Trụ sở Công ty LCN Bắc Quảng Bình. Ảnh: Lê Hữu Chính

Cùng dự buổi công bố có các thành viên đoàn thanh tra; tổ giám sát, đại diện lãnh đạo các sở: Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Tài nguyên và Môi trường. Lãnh đạo UBND huyện Bố Trạch và các phòng ban liên quan; Giám đốc Công ty LCN Bắc Quảng Bình.

Theo ông Nguyễn Văn Ước, đây là cuộc thanh tra đột xuất thực hiện theo chỉ đạo của UBND tỉnh Quảng Bình tại Công văn 524/UBND-KT ngày 28/3/2024 do Phó Chủ tịch Thường trực Đoàn Ngọc Lâm ký. Nội dung thanh tra là việc quản lý, sử dụng đất rừng sản xuất của Công ty LCN Bắc Quảng Bình từ khi được giao đất, cho thuê đất.

Đoàn thanh tra do Phó Chánh Thanh tra tỉnh Nguyễn Văn Ước làm trưởng đoàn, thời hạn thanh tra là 45 ngày.

Trưởng đoàn Nguyễn Văn Ước công bố quyết định thanh tra. Ảnh: Lê Hữu Chính

Trước khi UBND tỉnh ra Công văn số 524 thì UBND huyện Bố Trạch đã lập đoàn kiểm tra theo Quyết định số 1487/QĐ-CT ngày 28/4/2023 nhằm rà soát việc sử dụng đất của các hộ dân trong lâm phần quản lý của Công ty LCN Bắc Quảng Bình tại xã Xuân Trạch, huyện Bố Trạch, tỉnh Quảng Bình.

Qua kiểm tra rà soát, đã phát hiện ra nhiều sai phạm cụ thể như: 46 lô đất rừng đã bị 47 đối tượng vào trồng cây trái phép với diện tích là 75,71ha. Căn cứ Quyết định số 4534/QĐ-UBND ngày 25/12/2018 của UBND tỉnh Quảng Bình phê duyệt điều chỉnh quy hoạch 3 loại rừng tỉnh Quảng Bình đến năm 2020 định hướng đến năm 2030; Quyết định số 3581/QĐ-UBND ngày 16/12/2022 của UBND tỉnh Quảng Bình về việc phê duyệt Điều chỉnh Quyết định số 4534/QĐ-UBND thì toàn bộ diện tích 75,71 ha đất lâm nghiệp bị người dân vào trồng cây trái phép nói trên là đất của Công ty LCN Bắc Quảng Bình thuộc đất rừng sản xuất.

Cũng qua rà soát, hiện có 19/47 đối tượng chiếm đất nêu trên chưa có đất rừng sản xuất. Tình trạng thiếu đất sản xuất của nhiều hộ dân xã Xuân Trạch đã dẫn đến việc người dân vào trồng cây trái phép trên đất của công ty; đồng thời cũng xảy ra tình trạng đơn thư khiếu kiện, làm mất an ninh, trật tự trên địa bàn trong thời gian qua.

Thông báo số 57 ngày 10/01/2024 của UBND huyện Bố Trạch cũng chỉ ra khuyết điểm của các đơn vị liên quan như: UBND xã Xuân Trạch chưa thực sự làm tốt công tác vận động, tuyên truyền nhân dân chấp hành các chủ trương, chính sách, pháp luật của Nhà nước về đất đai, về bảo vệ và phát triển rừng. Sau khi có Nghị định số 168/2016/NĐ-CP ngày 27/12/2016 của Chính phủ, UBND xã chưa phối hợp với các cấp, ngành chức năng để khảo sát, nắm bắt tình hình, nhu cầu sử dụng quỹ đất trồng rừng của người dân để đề xuất các giải pháp xử lý.

Ngoài ra, với trách nhiệm trong việc quản lý Nhà nước về đất đai tại địa phương, khi được Công ty LCN Bắc Quảng Bình báo cáo sự việc chiếm đất của các hộ dân, UBND xã đã không kịp thời xem xét, giải quyết vụ việc dẫn đến việc lập biên bản vi phạm hành chính quá thời hạn; do đó không thể căn cứ biên bản vi phạm hành chính đã lập để tiếp tục xử lý vụ việc, gây khó khăn cho công tác xử lý của cơ quan có thẩm quyền, làm ảnh hưởng đến hiệu quả của công tác quản lý Nhà nước trên địa bàn.

Công ty LCN Bắc Quảng Bình đã không thực hiện việc lựa chọn ký kết hợp đồng giao khoán theo đúng đối tượng ưu tiên hộ gia đình cư trú hợp pháp trên địa bàn xã Xuân Trạch theo quy định tại khoản 2 Điều 2 Nghị định số 168/2016/NĐ-CP. Cụ thể, công ty đã ký hợp đồng với 2 đối tượng là người cư trú ngoài địa phương (ông Đàm Văn Thành - thường trú tại TP Đồng Hới hợp đồng 2 năm 2018 và 2020 với diện tích 39ha; ông Nguyễn Văn Vững thường trú tại xã Vạn Trạch với diện tích 33,5ha). Công ty còn ký hợp đồng giao khoán vượt quá hạn mức theo quy định tại khoản 2 Điều 6 Nghị định số 168/2016/NĐ-CP cho 5 đối tượng có diện tích nhiều hơn 15 ha/hộ. Việc giao khoán không đúng đối tượng và vượt hạn mức của công ty là một trong những nguyên nhân dẫn đến người dân xã Xuân Trạch thiếu đất sản xuất, lấn, chiếm đất của công ty để trồng cây trái phép.

Sau báo cáo của UBND huyện Bố Trạch, UBND tỉnh Quảng Bình đã họp các sở, ngành liên quan vào ngày 18/3/2024 và sau đó quyết định giao Thanh tra tỉnh chủ trì, tiến hành lập đoàn thanh tra đột xuất Công ty LCN Bắc Quảng Bình theo Luật thanh tra 2022.