Nhiều dự án thuê đất nhưng không được đầu tư đúng quy định, hoặc chuyển nhượng cho người khác. Ảnh: NP

Tuy các huyện, TP trong tỉnh triển khai thực hiện việc kê khai, báo cáo và đề xuất phương án sắp xếp lại, xử lý nhà, đất công của địa phương mình hàng năm nhưng vẫn còn bộc lộ nhiều sai sót, hạn chế nhất định; làm lãng phí lớn tài sản nhà, đất công.

Cụ thể: Tại huyện Ba Tơ có 13 cơ sở nhà, đất; huyện Đức Phổ 28 cơ sở; huyện Bình Sơn 4 cơ sở; huyện Sơn Tịnh 12 cơ sở và TP Quảng Ngãi 3 cơ sở nhà, đất.

Đối với cơ sở nhà, đất là trường học, các địa phương không nêu địa điểm, diện tích, hiện trạng sử dụng từng cơ sở; chưa kê khai, báo cáo đầy đủ cơ sở nhà, đất theo đúng quy định. Điển hình như: Huyện Ba Tơ 27 cơ sở, Đức Phổ 9, Mộ Đức 25, Bình Sơn 63, Tư Nghĩa 63, Sơn Tịnh 26 và TP Quảng Ngãi có 1 cơ sở chưa kê khai, đề xuất phương án để cấp thẩm quyền sắp xếp, quản lý.

Trong quá trình sắp xếp lại mạng lưới trường học mần non, tiểu học, trung học cơ sở tại địa phương, có 252 cơ sở trường học không còn nhu cầu sử dụng, nhưng Hiệu trưởng các trường và Phòng Giáo dục - Đào tạo các huyện, TP không lập thủ tục để giao lại cho chính quyền địa phương mà tự chuyển mục đích cho mượn, cho thuê hoặc bỏ trống lãng phí, để xảy ra tình trang lấn chiếm, sử dụng trái phép...

Như huyện Ba Tơ có 19 trường học tự ý bàn giao lại cho UBND các xã quản lý, sử dụng rồi chuyển sang mục đích khác. Huyện Đức Phổ thì không lập thủ tục giao lại 83 cơ sở trường học...

Riêng huyện Mộ Đức có 48 cơ sở bỏ trống, 22 cơ sở tự bàn giao cho chính quyền xã rồi chuyển sang mục đích sử dụng khác. Trong đó có 4 điểm trường bị lấn chiếm là Trường Mầm non (MN) Đức Thắng cho HTX Rau củ quả an toàn đang sử dụng và Trường MN Đức Lợi cho HTX Dịch vụ nông nghiệp Đức Lợi làm trụ sở làm việc. Còn Trường Tiểu học Thạch Trụ 3 (xã Đức Lân) đã xây dựng nhà thờ Tú Triệu; điểm trường MN tổ dân phố 3 thị trấn Mộ Đức để chùa Thiên Phước bao chiếm toàn bộ diện tích nhưng chính quyền chưa có biện pháp xử lý.

Bên cạnh đó, việc quản lý, sử dụng 64 cơ sở nhà đất công trên địa bàn 6 huyện nêu trên và TP Quảng Ngãi còn biểu hiện không đúng mục đích được giao, bỏ trống, cho thuê, cho mượn, để lấn chiếm; giao đất, giao tài sản không đúng quy định.

Tại Cửa hàng Lương thực Ba Tơ cũ, có diện tích 650m² đất được UBND tỉnh Quảng Ngãi giao năm 2012, đã phân thành 5 lô đất trình UBND huyện Ba Tơ giao đất có thu tiền sử dụng đất năm 2013 là không đúng nội dung chỉ đạo của UBND tỉnh.

Trạm Thú y Ba Tơ diện tích 304m² đất, có nhà làm việc rộng 104m², khi không còn nhu cầu sử dụng nhưng Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn không đề xuất phương án xử lý; để cho một số hộ dân sử dụng rồi lập biên bản hiện trạng giao lại cho UBND huyện quản lý; là không đúng trình tự, thủ tục và thẩm quyền...

Tương tự, tại huyện Đức Phổ có 10 trường hợp như vậy. Trong đó, Cửa hàng ăn uống HTX Mua bán xã Phổ Ninh có diện tích đất 330m², đến năm 1990 không còn nhu cầu sử dụng và năm 2014, UBND xã này trực tiếp cho 2 hộ thuê kinh doanh ăn uống mà không lập thủ tục đề nghị huyện trình tỉnh xem xét, xử lý theo quy định.

