(Thanh tra) - Thanh tra tỉnh Lâm Đồng vừa công bố kết luận thanh tra đối với Dự án Khu nhà ở xã hội tại phường Nghĩa Tân, thành phố Gia Nghĩa, tỉnh Đắk Nông cũ, nay là phường Nam Gia Nghĩa, tỉnh Lâm Đồng, do Công ty TNHH MTV ESG Vietland làm chủ đầu tư, qua đó chỉ rõ nhiều vi phạm kéo dài trong quá trình triển khai dự án.
Các sai phạm không chỉ thuộc về chủ đầu tư mà còn liên quan đến trách nhiệm quản lý nhà nước của một số sở, ngành, ảnh hưởng trực tiếp đến quyền lợi người mua nhà và trật tự quản lý trong lĩnh vực đầu tư, xây dựng, kinh doanh bất động sản.
Theo kết luận của Thanh tra tỉnh Lâm Đồng, Công ty TNHH MTV ESG Vietland đã tổ chức thi công xây dựng nhà ở liền kề không đúng giấy phép xây dựng do Sở Xây dựng cấp, xây vượt hơn 524m² diện tích xây dựng và hơn 4.720m² diện tích sàn, đồng thời làm thay đổi công năng sử dụng tại tầng tum và tầng 1. Chủ đầu tư cũng không thực hiện dự án đúng tiến độ theo quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư và các quyết định điều chỉnh, vi phạm quy định của Luật Đầu tư.
Đáng chú ý, doanh nghiệp không chấp hành các biện pháp khắc phục hậu quả theo quyết định xử phạt vi phạm hành chính của Chánh Thanh tra Sở Kế hoạch và Đầu tư, cũng như quyết định ngừng hoạt động một phần dự án của Giám đốc Sở Kế hoạch và Đầu tư. Mặc dù vậy, chủ đầu tư vẫn thực hiện huy động vốn với tổng số tiền hơn 96 tỷ đồng từ 106 cá nhân thông qua các hợp đồng mua bán, đặt chỗ, đầu tư không đúng quy định; trong đó có tới 99 trường hợp không đúng đối tượng mua nhà ở xã hội.
Thanh tra tỉnh Lâm Đồng xác định, Công ty TNHH MTV ESG Vietland không gửi danh sách các đối tượng dự kiến mua nhà về Sở Xây dựng để kiểm tra, không báo cáo tổng số căn hộ và thời điểm bán theo quy định, lưu trữ hồ sơ chưa đầy đủ, vi phạm nghiêm trọng trình tự, thủ tục bán nhà ở xã hội. Bên cạnh đó, doanh nghiệp không ban hành quyết định phê duyệt giá bán nhà ở xã hội sau khi có kết quả thẩm định của cơ quan chức năng nhưng vẫn tổ chức bàn giao nhà cho người dân khi công trình chưa được nghiệm thu hoàn thành, hạ tầng kỹ thuật, hạ tầng xã hội chưa đảm bảo kết nối.
Ngoài các vi phạm về đầu tư, xây dựng và kinh doanh nhà ở, chủ đầu tư còn vi phạm trong lĩnh vực tài chính, kế toán, hóa đơn khi lập hồ sơ nghiệm thu khối lượng không đúng thực tế với giá trị nghiệm thu khống hơn 96 tỷ đồng; sử dụng hóa đơn không hợp pháp để thực hiện thủ tục giải ngân vốn vay tín dụng và báo cáo không trung thực về tình hình khắc phục vi phạm tại dự án. Trách nhiệm chính đối với các sai phạm này thuộc về Công ty TNHH MTV ESG Vietland và người đại diện theo pháp luật của doanh nghiệp qua các thời kỳ.
Kết luận thanh tra cũng chỉ rõ trách nhiệm liên quan của các cơ quan quản lý nhà nước, trước hết là Sở Xây dựng và Sở Kế hoạch và Đầu tư. Các cơ quan này được xác định có khuyết điểm, thiếu sót trong việc thẩm định, tham mưu UBND tỉnh chấp thuận chủ trương đầu tư dự án tại vị trí không phù hợp với quy hoạch xây dựng đã được phê duyệt; chấp thuận chủ trương đầu tư khi chưa đảm bảo đầy đủ trình tự, thủ tục và điều kiện pháp lý của nhà đầu tư.
Riêng Sở Xây dựng, trong quá trình thẩm định thiết kế cơ sở và cấp giấy phép xây dựng, đã không xem xét đầy đủ sự phù hợp với quy hoạch chi tiết, không kiểm tra thực địa theo quy định, dẫn đến việc cấp phép xây dựng không phù hợp quy hoạch. Công tác quản lý nhà nước về hoạt động xây dựng tại dự án cũng được xác định là thiếu kiểm tra, giám sát, để chủ đầu tư xây dựng sai giấy phép tại 104 căn nhà liền kề nhưng không phát hiện, xử lý kịp thời.
