Nguyên Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Hào. Ảnh: Báo Thanh tra

Đột phá trong lãnh đạo, chỉ đạo

+ Thưa ông! Năm 2025, ngành Thanh tra kỷ niệm 80 năm Ngày Truyền thống Thanh tra Việt Nam, ông có chia sẻ gì về những thành tựu mà ngành Thanh tra đã đạt được trong thời gian qua?

- Ông Lê Tiến Hào: Có thể khẳng định, 80 năm qua, các thế hệ cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong ngành Thanh tra đã luôn nỗ lực phấn đấu, phát huy truyền thống vẻ vang của ngành, đạt được những thành tựu to lớn, đóng góp vào thắng lợi của các cuộc kháng chiến chống giặc ngoại xâm, thống nhất Tổ quốc, trong công cuộc đổi mới, xây dựng, bảo vệ và phát triển đất nước Việt Nam xã hội chủ nghĩa.

Thông qua các hoạt động thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng, tiêu cực, ngành Thanh tra đã phát hiện những hạn chế, bất cập trong cơ chế quản lý, chính sách pháp luật, kiến nghị biện pháp chấn chỉnh, khắc phục kịp thời; phòng ngừa, phát hiện và xử lý hành vi vi phạm pháp luật, phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; bảo vệ lợi ích Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, doanh nghiệp; nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý Nhà nước trên tất cả các lĩnh vực và giúp cơ quan, tổ chức, cá nhân thực hiện đúng quy định của pháp luật…

Là những người làm công tác thanh tra, chúng ta có quyền tự hào và trân trọng những thành tựu vẻ vang của ngành Thanh tra Việt Nam. Có được những thành tựu đó là nhờ sự đoàn kết, trách nhiệm, sáng tạo, vượt qua khó khăn của các thệ hệ cán bộ thanh tra. Ngành Thanh tra luôn bám sát sự lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng, Nhà nước, cấp uỷ, chính quyền các cấp, có những đột phá trong lãnh đạo, chỉ đạo, điều hành, sắp xếp bộ máy tinh gọn hoạt động hiệu lực, hiệu quả; làm tốt công tác luân chuyển cán bộ, tinh giản biên chế, cải tiến phương pháp công tác; chú trọng đào tạo, bồi dưỡng, xây dựng đội ngũ cán bộ, công chức, viên chức thanh tra chuyên nghiệp, trách nhiệm, kỷ cương, liêm chính; thể chế pháp luật về thanh tra, tiếp công dân, khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng, tiêu cực ngày càng được hoàn thiện, đồng bộ…

+ Dù đã nghỉ hưu nhưng ông vẫn luôn quan tâm, gắn bó với ngành Thanh tra. Ông có đánh giá như thế nào về việc triển khai nhiệm vụ của ngành Thanh tra trong thời gian gần đây?

- Ông Lê Tiến Hào: Thời gian qua, Ban Cán sự Đảng Thanh tra Chính phủ và Tổng Thanh tra Chính phủ đã có nhiều văn bản lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt về công tác của ngành. Đặc biệt, ngày 22/7/2022, Ban Cán sự Đảng Thanh tra Chính phủ đã có Nghị quyết số 45-NQ/BCSĐ về lãnh đạo, chỉ đạo, nâng cao chất lượng và tiến độ ban hành kết luận thanh tra, trong đó nêu rõ các biện pháp như: Đổi mới phương pháp, cách thức tổ chức thực hiện công tác thanh tra; nâng cao chất lượng và đẩy nhanh tiến độ ban hành kết luận thanh tra; khắc phục triệt để tình trạng ban hành kết luận thanh tra kém chất lượng, chậm thời gian so với quy định.

Ban Cán sự Đảng cũng xác định rõ trách nhiệm của từng tổ chức, cá nhân trong việc lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện các cuộc thanh tra, làm rõ trách nhiệm thực hiện công tác chuyên môn với việc thực hiện nhiệm vụ chính trị của cán bộ, đảng viên; phòng ngừa, ngăn chặn từ sớm, từ xa đối với những vi phạm, sai phạm trong hoạt động thanh tra cũng như tiếp tục hoàn thiện về tổ chức, hoạt động của đoàn thanh tra theo Luật Thanh tra 2022…

Sự lãnh đạo, chỉ đạo quyết liệt của Ban Cán sự Đảng và Tổng Thanh tra Chính phủ với công tác thanh tra trong thời gian vừa qua đã tạo sự chuyển biến mạnh mẽ, tích cực, hiệu quả, từng bước đáp ứng yêu cầu của công tác thanh tra trong thời kỳ phát triển mới của đất nước.

Dù đã nghỉ hưu 10 năm, nhưng nguyên Phó Tổng Thanh tra Chính phủ Lê Tiến Hào vẫn thường xuyên tham gia công tác giảng dạy, đào tạo, bồi dưỡng và nghiên cứu khoa học của ngành

Kiểm soát quyền lực, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ số

+ Thực hiện Quy định số 131-QĐ/TW ngày 27/10/2023 của Bộ Chính trị về kiểm soát quyền lực, phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động kiểm tra, giám sát, thi hành kỷ luật Đảng và hoạt động thanh tra, kiểm toán, Thanh tra Chính phủ và ngành Thanh tra đã triển khai nhiều biện pháp quyết liệt để thực hiện. Ông có suy nghĩ gì về vấn đề này?

