Trụ sở Sở Tài nguyên và Môi trường tỉnh Hoà Bình. Ảnh: TK

Nhiều DA chậm tiến độ 

Qua thanh tra cho thấy có 6 DA triển khai thực hiện chậm tiến độ so với chủ trương đầu tư (CTĐT) hoặc theo hợp đồng đã ký kết tính đến thời điểm thanh tra (tháng 6/2022).

DA Khu du lịch nghỉ dưỡng sinh thái Jade De MAICHAU The Legends, quyết định CTĐT phê duyệt lần đầu năm 2018, tính đến thời điểm thanh tra chậm trên 3 năm. DA không thuộc trường hợp được điều chỉnh tiến độ thực hiện, tuy nhiên, ngày 11/01/2022 UBND tỉnh Hoà Bình quyết định chấp thuận điều chỉnh CTĐT lần 2 kéo dài thêm 36 tháng. Mặc dù vậy, đến thời điểm thanh tra nhà đầu tư chưa thực hiện xong công tác bồi thường giải phóng mặt bằng (GPMB), chậm tiến độ so với quyết định chấp thuận điều chỉnh CTĐT lần 2 trên 3 tháng.

DA Khu du lịch nghỉ dưỡng và dịch vụ tổng hợp tại tiểu khu 1 và tiểu khu 2, thị trấn Lương Sơn, huyện Lương Sơn, nhà đầu tư chưa thực hiện công tác bồi thường GPMB, chậm quá 24 tháng.

Các DA chậm tiến độ khác, gồm: DA Làng sinh Thái Việt Xanh; DA Khu dân cư phường Phương Lâm, TP Hòa Bình; DA Khu nghỉ dưỡng và du lịch sinh thái hồ Hòa Bình; DA Khu sinh thái Thung Nai Peninsula resort.

Có 4 DA chậm tiến độ nhưng chưa được gia hạn hợp đồng, gồm: DA Khu dân cư khu phố 10, thị trấn Hàng Trạm, huyện Yên Thủy; DA Khu nhà ở nghỉ dưỡng và dịch vụ tổng hợp tại tiểu khu 1 và tiểu Khu 2, thị trấn Lương Sơn, huyện Lương Sơn; DA Khu dân cư tại tiểu khu 1, thị trấn Lương Sơn, huyện Lương Sơn; DA Nhà ở xã hội cho công nhân mua, thuê và thuê mua.

Thực hiện chưa nghiêm túc CTĐT, giấy chứng nhận đầu tư

DA Làng sinh Thái Việt Xanh có thời gian thực hiện DA được UBND tỉnh chấp thuận CTĐT năm 2018 khoảng 36 tháng. Tại quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà đầu tư năm 2020 thì thời gian thực hiện 42 tháng.

Qua thanh tra cho thấy có 3 DA tính sai số tiền ký quỹ, gồm: DA Nhà máy Xử lý rác thải; DA Sân golf Phúc Tiến; DA Nhà máy Xi măng Xuân Sơn.

Ngoài ra còn có 2 DA chưa thực hiện việc ký quỹ là DA Nhà máy Xi măng Xuân Sơn; DA Khu du lịch dịch vụ thương mại và khách sạn suối khoáng Kim Bôi - Sông Đà.

Có 12/19 DA chưa được phê duyệt đánh giá tác động môi trường (ĐTM) theo quy định.

Qua kiểm tra DA Nhà máy Xử lý rác thải cho thấy nhà đầu tư là Công ty CP Môi trường công nghệ cao Hòa Bình chưa thực hiện việc mua bảo hiểm trách nhiệm bồi thường thiệt hại về môi trường theo quy định.

DA Khu nghỉ dưỡng và du lịch sinh thái hồ Hòa Bình phê duyệt ĐTM chưa thống nhất quy mô diện tích đất thực hiện. Quy mô sử dụng đất 161,5 ha tại báo cáo ĐTM sai khác với diện tích thực hiện DA là 304,9 ha tại CTĐT.

Tại thời điểm thanh tra, có 8 DA chưa tính nghĩa vụ tài chính chuyển đổi mục đích sử dụng đất trồng lúa để nhà đầu tư nộp theo quy định, gồm: DA Khu đô thị Phúc Tiến; DA Nhà máy Xử lý rác thải; DA Khu nhà ở Mớ Đồi, thị trấn Bo, huyện Mai Châu; DA Làng sinh Thái Việt Xanh; DA Khu nhà ở tại xóm Cời và xóm Đồng Tiến, xã Tân Vinh, huyện Lương Sơn; DA Khu nhà ở Thăng Long Xanh tại xã Quang Tiến, thành phố Hoà Bình; DA Khu nhà ở Đồng Băng, thị trấn Hàng Trạm, huyện Yên Thủy; DA Khu đô thị mới Sông Đà-Hòa Bình tại phường Thái Bình và xã Dân Chủ, TP Hòa Bình.

Sở Kế hoạch và Đầu tư tỉnh Hoà Bình. Ảnh: TK

Có 6 DA chưa yêu cầu nhà đầu tư trồng rừng thay thế, gồm: DA Khu nghỉ dưỡng và du lịch sinh thái hồ Hòa Bình; DA Khu du lịch - nghỉ dưỡng sinh thái Jade De MAICHAU The Legends; DA Làng sinh Thái Việt Xanh; DA Khu du lịch sinh thái Thung Nai Peninsula Resort; DA Khu đô thị sinh thái cao cấp Yên Quang tại xã Yên Quang, huyện Kỳ Sơn; DA Khu nhà ở Thăng Long Xanh tại xã Quang Tiến, TP Hoà Bình.

