Nhiều mỏ khai thác đá vi phạm về môi trường. Ảnh: P.N

Thanh tra tỉnh chỉ tiến hành thanh tra việc chấp hành pháp luật về quản lý, sử dụng vốn, tài sản Nhà nước và việc tuân thủ các quyết định của chủ sở hữu tại công ty trong năm 2020 và 2021, không xác định nguồn vốn chính thức chuyển thành Cty CP vào ngày 17/11/2019, do UBND tỉnh phê duyệt giá trị thực tế phần vốn Nhà nước tại công ty và xử lý tài chính vào năm 2022...

Đoàn thanh tra ghi nhận những nỗ lực, sự phối hợp chặt chẽ trong công tác điều hành của Hội đồng Quản trị, Ban Giám đốc, Ban Kiểm soát để đưa ra các giải pháp thích hợp trong hoạt động sản xuất, kinh doanh, đảm bảo công ăn việc làm ổn định, cải thiện thu nhập cho người lao động; các chỉ tiêu về doanh thu, lợi nhuận, thu nộp ngân sách đều đạt và vượt so với kế hoạch đề ra…

Tuy nhiên, đoàn thanh tra cũng chỉ ra nhiều tồn tại, thiếu sót của doanh nghiệp.

Trong công tác quản lý, sử dụng các khu đất, tài sản trên đất đã thuê, còn để xảy ra một số thiếu sót, vi phạm như: Không lập thủ tục đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất đối với thửa đất thuê có diện tích 85.661,5m² (tại xã Quảng Công) theo Hợp đồng thuê đất số 83/HĐTĐ; 214.357,1m² (tại xã Quảng Ngạn, huyện Quảng Điền) theo Hợp đồng thuê đất số 16/HĐTĐ và 579.431,6m² theo Hợp đồng thuê đất số 01/2022/HĐTĐ. Chưa lập thủ tục đăng ký biến động đất đai do thay đổi thông tin về người sử dụng đất khi chuyển sang Cty CP đối với khu đất làm xưởng chế biến tại thị trấn Phú Lộc (huyện Phú Lộc) và khu đất làm Nhà máy Xỉ titan tại Cụm Công nghiệp và Tiểu thủ công nghiệp La Sơn.

Không lập thủ tục theo Quyết định số 22/2020/QĐ-TTg ngày 10/8/2020 của Thủ tướng Chính phủ về việc giảm tiền thuê đất của năm 2020 gửi cơ quan thuế xem xét, dẫn đến công ty không được giảm 15% tiền thuê đất phải nộp của năm 2020.

Trong quản lý hoạt động sản xuất, kinh doanh, công ty chưa thực hiện việc hỗ trợ địa phương nơi có khoáng sản chi phí đầu tư nâng cấp, duy tu, xây dựng hạ tầng kỹ thuật sử dụng trong khai thác khoáng sản và xây dựng công trình phúc lợi tại cơ sở có điểm mỏ khai thác; chưa lập thủ tục điều chỉnh giấy phép khai thác khoáng sản đối với mỏ đá Hương Bình khi thay đổi pháp nhân mới.

Còn thiếu sót, vi phạm liên quan đến việc kê khai, quyết toán thuế tài nguyên như: Chưa kê khai, quyết toán thuế tài nguyên đối với sản lượng tồn kho 4.198,46 tấn quặng titan tổng hợp trong năm 2021, dẫn đến số thuế kê khai thiếu trong năm 2021 là hơn 2 tỷ đồng; chưa kê khai, quyết toán thuế tài nguyên đối với 1.675,2 tấn quặng titan tận thu tồn kho trong năm 2015.

Năm 2021, công ty xuất bán 3m³ đá hộc cho Cty CP Quản lý và Xây dựng đường bộ Thừa Thiên Huế từ việc pha bổ đá hộc khai thác trước đó và đã đóng thuế tài nguyên đối với khối lượng đá hộc này trong năm 2021. Đoàn thanh tra xác định, việc khai thác đá hộc là từ thời kỳ trước đó, nhưng đến năm 2021 mới xuất bán và công ty mới kê khai thuế tài nguyên, là không đúng quy định tại Điều 9 Thông tư số 152/2015/TT-BTC của Bộ Tài chính.

Trong công tác phục hồi môi trường sau khi khai thác, đóng cửa mỏ, công ty đã trồng nhiều diện tích cây keo lưỡi liềm với chiều cao khoảng 0,7 - 1m; do nhiều nguyên nhân, một số cây keo đã chết nhưng chưa được trồng dặm lại, một số vị trí đã hoàn trả mặt bằng nhưng chưa tiến hành trồng cây như cam kết hoàn thổ.

Thực hiện việc đóng cửa mỏ cũng không đúng quy định, cụ thể: Các mỏ đã hết hạn khai thác như mỏ Phong Hải (hết hạn từ ngày 24/6/2012), mỏ Phong Hải - Điền Hải - Điền Hòa (hết hạn từ ngày 9/3/2014); mỏ Quảng Lợi (hết hạn từ ngày 16/4/2014), nhưng phải đến năm 2020 và 2021, công ty mới tiến hành các thủ tục đóng cửa mỏ đối với những mỏ khoáng sản trên. Việc làm này vi phạm quy định tại khoản 4, Điều 58 và Điều 73 Luật Khoáng sản năm 2010.

Bên cạnh đó, công ty chưa nộp hết khoản nợ của Cty Trách nhiệm hữu hạn Nhà nước Một thành viên Khoáng sản Thừa Thiên Huế bàn giao sang công ty về SCIC, với số tiền nhiều tỷ đồng.

Để xảy ra những vi phạm, thiếu sót kể trên, trách nhiệm thuộc về Chủ tịch Hội đồng Quản trị, Giám đốc, Kế toán trưởng và các cá nhân có liên quan của công ty, liên đới chịu trách nhiệm là Ban Kiểm soát.

Chánh Thanh tra tỉnh Thừa Thiên Huế đã ban hành quyết định thu hồi số tiền hơn 2 tỷ đồng do công ty kê khai, nộp thiếu thuế tài nguyên đối với quặng titan tổng hợp trong năm 2021.

Kiến nghị Chủ tịch UBND tỉnh chỉ đạo Chủ tịch Hội đồng Quản trị Cty CP khoáng sản tỉnh tổ chức kiểm điểm, xác định rõ trách nhiệm tập thể, cá nhân đối với những thiếu sót, vi phạm được nêu tại kết luận thanh tra; đồng thời nghiêm túc rút kinh nghiệm để chấn chỉnh, khắc phục những thiếu sót, vi phạm về sau.