Trụ sở Công ty Hoành Sơn. Ảnh: Lê Hữu Chính

Dự án KCN Hoành Sơn của Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Hoành Sơn được Ban Quản lý KKT Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh cấp GCN đầu tư lần đầu số 28221000046 ngày 24/6/2012).

Địa điểm thực hiện: Thuộc các xã: Kỳ Phương, Kỳ Liên, huyện Kỳ Anh (nay là KKT Vũng Áng, thị xã Kỳ Anh), tỉnh Hà Tĩnh. Tổng vốn đầu tư: 221,5 tỷ đồng (sau điều chỉnh là 291 tỷ đồng).

Theo báo cáo của Ban Quản lý KKT tỉnh, hiện tại nhà đầu tư đã hoàn thành việc san lấp mặt bằng; xây dựng hàng rào bao quanh; hoàn thiện 1.200/1.850 mét đường giao thông nội bộ; lắp đặt xong trạm biến áp; xây dựng xong hệ thống thoát nước mưa và nước sinh hoạt; xây dựng 01/04 module hệ thống xử lý nước thải với công suất xử lý 210m3/ngày/đêm (với tổng giá trị đã đầu tư theo báo cáo của kiểm toán độc lập tại thời điểm cuối năm 2022 là 65,5 tỷ đồng). Tuy vậy, hiện nay tại KCN này chưa có nhà đầu tư thứ cấp thuê lại đất.

Sai phạm trong quy hoạch

Về quy hoạch phát triển các KCN: Tại thời điểm cấp GCN đầu tư lần đầu ngày 24/6/2012, dự án KCN Hoành Sơn chưa có trong danh mục các KCN dự kiến ưu tiên thành lập mới đến năm 2015 theo Phụ lục 1, Quyết định số 1107/QĐ-TTg ngày 21/8/2006 của Thủ tướng Chính phủ về việc phê duyệt Quy hoạch phát triển các KCN ở Việt Nam đến năm 2015 và định hướng đến năm 2020.

Về quy hoạch xây dựng: Tại thời điểm cấp GCN đầu tư lần đầu, khu đất xây dựng KCN Hoành Sơn được quy hoạch là đất công nghiệp (không phải là KCN) theo Quyết định số 222/QĐ-UBND ngày 22/01/2010 của UBND tỉnh về phê duyệt điều chỉnh Quy hoạch chung xây dựng KKT Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh đến năm 2025.

Về quy hoạch sử dụng đất: Theo Phương án quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011 - 2020 tỉnh Hà Tĩnh được Thủ tướng Chính phủ thông qua tại Nghị quyết số 66/NQ-CP ngày 30/5/2013, diện tích đất các khu, cụm công nghiệp được phân bổ tăng trong giai đoạn 2011 - 2020 là 5.125ha, trong đó diện tích xây dựng KCN thuộc địa bàn huyện Kỳ Anh (cũ) tăng 4.043,94ha (được thể hiện tại Biểu 02/CT kèm theo Quy hoạch sử dụng đất giai đoạn 2011 - 2020). Qua kiểm tra, tại thời điểm cấp GCN đầu tư lần đầu ngày 24/6/2012, khu đất thực hiện dự án KCN Hoành Sơn được quy hoạch đất công trình năng lượng.

Như vậy, tại thời điểm cấp GCN đầu tư lần đầu ngày 24/6/2012, Dự án KCN Hoành Sơn: Chưa có trong Danh mục phê duyệt các KCN dự kiến ưu tiên thành lập mới đến năm 2015 của Thủ tướng Chính phủ; chưa có trong quy hoạch sử dụng đất; chưa có trong Quy hoạch chung xây dựng KKT Vũng Áng, tỉnh Hà Tĩnh đến năm 2025.

Dàn xe vận tải Hoành Sơn tập kết tại cảng Vũng Áng. Ảnh: Lê Hữu Chính

Cấp GCN khi nhà đầu tư chưa đủ điều kiện về năng lực tài chính

Về quá trình thẩm tra, thẩm định hồ sơ dự án đầu tư: Sau khi tiếp nhận hồ sơ, Ban Quản lý KKT Vũng Áng không thực hiện quy trình thẩm tra theo quy định tại Điều 48 Nghị định số 108/2006/NĐ-CP mà đã giao cho các phòng chuyên môn thẩm định và có Báo cáo thẩm định số 1906/HĐTĐ ngày 19/6/2012 và Báo cáo thẩm định số 2506/HĐTĐ ngày 24/6/2012. Quá trình thẩm tra, thẩm định đã xảy ra sai sót, vi phạm.

Cụ thể, dự án KCN Hoành Sơn thuộc lĩnh vực ngành nghề có điều kiện là hoạt động kinh doanh bất động sản, nhà đầu tư hoạt động trong lĩnh vực này phải đảm bảo điều kiện theo quy định của Luật Kinh doanh Bất động sản và phải chứng minh điều kiện năng lực tài chính của chủ đầu tư dự án kinh doanh bất động sản.