Có 2 DA xác định chưa đầy đủ nghĩa vụ tài chính đối với diện tích đất trồng rừng thay thế, trong đó DA Nhà máy Xi măng Xuân Sơn thiếu 20,56 ha; DA Khu du lịch sinh thái Ngòi Hoa thiếu 6,31 ha.

Có 2 DA không thuộc trường hợp nhà nước thu hồi đất theo Điều 62 Luật Đất đai năm 2013, đã được chuyển đổi mục đích sử dụng đất và giao đất, cho thuê đất nhưng chưa tính tiền sử dụng đất, gồm: DA Khu dân cư Khu phố 10 thị trấn Hàng Trạm huyện Yên Thủy; DA Sân golf Phúc Tiến.

DA Nhà máy Xi măng Xuân Sơn đã có hợp đồng thuê đất nhưng chưa có hồ sơ tài liệu thể hiện nhà đầu tư đã thực hiện nghĩa vụ tài chính theo quy định.

Nhiều sai sót, vi phạm khác

DA Sân golf Phúc Tiến triển khai khi chưa có quyết định CTĐT và giấy phép xây dựng

Qua thanh tra, DA Sân golf Phúc Tiến được Sở Xây dựng cấp giấy phép xây dựng công trình ngày 28/02/2022, theo đó cho phép nhà đầu tư thực hiện san nền trên diện tích 901.622,46 m², vượt phạm vi được phép xây dựng 870.269 m² đất đã được UBND tỉnh quyết định chuyển đổi mục đích sử dụng đất.

Ngoài ra, Sở Xây dựng cho phép nhà đầu tư được thực hiện 4 hồ nước khi chưa được chuyển mục đích sử dụng đất, UBND tỉnh chưa ban hành quyết định giao đất hoặc quyết định cho thuê đất.

Ngày 17/6/2022, Sở Xây dựng điều chỉnh giấy phép xây dựng, theo đó điều chỉnh diện tích san nền là 848.174,46 m², các nội dung khác vẫn giữ nguyên theo giấy phép cũ.

Cũng qua thanh tra phát hiện nhà đầu tư đã triển khai thi công DA sân golf Phúc Tiến khi chưa có quyết định CTĐT và Giấy phép xây dựng.

Không thu hồi đất sau khi thu hồi giấy chứng nhận đầu tư (CNĐT), quyết định CTĐT  khi chưa đủ điều kiện

Ngày 28/7/2009, UBND tỉnh đã ký hợp đồng cho Công ty CP Dịch vụ thương mại và Phát triển năng lượng thuê 3.857,3 m² đất để thực hiện DA Nhà máy Sản xuất nước khoáng Mớ Đá - Kim Bôi và cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất và giấy CNĐT. Do DA chậm tiến độ, ngày 02/02/2016 Sở KH&ĐT đã ban hành quyết định thu hồi giấy CNĐT, tuy nhiên UBND tỉnh chưa thực hiện thu hồi đất theo quy định.

Ngày 20/9/2016, Công ty CP Dịch vụ thương mại và phát triển năng lượng sử dụng khu đất này để hợp tác thực hiện DA Khu du lịch dịch vụ thương mại và khách sạn suối khoáng Kim Bôi - Sông Đà với Công ty CP đầu tư xây dựng Sông Đà. Theo đó, Công ty CP Dịch vụ thương mại và Phát triển năng lượng góp quỹ đất trên để thực hiện DA và được UBND tỉnh Hòa Bình quyết định CTĐT cho DA ngày 29/12/2016.

Việc UBND tỉnh không thực hiện thu hồi 3.857,3 m² đất khi thu hồi giấy CNĐT của DA Nhà máy Sản xuất nước khoáng Mớ Đá - Kim Bôi là không phù hợp với quy định. UBND tỉnh quyết định CTĐT DA Khu du lịch dịch vụ thương mại và khách sạn suối khoáng Kim Bôi - Sông Đà khi chưa đủ căn cứ pháp lý về quyền sử dụng địa điểm đầu tư cũng không phù hợp với quy định.

Ngoài ra, DA Khu du lịch nghỉ dưỡng và dịch vụ tổng hợp tại tiểu khu 1 và tiểu khu 2, thị trấn Lương Sơn, huyện Lương Sơn nhà đầu tư là Liên danh Công ty CP Tập đoàn IUC - Công ty CP Xây dựng số 7 thuộc trường hợp phải ngừng hoạt động và chấm dứt hoạt động của DA đầu tư theo quy định. Tuy nhiên, cơ quan đăng ký đầu tư và cơ quan Nhà nước có thẩm quyền chưa rà soát để thực hiện theo quy định.

Có 3 DA ngoài diện tích đất được giao đều có diện tích đất công thuộc sở hữu Nhà nước và chưa được giao đất, cho thuê đất, tuy nhiên UBND tỉnh chưa xem xét, đánh giá điều kiện để tách thành dự án độc lập. 3 DA này là DA Khu du lịch nghỉ dưỡng sinh thái Jade De MAICHAU The Legends; DA Khu nghỉ dưỡng và du lịch sinh thái hồ Hòa Bình và DA Khu du lịch sinh thái Ngòi Hoa.

Dự án Khu nghỉ dưỡng và du lịch sinh thái hồ Hòa Bình, việc phê duyệt quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 không phù hợp với CTĐT được duyệt về diện tích và cơ cấu sử dụng đất.

Bộ KH&ĐT kết luận, các sai sót, vi phạm tại các DA đầu tư trách nhiệm chính thuộc UBND tỉnh Hoà Bình; các Sở: Tài nguyên và Môi trường, KH&ĐT, Xây dựng… và các nhà đầu tư.

Báo Thanh tra sẽ tiếp tục thông tin.