Hiện trạng D.A trồng cây ăn quả, cây dược liệu sau thời gian dài chậm tiến độ. Ảnh: Cường Vũ

Thực hiện không đúng quy định của Luật Quy hoạch đô thị

Ngày 6/1/2016, UBND tỉnh Quảng Ninh đã có Quyết định số 30 về việc chấp thuận chủ trương đầu tư D.A khu trồng cây ăn quả, cây dược liệu tại phường Hà Khẩu, TP Hạ Long. Nhà đầu tư là Công ty Trung Tiến.

Theo quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 đã được UBND TP Hạ Long phê duyệt, tổng diện tích sử dụng đất của D.A là 95.966,3m² (đất xây dựng công trình 556m²; đất trồng cây ăn quả, dược liệu 64.075m²; đất cây xanh vườn hoa, mặt nước 4.470m²; đất sân, đường giao thông, hạ tầng kỹ thuật 26.865,3m²).

D.A có tổng mức đầu tư 5.170 triệu đồng. Thời gian thực hiện 50 năm kể từ ngày được UBND tỉnh phê duyệt chủ trương đầu tư.

Đến thời điểm thanh tra, công ty đã thực hiện phát quang toàn bộ D.A và san gạt cắt tầng, vận chuyển đất ra khỏi D.A; đã xây dựng 3 công trình nhà tạm, gồm: 1 nhà công nhân mái tôn, khung thép hộp; 2 nhà ươm cây giống. Các hạng mục khác chưa thực hiện đầu tư xây dựng theo quy hoạch.

D.A bị chậm tiến độ so với quyết định phê duyệt chủ trương đầu tư của UBND tỉnh là 5 năm; so với quyết định giãn tiến độ thực hiện D.A của Sở Kế hoạch và Đầu tư là 3 năm 6 tháng.

Tiến hành thanh tra, Thanh tra tỉnh Quảng Ninh chỉ rõ, trong việc chấp thuận địa điểm quy hoạch, mặc dù Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn có ý kiến không đồng thuận về địa điểm đề xuất lập quy hoạch thực hiện D.A do hiện trạng sử dụng đất thể hiện không rõ tính pháp lý về quyền sử dụng đất và khu vực sử dụng đất nêu trong thuyết minh ý tưởng đầu tư D.A của công ty hiện nằm trong quy hoạch đất rừng sản xuất…

Tuy nhiên, Ban Xúc tiến và Hỗ trợ đầu tư vẫn có tờ trình đề nghị UBND tỉnh chấp thuận địa điểm cho nghiên cứu lập quy hoạch chi tiết xây dựng trồng cây ăn quả, cây dược liệu tại phường Hà Khẩu, TP Hạ Long do Công ty Trung Tiến đề xuất; không yêu cầu công ty có giải trình tiếp thu ý kiến của Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, thực hiện không đúng quy định tại Điều 16, Khoản 4 Điều 20 Luật Quy hoạch đô thị 2009.

Quy hoạch D.A không phù hợp với quy hoach chung của TP

Trong công tác phê duyệt quy hoạch, kết luận thanh tra cũng cho biết, UBND TP Hạ Long phê duyệt quy hoạch chi tiết khu trồng cây ăn quả, cây dược liệu tại phường Hà Khẩu không đúng theo chỉ đạo của UBND tỉnh về thời gian.

Cụ thể, tại Quyết định số 2565, ngày 1/9/2015 của UBND tỉnh, mục thời hạn nghiên cứu, có nội dung: Đến hết ngày 30/10/2015 mà quy hoạch chi tiết xây dựng tỷ lệ 1/500 chưa được phê duyệt thì quyết định này không còn hiệu lực và Công ty Trung Tiến chịu trách nhiệm tự chi trả toàn bộ chi phí để khảo sát, lập quy hoạch.

Tuy nhiên, đến ngày 26/11/2015, UBND TP Hạ Long mới ban hành Quyết định số 3335 về việc phê duyệt quy hoạch chi tiết khu trồng cây ăn quả, cây được liệu tại phường Hà Khẩu.

Mặt khác, Quyết định số 3335 không phù hợp với quy hoạch chung và kế hoạch sử dụng đất của TP.

Không chỉ vậy, quá trình thẩm định, phê duyệt quy hoạch, UBND TP Hạ Long đã không lấy ý kiến của cộng đồng dân cư theo quy định; không có đánh giá môi trường chiến lược theo Khoản 2 Điều 39 Luật Quy hoạch đô thị 2009.

Phòng Quản lý đô thị TP Hạ Long đã thực hiện việc thẩm định nhiệm vụ và đồ án quy hoạch không đúng theo quy định; thực hiện không hết trách nhiệm về nhiệm vụ, quyền hạn được giao đối với công tác thẩm định, phê duyệt đồ án quy hoạch.

“Tồn tại, thiếu sót nêu trên thuộc trách nhiệm của UBND TP Hạ Long và Phòng Quản lý đô thị TP” - kết luận thanh tra khẳng định.

