Lễ hội Đền ông Hoàng Mười ở Nghệ An. Ảnh: P.V

Thực hiện nghiêm nếp sống văn minh trong lễ hội

Di tích Đền ông Hoàng Mười, thuộc xã Hưng Thịnh (nay là xã Thịnh Mỹ, huyện Hưng Nguyên, tỉnh Nghệ An), là di tích lịch sử văn hóa cấp tỉnh. Lễ hội Đền ông Hoàng Mười là lễ hội truyền thống được công nhận là Di sản văn hóa phi vật thể quốc gia năm 2019 của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và được công nhận điểm du lịch Nghệ An.

Lễ hội Đền ông Hoàng Mường được tổ chức hằng năm. Trước khi tổ chức lễ hội, UBND huyện có văn bản xin ý kiến của Thường trực Huyện ủy về công tác lễ hội (quy mô và các hoạt động của lễ hội) và được hướng dẫn của Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch tỉnh Nghệ An. Khi Thường trực thống nhất thì huyện Hưng Nguyên chủ trương tổ chức lễ hội và ban hành các kế hoạch thành lập Ban tổ chức lễ hội, các tiểu ban lễ hội, xây dựng kịch bản chi tiết.

Theo đó, Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch chỉ rõ, UBND huyện Hưng Nguyên đã chỉ đạo và phân công Ban quản lý di tích có trách nhiệm quản lý khu vực I của di tích (gồm khu di tích và sân lễ hội từ cổng tam quan ngoại trở vào để phục vụ công tác tế lễ truyền thống, tổ chức các hoạt động phần hội). UBND xã Thịnh Mỹ chịu trách nhiệm quản lý khu vực II của di tích, nơi có hoạt động kinh doanh dịch vụ.

Ban tổ chức đã tổ chức tuyên truyền trên hệ thống phát thanh về thực hiện nếp sống văn minh trong việc cưới, tang, treo hệ thống các bảng biển, nội quy tuyên truyền như bộ quy tắc ứng xử văn minh du lịch của Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch, nội quy tham quan du lịch. Dịp lễ hội, Ban tổ chức giao Huyện đoàn chủ trì, bố trí đoàn viên, thanh niên tình nguyện hỗ trợ, hướng dẫn du khách thắp hương đúng nơi quy định, thực hiện nghiêm túc công tác vệ sinh môi trường, hóa vàng mã… thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội.

Việc thực hiện văn bản chỉ đạo, quản lý, hướng dẫn về quản lý xã hội được huyện Hưng Nguyên hướng dẫn, tuyên truyền, vận động Nhân dân tích cực thực hiện các quy định về quản lý và tổ chức tốt Lễ hội Đền ông Hoàng Mười như quyền và trách nhiệm của người tham gia lễ hội, trách nhiệm của các cơ quan, đơn vị, địa phương, Ban tổ chức lễ hội. Tuyên truyền vận động nâng cao ý thức và trách nhiệm của du khách nghiêm túc thực hiện nếp sống văn minh tại lễ hội, hạn chế đốt vàng mã, đảm bảo an toàn tiết kiệm.

Công tác tuyên truyền, Phòng Văn hóa Thông tin, Ban quản lý di tích triển khai phong phú và đa dạng hình thức tuyên truyền qua các cụm pa nô, áp phích, băng rôn, khẩu hiệu, tổ chức in và tuyên truyền bộ quy tắc ứng xử dành cho du khách tại di tích; in ấn tập gấp về điểm về điểm du lịch Đền ông Hoàng Mười để tuyên truyền cho đông đảo du khách… Thông báo số điện thoại đường dây nóng niêm yết tại khu vực dễ nhìn để du khách quan sát, kịp thời phản án những thông tin của Đền ông Hoàng Mười.

Nâng cấp các điều kiện đảm bảo điểm du lịch phục vụ du khách chuyên nghiệp, văn minh, lấy sự hài lòng của du khách để điều chỉnh tổ chức hoạt động.

Cần có phương án tu sửa nhà Tả, Hữu trong Đền

Công tác quản lý và thu chi nguồn tiền công đức đều được ghi vào sổ vàng hoặc ghi vào phiếu công đức. Tại di tích đặt 1 hòm công đức ngay tại bàn ghi công đức và 11 hòm giọt dầu trong các cung thờ để các du khách không đặt tiền lên bàn thờ, lên lễ vật tránh gây phản cảm, dễ thất thoát trong việc quản lý. Tất cả các hòm công đức, giọt dầu đều trong các cung thờ đều có chìa khóa theo đúng quy định.

Mỗi tháng trung bình mở hòm và kiểm tiền công đức 2 lần, dịp lễ hội và tùy tình hình thực tế, số lần mở sẽ nhiều hơn. Khi mở hòm công đức đều có đầy đủ các thành phần tham gia, có đầy đủ chữ ký của tổ giám sát, các thành viên trong Ban quản lý và thủ quỹ. Nguồn công đức sau khi kiểm đếm được nộp về Kho bạc Nhà nước đúng quy định.

Nguồn kinh phí cho công tác bảo tồn và tu bổ, tôn tạo tại di tích còn chưa còn chưa đáp ứng được yêu cầu thực tế. Nhà Tả, Hữu tại đền đã xuống cấp. Còn tình trạng để một số người tham gia lễ hội mang nhiều vàng mã vào Đền.

Do đó, Thanh tra Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch kiến nghị Sở Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nghệ An tiếp tục quán triệt, thực hiện nghiêm công tác quản lý, tổ chức hoạt động lễ hội và khai thác giá trị di tích lịch sử văn hóa, phát triển du lịch tại địa phương theo quy định của Luật Di sản văn hóa. Tăng cường thanh tra, kiểm tra giám sát trước trong và sau khi tổ chức lễ hội, kịp thời ngăn chặn và xử lý nghiêm các hành vi vi phạm trong hoạt động lễ hội.

Đối với Ban quản lý di tích, Ban quản lý lễ hội tiếp tục tăng cường phối hợp, nâng cao trách nhiệm kiểm tra, giám sát, không để xảy ra những trường hợp phát sinh trong lễ hội như đốt nhiều vàng mã, ăn mày, ăn xin, khấn thuê, hàng quán lấn chiếm đi vào khu di tích, nâng giá hàng hóa, dịch vụ và trông giữ phương tiện, tổ chức các trò trơi cờ bạc trá hình…

Bố trí lực lượng thu gom kịp thời tiền đặt lễ và tiền dầu nhang. Tăng cường kiểm tra, giám sát, xử lý nghiêm minh những hiện tượng phản cảm diễn ra trong lễ hội. Không tiếp nhận công đức bằng hiện vật không nằm trong danh mục, hồ sơ xếp hạng. Hướng dẫn đặt tiền lễ đúng nơi quy định, quản lý sử dụng nguồn thu từ hoạt động lễ hội hiệu quả, công khai, minh bạch, đúng quy định.

Tăng cường công tác tuyên truyền về lịch sử di tích và ý nghĩa lễ hội, đồng thời tuyên truyền với Nhân dân và du khách trong việc thực hiện nếp sống văn minh trong lễ hội. Có phương án trình cấp có thẩm quyền và việc tu sửa, thay thế đối với nhà Tả, Hữu trong di tích Đền ông Hoàng Mười theo quy định của Luật về di sản văn hóa.