Theo quy định tại điểm a khoản 1 Điều 5 Nghị định số 153/2007/NĐ-CP ngày 15/10/2007 của Chính phủ hướng dẫn Luật Kinh doanh bất động sản quy định điều kiện năng lực tài chính đối với chủ đầu tư dự án khu đô thị mới, dự án khu nhà ở, dự án hạ tầng kỹ thuật khu công nghiệp như sau: “1. Chủ đầu tư dự án khu đô thị mới, dự án khu nhà ở, dự án hạ tầng kỹ thuật KCN phải có vốn đầu tư thuộc sở hữu của mình để thực hiện dự án theo quy định sau đây: (a) Đối với dự án khu đô thị mới và dự án hạ tầng kỹ thuật khu công nghiệp thì không thấp hơn 20% tổng mức đầu tư của dự án đã được phê duyệt”.

Theo hồ sơ báo cáo đầu tư tháng 5/2012 của nhà đầu tư, tổng vốn đầu tư dự án là 221,5 tỷ đồng (100% vốn của nhà đầu tư trong nước), trong đó: Vốn góp của chủ sở hữu là 55,375 tỷ đồng, chiếm 25% tổng vốn đầu tư dự án; vốn vay 166,125 tỷ đồng, chiếm 85% tổng vốn dự án. Còn theo Báo cáo tài chính năm 2011 của Công ty TNHH Xây dựng Hoành Sơn cung cấp tại thời điểm 30/12/2011, Công ty có tổng tài sản là 8.326.721.775 đồng (8,33 tỷ đồng), trong đó vốn chủ sở hữu 2.982.843.672 đồng (2,98 tỷ đồng).

Như vậy, căn cứ hồ sơ, tài liệu cung cấp, tại thời điểm cấp GCN đầu tư, nhà đầu tư chưa đủ điều kiện về năng lực tài chính để triển khai thực hiện dự án. Theo báo cáo thẩm định và ý kiến thẩm định của các phòng chuyên môn thuộc Ban Quản lý KKT Vũng Áng không đánh giá nội dung trên, vẫn kiến nghị cấp GCN đầu tư cho nhà đầu tư là vi phạm khoản 2 Điều 46 Nghị định số 108/2006/NĐ-CP và điểm a khoản 1 Điều 5 Nghị định số 153/2007/NĐ-CP của Chính phủ.

Để xảy ra các tồn tại, hạn chế, vi phạm nêu trên trách nhiệm chính trước hết thuộc về Trưởng Ban Quản lý KKT tỉnh (thời kỳ có liên quan); cùng chịu trách nhiệm liên đới là lãnh đạo các phòng chuyên môn trực thuộc và cán bộ, công chức tham mưu trực tiếp, cụ thể: Người ký cấp GCN đầu tư, ông: Hồ Anh Tuấn, Trưởng Ban Quản lý KKT Vũng Áng (theo Quyết định số 3168/QĐ-UBND ngày 29/10/2010 của UBND tỉnh); các phòng chuyên môn liên quan gồm: Phòng Quản lý Doanh nghiệp; phòng Quản lý Quy hoạch và Xây dựng, phòng Kế hoạch - Tài chính, phòng Quản lý Tài nguyên và Môi trường.

Ngoài ra, các cá nhân có liên quan khác chịu trách nhiệm là ông Võ Bá Hải, Trưởng phòng Quản lý Doanh nghiệp, là người ký văn bản đề nghị các phòng góp ý về hồ sơ xin cấp GCN đầu tư và Báo cáo thẩm định số 1906/HĐTĐ ngày 19/6/2012; ông Lê Minh Ngọ, Phó Trưởng phòng Kế hoạch - Tài chính, là người ký văn bản góp ý gửi Phòng Quản lý Doanh nghiệp (văn bản đề ngày 14/6/2012); ông Trần Văn Mỹ, Chuyên viên Phòng Quản lý Quy hoạch và Xây dựng, là người có ý kiến trên văn bản xin ý kiến của Phòng Quản lý Doanh nghiệp (ngày 12/6/2012); ông Nguyễn Hồng Minh, Trưởng phòng Quản lý Tài nguyên và Môi trường, là người ký văn bản góp ý gửi Phòng Quản lý Doanh nghiệp (văn bản đề ngày 12/6/2012).

Thanh tra Hà Tĩnh cũng chỉ rõ: Công ty TNHH Thương mại Dịch vụ Hoành Sơn cũng chịu trách nhiệm về đề xuất thực hiện dự án đầu tư khi điều kiện năng lực tài chính không đảm bảo theo quy định tại điểm a khoản 1, Điều Nghị định số 153/2007/NĐ-CP và Điều 46 Nghị định số 108/2006/NĐ-CP của Chính phủ.