Trụ sở UBND tỉnh Hà Nam. Ảnh: Hoàng Long

Thuế đất nợ ngân sách rất lớn

Tại lĩnh vực quản lý đất đai, khoáng sản, đầu tư, tài chính, tài sản, Thanh tra Chính phủ tiếp tục chỉ ra nhiều sai phạm, khuyết điểm. Về quản lý đất đai, khoáng sản, quy hoạch vùng tỉnh Hà Nam đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050 tại Quyết định số 364/QĐ-UBND chưa thông qua HĐND tỉnh là vi phạm Luật Xây dựng. Quy hoạch khoáng sản chủ yếu đến năm 2020 chỉ xác định được vị trí địa lý, chưa xác định được tọa độ điểm gốc chưa phù hợp với Luật khoáng sản năm 2010, chồng chéo với quy hoạch vùng Tây sông Đáy.

Ngoài ra, một số nội dung về phân cấp quản lý tài sản Nhà nước trên địa bàn tỉnh Hà Nam không phù hợp với Luật Quản lý, sử dụng tài sản Nhà nước.

Qua thanh tra cho thấy, xây dựng quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất và bàn giao đất còn chậm. Công tác thẩm định dự án, giao đất, xác định giá đất, quyết toán đối với các dự án đầu tư xây dựng khu đô thị chưa có quy chế rõ ràng. Công tác theo dõi, cập nhật thực hiện quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất chưa kịp thời.

Đáng chú ý, tiền sử dụng đất, thuê đất của đơn vị sử dụng đất nợ ngân sách lớn. Trong khi, việc đôn đốc, kiểm tra, thanh tra công tác quản lý Nhà nước về đất đai ở cấp huyện, xã không được chú trọng. Một số phát sinh vi phạm hành chính trong hoạt động thăm dò, khai thác tài nguyên, khoáng sản chưa xử lý triệt để.

Về quản lý đầu tư  xây dựng, UBND tỉnh chưa lập kế hoạch thanh toán nợ đầu tư xây dựng theo Chỉ thị số 1792/CT-TTg, Chỉ thị số 27/CT-TTg của Thủ tướng Chính phủ. Tỉnh ban hành quyết định bỏ quy định mức trần tối đa hỗ trợ xi măng xây dựng đường giao thông nông thôn cho mỗi xã dẫn đến số tiền hỗ trợ xi măng vượt quá khả năng cân đối vốn của ngân sách tỉnh. Đến tháng 5/2014, tổng số tiền lên đến 125 tỷ đồng.

Thêm vào đó, tỉnh còn bố trí vốn đầu tư từ nguồn huy động để thực hiện kiên cố hóa kênh mương, xây dựng đường giao thông nông thôn vượt quá định mức cho phép 23%, thậm chí phân bổ vốn đầu tư tại một số dự án khi chưa có quyết định đầu tư.

Tại gói thầu xây lắp của một số dự án, UBND tỉnh Hà Nam phê duyệt lựa chọn hình thức đấu thầu hạn chế và không thực hiện đấu thầu để lựa chọn nhà thầu cung cấp xi măng làm đường giao thông nông thôn trong khi thời gian cung cấp xi măng dài (từ năm 2011 - 2015) là không phù hợp quy định của Luật Đấu thầu.

Kết quả thanh tra, kiểm toán cho thấy, Dự án Đầu tư xây dựng, nâng cấp đường ĐT 497 huyện Bình Lục còn chấp hành chưa đúng định mức, đơn giá Nhà nước đã quy định, làm tăng chi phí dự án.

Thiếu công khai trong quản lý

Về lĩnh vực quản lý tài chính, tài sản, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT) Hà Nam không thực hiện công khai việc quản lý, sử dụng vốn đầu tư xây dựng và nguồn kinh phí ủy quyền để tu bổ đê điều, phòng, chống lụt bão của Bộ NN&PTNT. Các đơn vị được giao quản lý một số dự án thuộc Sở NN&PTNT đều chưa thực hiện công khai việc quản lý và sử dụng vốn đầu tư xây dựng theo quy định. Việc công khai tài chính theo Luật Phòng, chống tham nhũng còn bị nhầm lẫn với công khai theo Quy chế dân chủ trong hội nghị công chức, viên chức hàng năm.

Sở Giao thông Vận tải chưa thực hiện tổng hợp và công khai việc quản lý, sử dụng vốn đầu tư xây dựng theo quy định. Đồng thời, Sở không xây dựng đề án hỗ trợ xây dựng mới, cải tạo nâng cấp đường giao thông thôn xóm theo chỉ đạo của UBND tỉnh và chưa công khai tổng hợp số lượng và giá trị xi măng hỗ trợ theo danh mục các xã từng năm trong toàn tỉnh.

Số liệu công khai quyết toán của nhiều đơn vị trực thuộc tỉnh, sở ngành là số liệu chưa được Sở Tài chính xét duyệt, biểu mẫu công khai không ghi rõ thời gian công khai, hình thức công khai; chưa thực hiện báo cáo công khai tài chính theo quy định tại Thông tư số 21/2005/TT-BTC của Bộ Tài chính hướng dẫn thực hiện quy chế công khai tài chính đối với đơn vị dự toán ngân sách; chưa thực hiện công khai tài sản Nhà nước theo quy định.

Trước hàng loạt sai phạm nêu trên, Tổng Thanh tra Chính phủ yêu cầu Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam kiểm điểm và xử lý trách nhiệm thủ trưởng cơ quan, đơn vị đã để xảy ra các sai phạm theo quy định. Chỉ đạo các cơ quan chuyên môn của tỉnh kiểm điểm, chấn chỉnh các nội dung công tác còn có thiếu sót, khuyết điểm trong quản lý đất đai, khoáng sản, đầu tư, tài chính, tài sản. Tăng cường công tác kiểm tra, thanh tra việc thực hiện các quy định của pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo và phòng, chống tham nhũng.

Tổng Thanh tra Chính phủ kiến nghị Thủ tướng Chính phủ chỉ đạo Chủ tịch UBND tỉnh Hà Nam kiểm điểm trách nhiệm về những thiếu sót và thực hiện các kiến nghị được nêu trong kết luận này.

Hoàng Long