Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà. Ảnh: Đ.X

Thừa ủy quyền của Thủ tướng, ngày 14/4, Bộ trưởng Bộ Nội vụ Phạm Thị Thanh Trà ký tờ trình của Chính phủ gửi Ủy ban Thường vụ Quốc hội về việc sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã giai đoạn 2023 - 2030.

Sẽ sắp xếp, sáp nhập ít nhất 52 huyện, hơn 1.000 xã trong 3 năm tới

Theo dự thảo nghị quyết của Ủy ban Thường vụ Quốc hội, trong giai đoạn 2023 - 2030, các địa phương sẽ tiếp tục sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện và cấp xã.

Mục tiêu đến năm 2025, cả nước sẽ hoàn thành sắp xếp các đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 70% quy định.

Đến năm 2030, hoàn thành sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã còn lại có đồng thời cả 2 tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số dưới 100% quy định; đơn vị hành chính cấp cấp huyện đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 30% và quy mô dân số dưới 200% quy định; đơn vị hành chính cấp xã đồng thời có tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên dưới 30% và quy mô dân số dưới 300% quy định.

Theo thống kê của Bộ Nội vụ, cả nước có 52 đơn vị hành chính cấp huyện (chiếm 7,38%) và 1.037 đơn vị hành chính cấp xã (chiếm 9,78%) có cả 2 tiêu chuẩn về dân số và diện tích tự nhiên chưa đạt 70%, thuộc diện phải sáp nhập trong 3 năm tới.

Đề xuất ngân sách bảo đảm việc sắp xếp đơn vị hành chính huyện, xã

Tại tờ trình, Chính phủ đề nghị quy định kinh phí thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã của các tỉnh thành sẽ do ngân sách địa phương bảo đảm.

Điều này để giải quyết khó khăn của các địa phương trong quá trình thực hiệp sắp xếp đơn vị hành chính.

Chính phủ cũng đề xuất, ngân sách Trung ương hỗ trợ một lần cho các địa phương nhận bổ sung cân đối với định mức 20 tỷ đồng cho mỗi đơn vị hành chính cấp huyện giảm và 500 triệu đồng cho mỗi đơn vị hành chính cấp xã giảm khi được Ủy ban Thường vụ Quốc hội quyết định thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính giai đoạn 2023 - 2030.

Số ngân sách này dùng để hỗ trợ trong việc thực hiện xây dựng phương án, đề án sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã; tổ chức tuyên truyền, vận động; tổ chức lấy ý kiến cử tri; giải quyết chế độ, chính sách đối với cán bộ, công chức, viên chức, người lao động dôi dư do sắp xếp đơn vị hành chính…

Số lượng đơn vị hành chính chưa đạt tiêu chuẩn vẫn còn nhiều

Trước đó, giai đoạn 2019 - 2021, Ủy ban Thường vụ Quốc hội đã ban hành 48 nghị quyết để sắp xếp 21 đơn vị hành chính cấp huyện và 1.056 đơn vị hành chính cấp xã tại 45 tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương.

Qua đó, cả nước đã giảm 8 huyện; giảm 563 xã; tinh giản 361 cán bộ, công chức cấp huyện và 6.657 cán bộ, công chức cấp xã; giảm chi ngân sách nhà nước hơn 2.008 tỷ đồng.

Theo Bộ Nội vụ, số lượng đơn vị hành chính chưa đạt tiêu chuẩn theo quy định vẫn còn nhiều.

Chỉ có 18/63 đơn vị hành chính cấp tỉnh; 127/705 đơn vị hành chính cấp huyện; 2.438/10.599 đơn vị hành chính cấp xã đạt tiêu chuẩn về diện tích tự nhiên và quy mô dân số.

Số cán bộ, công chức dôi dư sau sắp xếp cần được giải quyết cũng còn nhiều (345 người ở cấp huyện, 3.048 người ở cấp xã).

Ngoài ra, chất lượng đô thị ở các đơn vị hành chính được thành lập chưa được bảo đảm; việc bố trí, sắp xếp các trụ sở cơ quan, đơn vị dôi dư tại một số địa phương còn nhiều bất cập…