- Ông Lê Tiến Hào: Pháp luật đã quy định cho các cơ quan thanh tra có nhiều quyền lực trong hoạt động thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng, tiêu cực. Nhưng có quyền lực thì cũng dễ bị tha hoá quyền lực, dẫn đến việc thực hiện không đúng, không đầy đủ, vượt quá quyền hạn được giao để mưu lợi cá nhân. Vì vậy, theo tôi, trao quyền lực phải kiểm soát quyền lực, kiểm soát quyền lực là yêu cầu tất yếu nhằm phòng, chống tham nhũng, tiêu cực trong hoạt động của các cơ quan thanh tra và nâng cao chất lượng, hiệu quả hoạt động thanh tra.

Tổ chức thực hiện nghiêm túc Quy định 131-QĐ/TW của Bộ Chính trị là nhiệm vụ thường xuyên, quan trọng của các cấp uỷ, tổ chức Đảng, thủ trưởng và cán bộ, đảng viên, công chức trong các cơ quan thanh tra. Đòi hỏi phải chủ động, tự giác, có quyết tâm chính trị cao, biện pháp quyết liệt, không có vùng cấm, không có ngoại lệ. Sử dụng đồng bộ cơ chế, biện pháp cả về giáo dục chính trị tư tưởng, đạo đức lối sống, đi đôi với tăng cường kiểm tra, giám sát nhằm đảm bảo thực hiện nghiêm các quy định của Đảng, pháp luật của Nhà nước, quy chế làm việc, quy tắc ứng xử, quy trình nghiệp vụ… Đặc biệt phải coi trọng và thực hiện tốt quy định về giám sát hoạt động của đoàn thanh tra và thẩm định dự thảo kết luận thanh tra.

Việc quán triệt và thực hiện nghiêm túc Quy định 131-QĐ/TW của Bộ Chính trị là để xây dựng các cơ quan thanh tra thực sự là lực lượng xung kích, “thanh bảo kiếm” của Đảng, Nhà nước và Nhân dân trong phòng, chống tham nhũng, lãng phí, tiêu cực; để mỗi cán bộ, công chức thanh tra xứng đáng là “cái gương cho người ta soi mặt” như lời Bác Hồ kính yêu đã dạy.

+ Để đáp ứng yêu cầu nhiệm vụ trong tình hình mới, hiện nay nhiều bộ, ngành, địa phương đang tích cực triển khai việc ứng dụng công nghệ số trong quản lý và triển khai các nhiệm vụ được giao. Theo ông, ngành Thanh tra nên làm gì?

- Ông Lê Tiến Hào: Trong thời gian qua, mặc dù chúng ta đã có nhiều cố gắng, nhưng cho đến nay việc ứng dụng công nghệ số trong hoạt động thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng chống tham nhũng, tiêu cực còn hạn chế, chưa đáp ứng được yêu cầu quản lý trong tình hình mới. Vì vậy, theo tôi, thời gian tới, Thanh tra Chính phủ và các cơ quan thanh tra phải chủ động, tích cực triển khai thực hiện Nghị quyết 57-NQ/TW ngày 22/12/2024 của Bộ Chính trị về đột phá phát triển khoa học - công nghệ, đổi mới sáng tạo và chuyển đổi số quốc gia; Chương trình hành động của Chính phủ và các quyết định của Thủ tướng Chính phủ tổ chức thực hiện Nghị quyết số 57-NQ/TW.

Đây là nhiệm vụ đột phá, cấp bách của Thanh tra Chính phủ và các cơ quan thanh tra nhằm nâng cao chất lượng, hiệu quả các hoạt động thanh tra, tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, phòng, chống tham nhũng; tăng cường tính công khai, minh bạch, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân, doanh nghiệp; góp phần xây dựng Chính phủ điện tử, chính phủ số, cải cách hành chính…

Thanh tra Chính phủ và các cơ quan thanh tra cần thực hiện đồng bộ các giải pháp như: Nâng cao nhận thức, đổi mới tư duy, xác định quyết tâm chính trị mạnh mẽ, quyết liệt lãnh đạo, chỉ đạo tổ chức thực hiện; nâng cao kỹ năng về công nghệ thông tin, ứng dụng công nghệ số cho cán bộ, công chức thanh tra; hoàn thiện thể chế, pháp luật về ứng dụng công nghệ số; tăng cường đầu tư hạ tầng kỹ thuật cho công nghệ thông tin và ứng dụng công nghệ số, tiếp tục đẩy mạnh xây dựng và phát triển cơ sở dữ liệu quốc gia về tiếp công dân, giải quyết khiếu nại, tố cáo, về thanh tra, về kiểm soát tài sản thu nhập, đồng bộ hoá các phần mềm hiện có; chú trọng đào tạo, phát triển nguồn nhân lực, cơ chế chính sách và kinh phí cho chuyển đổi số…

+ Xin trân trọng cảm ơn ông!