Phó Thủ tướng Chính phủ Lê Thành Long. Ảnh: P.Thắng

Thừa ủy quyền của Thủ tướng Chính phủ, sáng 8/11, Phó Thủ tướng Lê Thành Long trình Quốc hội chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030.

Cần vốn ngân sách để giảm cung, giảm cầu, giảm tác hại ma túy

Phó Thủ tướng cho hay, tình hình ma túy thế giới, khu vực và các nước láng giềng ngày càng phức tạp, nghiêm trọng, tác động trực tiếp, làm gia tăng nguy cơ, áp lực đối với công tác phòng, chống ma túy ở nước ta.

“Tình hình ma túy ở trong nước diễn biến rất phức tạp và khó lường với số vụ, đối tượng và tang vật ma túy bắt giữ có xu hướng tăng qua các năm”, Phó Thủ tướng nói.

Số người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy vẫn còn ở mức rất cao, có ở mọi thành phần, lứa tuổi, địa bàn. Số xã, phường, thị trấn có tệ nạn ma túy trong toàn quốc không giảm và chiếm tỷ lệ đa số (chiếm 83,7%).

Lãnh đạo Chính phủ nhấn mạnh Chương trình Mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030 được xây dựng nhằm tuyên truyền phòng ngừa; đấu tranh phòng, chống tội phạm về ma túy; cai nghiện ma túy, quản lý người nghiện, người sử dụng trái phép chất ma túy và quản lý sau cai.

Chương trình còn nhằm tập trung giải quyết, khắc phục những tồn tại, hạn chế và những vấn đề mang tính cấp bách trong công tác phòng, chống ma túy, cần đầu tư công của quốc gia trên các lĩnh vực giảm cung, giảm cầu, giảm tác hại của ma túy.

Đối tượng thụ hưởng của chương trình này, theo Phó Thủ tướng là người nghiện ma túy, người sử dụng trái phép chất ma túy, người cai nghiện ma túy, người tham gia điều trị nghiện ma túy, người sau cai nghiện ma túy và người vi phạm pháp luật liên quan đến ma tuý thuộc diện được trợ giúp pháp lý.

Quốc hội nghe tờ trình, thẩm tra về chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu quốc gia phòng, chống ma túy đến năm 2030. Ảnh: P.Thắng

Các tổ chức, cá nhân có liên quan thuộc các cơ quan chuyên trách phòng, chống tội phạm về ma túy; cai nghiện ma túy; điều trị nghiện ma túy và tham mưu, quản lý Nhà nước về phòng, chống ma túy; cộng đồng người dân Việt Nam…cũng là đối tượng thụ hưởng.

Tổng vốn thực hiện chương trình hơn 22.450 tỷ đồng, trong đó vốn ngân sách Trung ương hơn 17.725 tỷ đồng, vốn ngân sách địa phương hơn 4.674 tỷ đồng và vốn huy động hợp pháp khác dự kiến 50 tỷ đồng.

Băn khoăn nhiều chỉ tiêu đề ra cao

Chương trình đề ra 3 nhóm mục tiêu cụ thể về giảm cung, giảm cầu, giảm tác hại và 20 chỉ tiêu, bảo đảm tính bao quát toàn diện, thực hiện trên phạm vi cả nước với 9 dự án thành phần, 6 tiểu dự án.

Trong đó, hằng năm số vụ phạm tội về ma túy được phát hiện, bắt giữ tại khu vực biên giới, tuyến đường biển, đường hàng không, chuyển phát nhanh và số vụ phạm tội về ma túy có tổ chức xuyên quốc gia được phát hiện, bắt giữ đều tăng trên 3%.

Chủ nhiệm Ủy ban Xã hội Nguyễn Thúy Anh: Ảnh: P.Thắng

Mỗi năm kiềm chế tỷ lệ gia tăng người nghiện dưới 1% và tỷ lệ gia tăng người sử dụng trái phép chất ma túy dưới 1%. Ít nhất 80% người nghiện ma túy được tư vấn cai nghiện; 90% người sau cai nghiện ma túy được hỗ trợ phòng, chống tái nghiện và hòa nhập cộng đồng.

Chương trình cũng đề ra chỉ tiêu phấn đấu 100% cơ sở cai nghiện ma tuý công lập bảo đảm các điều kiện về cơ sở vật chất, trang thiết bị theo quy định.

Đến năm 2028, có 2.000 xã, phường, thị trấn có người nghiện ma tuý được hỗ trợ đầu tư nâng cấp sửa chữa, bổ sung trang thiết bị đủ điều kiện theo quy định để tiếp nhận và tư vấn cai nghiện.

"Ủy ban Xã hội, Hội đồng Dân tộc và các ủy ban của Quốc hội nhất trí cao với sự cần thiết trình Quốc hội phê duyệt chủ trương đầu tư Chương trình Mục tiêu quốc gia phòng, chống ma tuý đến năm 2030", Chủ nhiệm Nguyễn Thúy Anh báo cáo Quốc hội.

Về mục tiêu của chương trình, cơ quan thẩm tra thấy nhiều chỉ tiêu đề ra cao, khó thực hiện như: 100% điểm, tụ điểm phức tạp về ma tuý, điểm nguy cơ, đối tượng bán lẻ ma tuý được phát hiện, triệt phá; kiềm chế tỷ lệ gia tăng người nghiện ma tuý hằng năm dưới 1%; trên 90% người nghiện ma tuý, người sử dụng trái phép chất ma tuý, người sau cai nghiện được hỗ trợ can thiệp về y tế, tâm lý…

Trong khi, tổng vốn ngân sách Nhà nước dự kiến bố trí cho chương trình còn hạn chế, thấp hơn nhiều so với các chương trình mục tiêu quốc gia khác.

Vì vậy, cơ quan thẩm tra đề nghị Chính phủ tiếp tục đánh giá rà soát các mục tiêu, chỉ tiêu sát với nhiệm vụ trọng tâm và khả năng đáp ứng của nguồn vốn đầu tư thực hiện các dự án.

Chính phủ cũng cần làm rõ phương án bố trí vốn, tập trung đầu tư vốn, tránh dàn trải, lãng phí, có kế hoạch phân kỳ đầu tư cơ sở hạ tầng phù hợp theo thứ tự ưu tiên cho những địa bàn khó khăn, trọng điểm.