QH biểu quyết thông qua Nghị quyết phân bổ ngân sách Trung ương năm 2017. Ảnh: TN

Năm 2017, tổng chi vẫn cao hơn tổng thu

Tổng số thu cân đối ngân sách Trung ương là 729.730 tỷ đồng. Tổng số thu cân đối ngân sách địa phương là 482.450 tỷ đồng. Tổng số chi cân đối ngân sách Trung ương là 902.030 tỷ đồng, trong đó dự toán 254.630 tỷ đồng để bổ sung cân đối ngân sách, bổ sung có mục tiêu cho ngân sách địa phương.

Về ý kiến đề nghị ưu tiên bố trí vốn hỗ trợ các địa phương xử lý sự cố môi trường do Công ty Formosa gây ra, trình bày Báo cáo Tiếp thu, giải trình, Chủ nhiệm Uỷ ban Tài chính Ngân sách Nguyễn Đức Hải cho biết, sự cố ô nhiễm môi trường biển do Công ty Formosa gây ra ảnh hưởng trực tiếp đến sản xuất, kinh doanh và đời sống nhân dân của 4 tỉnh: Hà Tĩnh, Quảng Bình, Quảng Trị, Thừa Thiên - Huế.

Chính phủ đã khẩn trương thực hiện nhiều giải pháp giải quyết hậu quả của sự cố môi trường do Công ty Formosa gây ra. Mặt khác, trong kế hoạch đầu tư công trung hạn 2016 - 2020, Chính phủ đã ưu tiên bố trí vốn, đồng thời báo cáo QH giãn tiến độ thu hồi các khoản vốn ứng trước của các địa phương này.

Bên cạnh đó, dự toán chi sự nghiệp khoa học - công nghệ năm 2017 của ngân sách địa phương 4 tỉnh bị ảnh hưởng sự cố môi trường Formosa đã được ưu tiên bố trí phân bổ ở mức tăng cao hơn so với các địa phương khác. Vì vậy, đề nghị QH chấp thuận như phương án Chính phủ trình.

QH giao Chính phủ chỉ đạo và hướng dẫn các bộ, ngành, cơ quan khác ở Trung ương và địa phương phân bổ vốn đầu tư phát triển ưu tiên tập trung đẩy nhanh tiến độ, hoàn thành các chương trình, dự án quan trọng quốc gia, các công trình cấp thiết đang đầu tư dở dang; hỗ trợ nhà ở cho hộ gia đình người có công với cách mạng; ưu tiên vốn đối ứng cho các dự án ODA, dự án hợp tác công tư (PPP), xử lý nợ đọng xây dựng cơ bản. Tăng cường kiểm tra, thanh tra, đối với tất cả các khâu trong quá trình đầu tư.

Trong quá trình điều hành, bổ sung vốn đầu tư và các nguồn tài chính khác để hỗ trợ các địa phương trọng điểm thu có tỷ lệ điều tiết giảm trong giai đoạn 2017 - 2020, tạo điều kiện cho các địa phương này phát huy vai trò động lực kinh tế cho cả nước.

Ngân sách Trung ương hỗ trợ TP Hồ Chí Minh khoảng 18.800 tỷ đồng

Nghị quyết cũng nêu rõ, tỉ lệ phần trăm phân chia các khoản thu giữa ngân sách Trung ương và ngân sách từng tỉnh, TP trực thuộc Trung ương năm 2017 được giữ ổn định trong suốt kỳ ngân sách 2017 - 2020.

Trường hợp đặc biệt phát sinh nguồn thu từ dự án mới đi vào hoạt động trong thời kỳ ổn định ngân sách tác động tăng thu ngân sách địa phương lớn, Chính phủ trình QH xem xét, quyết định theo quy định của Luật Ngân sách Nhà nước.

Trước đó, có ý kiến đề nghị cân nhắc việc giảm tỷ lệ điều tiết để lại cho ngân sách địa phương như TP Hồ Chí Minh (giảm 5%), Đà Nẵng (giảm 17%)… Chủ nhiệm Nguyễn Đức Hải cho biết, Chính phủ trình tăng tỷ lệ điều tiết thu nộp của một số tỉnh trọng điểm thu về ngân sách Trung ương là phù hợp với quy định của Luật Ngân sách Nhà nước năm 2015 và Hiến pháp năm 2013 nhằm đảm bảo vai trò chủ đạo của ngân sách Trung ương, tăng nguồn lực để chia sẻ với các địa phương còn nhiều khó khăn.

Việc xác định tỷ lệ điều tiết để lại cho ngân sách địa phương đã căn cứ trên tổng số chi cân đối ngân sách Nhà nước tính theo nguyên tắc tiêu chí, định mức mới trong thời kỳ ổn định ngân sách 2017 - 2020 về chi đầu tư phát triển và chi thường xuyên từ ngân sách Nhà nước, bảo đảm mặt bằng chung giữa các địa phương.

Các định mức phân bổ đã có hệ số, mức ưu tiên cho các địa phương điều tiết về ngân sách Trung ương và đã ưu tiên phân bổ thêm số chi tính theo dân số từ 30% - 70%. TP Hà Nội và TP Hồ Chí Minh là đô thị đặc biệt còn được tăng cao hơn để xử lý các vấn đề về môi trường, thị chính, đảm bảo an ninh trật tự cho dân số tại chỗ và dân số vãng lai..

Theo ông Hải, nếu tính cả khoản bổ sung có mục tiêu từ ngân sách Trung ương cho ngân sách TP Hồ Chí Minh năm 2017 là 7.316 tỷ đồng để thực hiện các dự án công trình quan trọng, thì tỷ lệ điều tiết của TP Hồ Chí Minh khoảng 22%. Đồng thời, nếu tính cả 10.000 tỷ đồng trong kế hoạch đầu tư công trung hạn cho dự án chống ngập và 8.800 tỷ đồng cho 2 bệnh viện tuyến cuối tại TP Hồ Chí Minh thì tổng mức hỗ trợ từ ngân sách Trung ương khoảng 18.800 tỷ đồng cho TP Hồ Chí Minh.

“Trong bối cảnh ngân sách Nhà nước còn khó khăn, phải bảo đảm cân đối giữa phát triển kinh tế và giải quyết các vấn đề xã hội, hỗ trợ các địa phương còn khó khăn, thì cần có sự chia sẻ đồng thuận của các địa phương có tiềm lực kinh tế lớn”, Chủ nhiệm Ủy ban Tài chính Ngân sách báo cáo trước QH.

Thảo Nguyên