Thanh tra tỉnh Đồng Tháp kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo Giám đốc Sở Tài chính chấn chỉnh những bất cập, thiếu sót trong mua sắm tài sản công. Ảnh: NH

Có dấu hiệu dẫn đến thất thoát ngân sách

Mới đây, Thanh tra tỉnh Đồng Tháp đã ban hành thông báo kết luận thanh tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về mua sắm tài sản công trên địa bàn. Kết quả thanh tra cho thấy, trong thực hiện tư vấn lập và đánh giá hồ sơ dự thầu, hồ sơ đề xuất các gói thầu, phương án đề xuất cấu hình mua máy tính chưa phù hợp theo ý kiến của cơ quan chuyên môn Sở Thông tin và Truyền thông tại Công văn số 69/STTTT-CNTT ngày 7/2/2020.

Hồ sơ dự thầu chưa yêu cầu nhà thầu phải có văn bản cam kết cung cấp bản gốc hoặc bản sao được chứng thực bởi cơ quan có thẩm quyền giấy chứng nhận xuất xứ hàng hóa (C/O) và giấy chứng nhận chất lượng hàng hóa (C/Q). Tổ chuyên gia đấu thầu có một số thành viên không có chứng chỉ hành nghề hoạt động đấu thầu, chậm đăng tải kế hoạch lựa chọn nhà thầu theo quy định.

Một số nội dung của thỏa thuận khung chưa ràng buộc pháp lý giữa nhà thầu với chủ đầu tư và đơn vị sử dụng, dẫn đến những bất cập, khó khăn cho đơn vị sử dụng thiết bị, nhất là về bảo hành, bảo trì, bảo dưỡng và cam kết thực hiện hợp đồng. Thành phần nhân sự tham gia thẩm định giá các gói thầu từ năm 2017 - 2020, chỉ có 2/6 người có chứng chỉ thẩm định viên về giá.

Qua thanh tra cho thấy, Công ty TNHH Kiểm toán AFC chỉ thu thập thông tin báo giá của các công ty, đơn vị trong nước, chưa khảo sát giá đúng thực tế, thu thập thông tin giá thị trường thế giới, giá nhập khẩu tại thời điểm định giá. Công ty cũng chưa tham khảo giá tương tự đối với các tỉnh lân cận…

Trong thực hiện các hợp đồng của nhà thầu, tờ khai hải quan hàng hóa nhập khẩu trong hồ sơ không thể hiện giá trị, số tiền cụ thể của từng sản phẩm, hàng hóa (tờ khai hải quan đã xóa), không có hồ sơ bảo hành của chủ sở hữu, nhà sản xuất và hợp đồng mua bán từ chủ sở hữu, nhà sản xuất cho công ty được ủy quyền theo quy định. Các công ty trúng thầu không có chức năng nhập khẩu các thiết bị theo quy định.

Qua đối chiếu thông tin thu thập từ cơ quan có thẩm quyền, đoàn thanh tra xác định việc ký thỏa thuận khung mua sắm thiết bị, hàng hóa chênh lệch so với tổng giá trị nhập khẩu và hợp đồng mua sắm hàng hóa. Các đơn vị không chấp hành cung cấp thông tin, tài liệu hoặc cung cấp thông tin nhưng không đúng theo yêu cầu, gây cản trở hoạt động thanh tra, vi phạm quy định tại khoản 6 Điều 13 Luật Thanh tra 2010; điểm b khoản 2 Điều 75 Nghị định số 86/2011/NĐ-CP ngày 22/9/2011 của Chính phủ; Luật phòng, chống tham nhũng 2018; Điều 77 Luật Đấu thầu 2013, có dấu hiệu dẫn đến thất thoát, lãng phí ngân sách Nhà nước.