Công ty Trung Tiến chưa từng thực hiện D.A trồng cây ăn quả, cây dược liệu

Thanh tra tỉnh Quảng Ninh cũng chỉ rõ, với chức năng là cơ quan chủ trì lấy ý kiến về việc chấp thuận địa điểm nghiên cứu lập quy hoạch chi tiết xây dựng, chấp thuận chủ trương đầu tư, các sở: Kế hoạch và Đầu tư, Tài nguyên và Môi trường (TN&MT), Xây dựng, Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn còn có ý kiến về quy hoạch, quy định của pháp luật về chuyển đổi mục đích sử dụng đất rừng sang mục đích khác, phương án giải phóng mặt bằng… đối với D.A nhưng Ban Xúc tiến và Hỗ trợ đầu tư tỉnh đã không yêu cầu Công ty Trung Tiến và các đơn vị có liên quan giải trình tiếp thu ý kiến.

Cùng với đó, ban đã tham mưu cho UBND tỉnh ban hành quyết định chấp thuận chủ trương đầu tư D.A khi chưa có báo cáo thẩm định trình UBND tỉnh. Điều này không đảm bảo theo quy định tại Khoản 6 Điều 33 Luật Đầu tư 2014.

Theo giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp do Phòng Đăng ký kinh doanh, Sở Kế hoạch và Đầu tư TP Hà Nội cấp lần đầu ngày 1/4/2005, đăng ký thay đổi lần thứ 10, ngày 18/5/2015 (mới bổ sung lĩnh vực trồng cây ăn quả, cây dược liệu); công ty chưa từng thực hiện D.A trồng cây ăn quả, cây dược liệu.

“Tồn tại, thiếu sót nêu trên thuộc trách nhiệm của Ban Xúc tiến và Hỗ trợ đầu tư tỉnh; trực tiếp là Phòng Hỗ trợ đầu tư và Phòng Tư vấn đầu tư” - kết luận thanh tra cho biết.

“Che đậy” hành vi vi phạm của doanh nghiệp?

Theo kết luận thanh tra, Sở TN&MT Quảng Ninh là cơ quan tham mưu giúp UBND tỉnh quản lý về đất đai, tài nguyên, khoáng sản, môi trường; thực hiện việc giao đất tại thực địa và ký hợp đồng thuê đất đối với Công ty Trung Tiến.

Sau khi được giao đất giai đoạn 1, Công ty Trung Tiến đã có hành vi san nền, hạ cốt, khai thác đất đắp, làm biến dạng địa hình tại địa điểm thực hiện D.A. Tuy nhiên, Sở TN&MT không tham mưu UBND tỉnh về nội dung này.

Khi nhận được đề nghị xin giao đất giai đoạn 2 của Công ty Trung Tiến, Sở TN&MT Quảng Ninh đã tiến hành thẩm định hồ sơ và kiểm tra hiện trạng trước khi giao đất.

Điều đáng nói, tại biên bản thẩm tra đất đai ngày 3/4/2018, không đề cập đến việc công ty đã khai thác đất và làm biến dạng địa hình, không theo quy hoạch được phê duyệt; vẫn đề xuất UBND tỉnh giao đất giai đoạn 2 cho công ty này.

Tại Quyết định số 315, ngày 6/2/2018, D.A đã được Sở Kế hoạch và Đầu tư Quảng Ninh đồng ý giãn tiến độ thực hiện đến 31/12/2018; theo đó, thời gian thực hiện D.A chỉ còn 6 tháng là hết hạn nhưng chủ đầu tư không tiến hành bất cứ hoạt động nào theo quyết định chấp thuận D.A đã được phê duyệt.

Tại buổi làm việc ngày 19/7/2021 để rà soát lại việc thực hiện D.A, Sở TN&MT có ý kiến: D.A chưa đủ điều kiện bị thu hồi đất theo quy định của Luật Đất đai. Đề nghị xem xét xử lý theo quy định của Luật Đầu tư.

Đồng thời, yêu cầu công ty có báo cáo chi tiết làm rõ về căn cứ pháp lý và khối lượng đất đá đã thực hiện đào, đắp phục vụ sau nền các hạng mục công trình nội bộ D.A và khối lượng đất đá đã thực hiện đào, vận chuyển ra khỏi khu vực D.A để phục vụ cho các mục đích khác; báo cáo gửi về Sở TN&MT trước ngày 10/8/2021 để xem xét, giải quyết theo quy định.

Tuy nhiên, đến thời điểm thanh tra, Sở TN&MT không có tài liệu, hồ sơ thể hiện kết quả đã thực hiện đối với nội dung nói trên.

Sau khi nhận được chỉ đạo của UBND tỉnh, Sở TN&MT mới tổ chức kiểm tra, xử phạt vi phạm hành chính về các hành vi chưa bố trí khu vực lưu giữ chất thải nguy hại và không thực hiện báo cáo quản lý chất thải định kỳ theo quy định với tổng số tiền 105 triệu đồng.

Ngày 14/3/2022, Sở TN&MT có văn bản báo cáo kết quả kiểm tra quá trình triển khai thực hiện D.A của Công ty Trung Tiến. Trong đó, có nội dung đề nghị UBND tỉnh xem xét gia hạn tiến độ thực hiện D.A 24 tháng.

Bài 2: Khai thác khoáng sản trái phép, có dấu hiệu sử dụng hóa đơn không đúng quy định