A thuộc Dự án BOT Ký túc xá?

Theo khoản 10 Điều 1 Luật Giáo dục đại học sửa đổi số 34/2018/QH14 ngày 19/11/2018 quy định Hội đồng Trường có trách nhiệm quyết định chủ trương đầu tư, giám sát việc thực hiện quyết định của hội đồng trường, giám sát việc quản lý, sử dụng tài chính, tài sản của trường đại học... Tuy nhiên, theo tài liệu Trường cung cấp, Hội đồng Trường giai đoạn 2015-2020 không có nội dung lãnh đạo, chỉ đạo Trường thực hiện Dự án BOT Ký túc xá; giai đoạn 2020-2025, đã ban hành một số văn bản lãnh đạo về xử lý Dự án BOT Ký túc xá.

Công ty TNHH BOT GTVT Sài Gòn được thành lập năm 2014, trước khi Hợp đồng Dự án BOT Ký túc xá được ký kết. Theo giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp, Công ty TNHH BOT GTVT Sài Gòn hoạt động trong rất nhiều lĩnh vực, không phải thành lập để thực hiện, quản lý riêng Dự án BOT Ký túc xá như quy định. Vinaconex - PVC góp vốn 5,6 tỷ đồng là để thành lập Công ty TNHH BOT GTVT Sài Gòn, chứ không phải góp vốn cho Dự án BOT Ký túc xá.

Qua thanh tra, Thanh tra Bộ GTVT kiến nghị Bộ trưởng Bộ GTVT chỉ đạo các đơn vị liên quan và Trường Đại học GTVT Thành phố Hồ Chí Minh khẩn trương xử lý dứt điểm những tồn tại, tiếp tục triển khai dự án.