Ngoài ra, qua thanh tra còn phát hiện các nhà thầu cung cấp những thiết bị hàng hóa không có trong hệ thống dữ liệu quốc gia về hàng nhập khẩu theo quy định…

Làm rõ trách nhiệm cá nhân liên quan

Thanh tra tỉnh Đồng Tháp xác định, Giám đốc Sở Tài chính chịu trách nhiệm chung về những hạn chế, khuyết điểm, vi phạm như thiếu kiểm tra, thanh tra việc thực hiện đề xuất mua sắm tài sản, trình tự, thủ tục mua sắm và kết quả thực hiện các thỏa thuận khung theo quy định, dẫn đến các gói thầu có giá trị quyết toán cao hơn giá trị thực tế của tài sản.

Trách nhiệm của Phó Giám đốc Sở Tài chính (trực tiếp phụ trách lĩnh vực) chưa tham mưu tốt cho Giám đốc Sở trong việc theo dõi, kiểm tra, nhắc nhở về trình tự, thủ tục trong mua sắm tài sản công dẫn đến các sai phạm.

Đoàn thanh tra cũng xác định tổ chuyên gia xét thầu, tổ thẩm định hồ sơ mời thầu và thẩm định kết quả lựa chọn nhà thầu chịu trách nhiệm chính trong việc giúp chủ đầu tư về việc phê duyệt hồ sơ mời thầu, chức năng nhập khẩu hàng hóa, ủy quyền của nhà sản xuất, nhà phân phối, hồ sơ hải quan và các quy định pháp luật về giá.

Tư vấn thẩm định giá chịu trách nhiệm chính trong việc xác định giá các gói thầu đã thẩm định giá các sản phẩm hàng hóa chưa đúng, phù hợp và sát với giá thị trường tại thời điểm thẩm định giá, gây ra chênh lệch giá trị của các thiết bị hàng hóa rất lớn.

Các đơn vị cung cấp hàng hóa các gói thầu chịu trách nhiệm chính trong hồ sơ nhà thầu không có tờ khai hải quan hàng hóa nhập khẩu hoặc không thể hiện giá trị số tiền cụ thể của từng sản phẩm hàng hóa, không có hồ sơ bảo hành của chủ sở hữu, nhà sản xuất và hợp đồng mua bán từ chủ sở hữu, nhà sản xuất cho công ty được ủy quyền theo quy định…

Giám đốc, Phó Giám đốc Trung tâm Dịch vụ Tài chính qua từng thời kỳ (chủ đầu tư) chịu trách nhiệm chính và trực tiếp toàn diện về những hạn chế, khuyết điểm, vi phạm qua thanh tra đã chỉ ra.

Chánh Thanh tra tỉnh Đồng Tháp kiến nghị Chủ tịch UBND chỉ đạo Giám đốc Sở Tài chính chấn chỉnh ngay những bất cập, thiếu sót, nhất là về trình tự, thủ tục, công tác thẩm định giá nhằm thực hiện chặt chẽ việc mua sắm tài sản công, đáp ứng yêu cầu sử dụng của các đơn vị theo quy định.

Giám đốc và Phó Giám đốc Sở (phụ trách lĩnh vực) tổ chức xem xét trách nhiệm trong việc thiếu theo dõi, kiểm tra, nhắc nhở về trình tự, thủ tục trong quá trình mua sắm tài sản công dẫn đến các sai phạm. Tổ chức làm rõ, xem xét trách nhiệm theo đúng quy định đối với cá nhân (theo từng thời kỳ) có liên quan đến sai phạm, vi phạm của Trung tâm Dịch vụ Tài chính.

Thanh tra tỉnh Đồng Tháp chuyển toàn bộ hồ sơ, tài liệu các gói thầu mua sắm tập trung sang Cơ quan Điều tra, Công an tỉnh để điều tra làm rõ và xử lý theo quy định.

Ngày 16/12/2021, Văn phòng UBND tỉnh Đồng Tháp ban hành Văn bản số 496/VPUBND-TCD-NC về việc thực hiện kết luận thanh tra. Theo đó, Chủ tịch UBND tỉnh Phạm Thiện Nghĩa thống nhất kiến nghị của Chánh Thanh tra tỉnh, giao Giám đốc Sở Tài chính chỉ đạo, tổ chức thực hiện nghiêm túc nội dung kiến nghị của kết luận thanh tra.