Thanh tra tỉnh Lâm Đồng còn chỉ ra việc xử lý vi phạm hành chính của Sở Xây dựng chưa nghiêm, chưa đầy đủ, khi chỉ xử phạt một hành vi trong số năm hành vi vi phạm đã được xác định; không áp dụng các biện pháp cưỡng chế thi hành quyết định xử phạt, không đôn đốc việc thực hiện biện pháp khắc phục hậu quả. Bên cạnh đó, việc triển khai thực hiện các văn bản chỉ đạo của UBND tỉnh về xử lý dứt điểm các tồn tại, vi phạm tại dự án cũng chưa đầy đủ, chưa đạt kết quả cuối cùng.
Đối với Sở Kế hoạch và Đầu tư, kết luận thanh tra nêu rõ việc chưa có biện pháp xử lý tiếp theo khi hết thời hạn tạm ngừng hoạt động dự án mà chủ đầu tư không khắc phục vi phạm. Trách nhiệm đối với các khuyết điểm, sai phạm này thuộc về lãnh đạo các sở và các cá nhân có liên quan qua các thời kỳ, ảnh hưởng trực tiếp đến hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực nhà ở xã hội.
Trước những vi phạm nghiêm trọng được phát hiện qua thanh tra Dự án Khu nhà ở xã hội tại phường Nam Gia Nghĩa, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng đã ban hành hai công văn chuyển thông tin vụ việc sang Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh và Ngân hàng Nhà nước Khu vực 2 để xem xét, xử lý theo thẩm quyền, đúng quy định của pháp luật.
Cụ thể, tại công văn chuyển thông tin sang Cơ quan Cảnh sát điều tra Công an tỉnh Lâm Đồng, Thanh tra tỉnh nêu rõ có hai hành vi vi phạm pháp luật có dấu hiệu tội phạm được phát hiện qua hoạt động thanh tra. Thứ nhất là việc Công ty TNHH MTV ESG Vietland bán nhà ở xã hội và huy động hơn 96 tỷ đồng từ các giao dịch mua bán nhà ở xã hội cho 99/106 trường hợp không có hồ sơ, thủ tục xác định là đối tượng đủ điều kiện mua nhà ở xã hội theo quy định. Thứ hai là hành vi phát hành, sử dụng 4 hóa đơn không hợp pháp để hợp thức hóa hồ sơ nghiệm thu khối lượng khống với giá trị hơn 96 tỷ đồng, làm căn cứ giải ngân vốn vay tín dụng ngân hàng. Trên cơ sở các quy định của Luật Thanh tra năm 2025 và các văn bản liên quan, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng đã chuyển toàn bộ thông tin, tài liệu sang Cơ quan Cảnh sát điều tra để xem xét, xử lý theo quy định của pháp luật.
Song song với đó, Thanh tra tỉnh Lâm Đồng cũng có công văn chuyển thông tin sang Ngân hàng Nhà nước Khu vực 2, đề nghị kiểm tra, xử lý theo thẩm quyền đối với các vi phạm trong lĩnh vực tài chính, kế toán và hóa đơn tại dự án. Theo kết luận thanh tra, chủ đầu tư, nhà thầu thi công và đơn vị tư vấn giám sát đã lập, ký nghiệm thu 3 đợt khối lượng không đúng thực tế với tổng giá trị hơn 96 tỷ đồng; sử dụng 4 hóa đơn giá trị gia tăng không đúng giá trị xây lắp để làm chứng từ không hợp pháp phục vụ việc giải ngân vốn vay tại Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Campuchia – Chi nhánh TP Hồ Chí Minh. Thanh tra tỉnh đề nghị Ngân hàng Nhà nước Khu vực 2 kiểm tra, xử lý theo quy định pháp luật và thông báo kết quả về Thanh tra tỉnh Lâm Đồng.
Dự án Khu nhà ở xã hội tại phường Nghĩa Tân, thành phố Gia Nghĩa được triển khai trên diện tích 17.821,2m². Ban đầu, khu đất này dự kiến làm nhà ở công vụ do Công ty Cổ phần Đầu tư khoáng sản xây dựng Phát Global thực hiện, nhưng dự án đã bị chấm dứt vào tháng 3/2017.
Tháng 6/2017, UBND tỉnh Đắk Nông giao Công ty Cổ phần Xây dựng giao thông Beton 6 (Công ty Beton 6) làm chủ đầu tư khu nhà ở xã hội và chính thức phê duyệt chủ trương đầu tư vào ngày 6/9/2017.
Trong quá trình thực hiện, dự án đã được UBND tỉnh Đắk Nông điều chỉnh chủ trương đầu tư 4 lần (Quyết định số 1198/QĐ-UBND ngày 3/8/2018; Quyết định số 1116/QĐ-UBND ngày 31/7/2020; Quyết định số 1265/QĐ-UBND ngày 18/8/2021; Quyết định số 2106/QĐ-UBND ngày 14/12/2022.
Các nội dung điều chỉnh bao gồm thay đổi chủ đầu tư từ Công ty Cổ phần Xây dựng giao thông Beton 6 sang Công ty TNHH MTV ESG Vietland (là công ty con do Công ty Cổ phần Xây dựng giao thông Beton 6 sở hữu 100% vốn) và nhiều lần gia hạn tiến độ hoàn thành dự án đến quý IV/2022. Tuy nhiên, đến nay dự án vẫn tiếp tục chậm tiến độ so với thời hạn được gia hạn.
