Nhà, đất tại số 301 đường Hải Thượng Lãn Ông, Phường 13, Quận 5, Thành phố Hồ Chí Minh. Ảnh: CN

Chưa đăng ký quyền sở hữu công trình

Tại Kết luận thanh tra số 329/KL-TTTP-P5 ngày 14/8/2024 về thanh tra việc quản lý, sử dụng 2 mặt bằng nhà, đất của Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn, Thanh tra Thành phố Hồ Chí Minh đã chỉ ra nhiều tồn tại, hạn chế, khuyết điểm.

Đối với mặt bằng nhà, đất số 301 đường Hải Thượng Lãn Ông, Phường 13, Quận 5, Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn được UBND thành phố chấp thuận cho thuê đất tại Quyết định số 4606/QĐ-UBND ngày 5/10/2009. Khu đất có diện tích 996,9m², để làm nhà hàng, thời hạn sử dụng là 50 năm kể từ tháng 9/2007.

Sau đó, Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn được cấp 2 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất. Cụ thể: Giấy chứng nhận số BA 489721 (số vào sổ CT 00119) ngày 23/2/2010 cho khu đất diện tích 749,7m² thuộc thửa đất số 113, tờ bản đồ số 03 (theo tài liệu 2003); Giấy chứng nhận số BA 489722 (số vào sổ CT 00118) ngày 23/2/2010 cho khu đất có diện tích 247,2m², thuộc thửa đất số 116, tờ bản đồ số 03, bộ địa chính Phường 13. Tổng diện tích được giao là 996,9m² (không thể hiện phần diện tích đất thuộc phạm vi lộ giới đường).

Đến nay, Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn đã thực hiện nghĩa vụ tài chính theo thông báo ngày 25/1/2018 của Cục Thuế, với tổng số tiền hơn 52,6 tỷ đồng (tính từ ngày 28/12/2015 đến 18/9/2058).

Theo kết luận thanh tra, từ năm 2018 đến nay, sau khi thực hiện nghĩa vụ tài chính với Nhà nước về tiền thuê đất, đơn vị chưa liên hệ các cơ quan có thẩm quyền để thực hiện các thủ tục kê khai, đăng ký đất đai là chưa thực hiện đúng khoản 2 Điều 170 Luật Đất đai năm 2013.

Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn được UBND thành phố cho thuê đất theo hình thức trả tiền hàng năm để sử dụng làm nhà hàng nhưng ký các hợp đồng cho thuê lại mặt bằng (hợp đồng cho thuê ngày 11/2/2003, hợp đồng chuyển nhượng quyền thuê Nhà hàng Á Đông ngày 27/4/2006), sau đó liên doanh, liên kết (hợp đồng hợp tác ngày 20/12/2012 với Công ty Cổ phần Quê Hương Liberty là công ty liên kết). Tuy nhiên, không cử nhân sự tham gia trong quá trình quản lý, điều hành và nhận khoản lợi nhuận không phụ thuộc vào kết quả kinh doanh của hợp đồng, thực chất cho thuê lại mặt bằng, là sử dụng đất không đúng quy định.

Ngoài ra, Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn được cấp 2 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản gắn liền với đất có tổng diện tích 996,9m² nhưng chưa thực hiện thủ tục đăng ký quyền sở hữu công trình theo quy định của pháp luật về đăng ký bất động sản là chưa thực hiện đúng quy định tại khoản 1 Điều 48 Luật Đất đai năm 2003.

Từ ngày 2/11/2021 đến nay, sau khi tiếp nhận bàn giao lại từ Công ty Cổ phần Quê Hương Liberty, nhà đất nêu trên đang được bỏ trống. Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn vẫn chưa xây dựng phương án, kế hoạch cụ thể để khai thác kinh doanh mặt bằng, nhà đất.

Cho thuê lại mặt bằng không đúng quy định

Đối với khu đất có diện tích 2.575m² tại Phường 4, quận Tân Bình, gồm nhà, đất số 01 đường Hoàng Việt và số 431A đường Hoàng Văn Thụ, được UBND quận Tân Bình đổi thành nhà số 01 đường Hoàng Việt theo Quyết định số 15694/QĐ-UB-QLĐT ngày 31/8/2005. Công trình gồm 3 khối nhà, quy mô 1 trệt, 5 lầu, diện tích xây dựng 2.192,1m², tổng diện tích sàn xây dựng 10.454,81m². Trong quá trình quản lý, Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn đã ký 4 hợp đồng với Công ty TNHH Khu mua sắm Đệ Nhất Phan Khang (Công ty Phan Khang) cho thuê mặt bằng.

Mặt bằng Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn cho Công ty Phan Khang thuê lại để mua bán, lắp đặt, bảo hành thiết bị điện tử. Ảnh: CN

Đoàn thanh tra xác định, Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn được UBND thành phố cho thuê mặt bằng theo hình thức trả tiền thuê đất hàng năm để kinh doanh nhà hàng, khách sạn, nhưng cho Công ty Phan Khang thuê lại để mua bán, lắp đặt, bảo hành thiết bị điện tử là thực hiện không đúng quy định.

Trong quá trình quản lý, Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn đã thực hiện cải tạo, sửa chữa nâng tầng công trình theo giấy phép xây dựng được cấp có thẩm quyền phê duyệt. Đến thời điểm hiện tại vẫn chưa thực hiện thủ tục đăng ký biến động, thay đổi về tài sản gắn liền với đất, chứng nhận quyền sở hữu công trình xây dựng theo quy định của pháp luật về đăng ký bất động sản, điều này là chưa thực hiện đúng quy định tại khoản 1 Điều 48 Luật Đất đai năm 2003.

Ngoài ra, việc Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn ký hợp đồng cho Công ty Phan Khang thuê nhà đất tại số 01 đường Hoàng Việt khi chưa đăng ký sở hữu công trình xây dựng gắn liền với đất là cũng không phù hợp quy định tại điểm a khoản 1 Điều 9 Luật Kinh doanh bất động sản năm 2014.

“Từ việc Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn cho Công ty Phan Khang thuê mặt bằng nêu trên kinh doanh điện máy, siêu thị là sử dụng không đúng mục đích, dẫn đến phát sinh tranh chấp hợp đồng với Công ty Phan Khang, tổng số tiền còn phải thu gồm thuê mặt bằng, tiền phạt, tiền lãi chậm thanh toán tính đến ngày 15/3/2024 là gần 60 tỷ đồng (theo Bản sơ thẩm số 27/2024/KDTM-ST ngày 22/3/2024 của TAND quận Tân Bình), là sử dụng tài sản được giao chưa đúng nguyên tắc có hiệu quả quy định”, kết luận thanh tra xác định.

Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn ký các hợp đồng cho thuê, hợp đồng hợp tác kinh doanh đối với 2 mặt bằng là chưa đúng quy định, Thanh tra thành phố đã ban hành Quyết định số 137/QĐ-TTTP-P5 ngày 21/6/2024 về thu hồi số tiền hơn 20,6 tỷ đồng là khoản lợi nhuận thu được do sử dụng nhà đất cho thuê lại, góp vốn kinh doanh không đúng quy định. Tổng Công ty Du lịch Sài Gòn đã nộp đủ số tiền hơn 20,6 tỷ đồng vào tài khoản tạm giữ của Thanh tra thành phố.