Nhà máy nước đá (Xí nghiệp Nước đá Đức Phổ cũ) được cấp 474m² đất xây dựng từ năm 1979, đến năm 1992 thì ngừng hoạt động. Do buông lỏng quản lý nên năm 2003, gia đình ông Nguyễn Hoàng Anh bao chiếm toàn bộ diện tích trên để làm nhà ở, nhưng đến nay chính quyền vẫn chưa có động thái xử lý gì?

Cty Lương thực Quảng Ngãi (cũ) đóng tại huyện Tư Nghĩa được cấp 7.790m² đất làm trụ sở, nhà kho. Do không còn nhu cầu sử dụng, năm 1996, Cty xin trả lại đất và đã bán thanh lý tài sản cho ông Trần Quang Thạch, Giám đốc Xí nghiệp Phú Điền (nay là Cty Phú Điền); UBND tỉnh đã thu hồi toàn bộ diện tích đất của Cty Lương thực và giao cho UBND thị trấn La Hà quản lý. Tuy nhiên, Cty Phú Điền không tháo dỡ tài sản mà tiếp tục sửa chữa, nâng cấp và xây mới một số hạng mục để sản xuất, kinh doanh gạch bông trang trí cho đến nay. Năm 2017, Chánh Thanh tra Sở Tài nguyên và Môi trường Quảng Ngãi kiểm tra, lập biên bản và quyết định xử phạt hành chính; yêu cầu Cty lập thủ tục đầu tư, thuê đất, báo cáo UBND tỉnh xem xét, quyết định; nhưng đến nay Cty Phú Điền vẫn chưa phát sinh thủ tục thuê đất sản xuất như quy định.

Cơ sở nhà đất của Cty Thương Mại Quảng Ngãi (cũ) đóng tại La Hà có diện tích 1.579m² đất. Vì giải thể nên năm 2005, UBND tỉnh thu hồi giao lại cho UBND huyện Tư Nghĩa quản lý nhưng bỏ trống cho đến nay; trong đó ông Trương Quang Ba (cán bộ cũ Cty Thương mại) tự lấn chiếm một phần và xây nhà để ở và kinh doanh cà phê, giải khát.

TP Quảng Ngãi có 7 điểm trường học, nhà sinh hoạt văn hóa, HTX mua bán, tuy không sử dụng nhưng không báo cáo mà đa phần bỏ trống, có cơ sở sụp đổ hoàn toàn.

Nổi cộm hơn là, UBND phường Nguyễn Nghiêm (TP Quảng Ngãi) ký hợp đồng thỏa thuận đầu tư với Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh cho thuê 2.387m² đất trước đây của HTX Mộc Guốc quản lý để sân tennis, bóng chuyền, cầu lông với thời hạn 10 năm; là không đúng thẩm quyền theo quy định tại Điều 37 Luật Đất đai năm 2003.

UBND phường Chánh Lộ sử dụng 2.164m² đất của Trung tâm Văn hóa - Thể thao phường được Nhà nước đầu tư xây dựng năm 2015 với giá trị quyết toán là 3,25 tỷ đồng; để ký hợp đồng thỏa thuận về giao đầu tư, quản lý và sử dụng cơ sở trên với Cty TNHH Ten Trai, thời hạn 10 năm. Cty này tiếp tục triển khai xây dựng mới một số hạng mục và sử dụng tài sản của trung tâm hoạt động từ năm 2016 đến nay, là vi phạm khoản 2 Điều 16, Luật Quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước năm 2008.

Ngoài ra, trên địa bàn tỉnh Quảng Ngãi còn xảy ra tình trạng lấy nhà, đất công sản cho các nhà đầu tư thực hiện đầu tư không đúng quy định. Việc quản lý đất đã giao cho HTX nông nghiệp trước đây, đã sử dụng không đúng mục đích, gây lãng phí, cho thuê trái quy định...

Điểm qua các dạng sai phạm trên cho thấy, lãnh đạo các địa phương đã thiếu trách nhiệm, buông lỏng quản lý trong công tác quản lý, sử dụng nhà, đất công; thiếu chỉ đạo kiểm tra kịp thời đối với các nhà, đất không còn nhu cầu sử dụng, sử dụng không đúng mục đích, xử lý tài sản không đúng thẩm quyền...

Vì vậy, lãnh đạo tỉnh Quảng Ngãi cần có phương án quản lý chặt chẽ tài sản nhà, đất công và xử lý nghiêm các sai phạm trên.

Ngọc Phó