Đại biểu Quốc hội Trần Hoàng Ngân (TP HCM). Ảnh: Đ.X

Sáng ngày 6/1, tiếp tục chương trình kỳ họp bất thường lần 2, Quốc hội thảo luận tại tổ về Dự thảo Quy hoạch Tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050.

Vượt bẫy thu nhập trung bình đã khó, vượt xa là thách thức

Dự thảo nghị quyết Quy hoạch Tổng thể quốc gia thời kỳ 2021-2030, tầm nhìn đến năm 2050 nêu ra mục tiêu về tăng trưởng GDP và GDP bình quân đầu người.

Theo đó, giai đoạn 2021 - 2030, phấn đấu tăng trưởng GDP cả nước bình quân đạt khoảng 7%/năm; đến năm 2030, GDP bình quân đầu người theo giá hiện hành đạt khoảng 7.500 USD.

Giai đoạn 2031 - 2050, phấn đấu tốc độ tăng trưởng GDP khoảng 6,5 - 7,5%/năm. GDP bình quân đầu người theo giá hiện hành đến năm 2050 đạt khoảng 27.000 - 32.000 USD.

Nêu ý kiến tại tổ, đại biểu Nguyễn Mạnh Hùng (đoàn Cần Thơ) bày tỏ băn khoăn về tính khả thi của mục tiêu này.

Ông Hùng cho hay, theo quy định của Liên Hợp Quốc thu nhập trung bình quốc gia trong khoảng 1.025 - 12.475 USD/người, tức khi các quốc gia có thu nhập như vậy thì trong nhóm trung bình.

“Số nước thoát khỏi thu nhập trung bình rất ít”, đại biểu đoàn Cần Thơ nhìn nhận, vượt qua bẫy thu nhập trung bình đã khó, vượt xa như mục tiêu đề ra là câu chuyện thách thức.

Theo quan điểm của ông Hùng, đặt ra mục tiêu khả thi thì mới tính toán được các bước đi, giải pháp tiếp theo; còn nếu mục tiêu không khả thi thì các bước đi sẽ gặp khó khăn.

“Tôi rất băn khoăn về mục tiêu, tầm nhìn này. Mục tiêu thu nhập bình quân đầu người tới 2050 tối đa 32.000 USD là mục tiêu khá khó khăn cho năm 2050”, ông Hùng nói.

Đại biểu Hùng cũng băn khoăn khi Quy hoạch Tổng thể quốc gia đang đưa ra các vùng kinh tế, hành lang kinh tế, vùng động lực kinh tế, cực tăng trưởng TP HCM, Hà Nội… nhưng lại có chồng lấn, chồng chéo trong đầu tư nguồn lực. Ai sẽ là người tổng chỉ huy, xử lý những mâu thuẫn, chồng chéo này?

Từ đó, ông Hùng đề nghị giải trình, đánh giá rõ hơn để các vùng không cạnh tranh mà hỗ trợ nhau phát triển; bổ sung các cơ chế, chính sách cho thấy sự kết nối, liên kết giữa các vùng kinh tế, vùng động lực phát triển hay hành lang kinh tế.

Đại biểu Trần Hoàng Ngân (TP HCM) cho rằng, còn nhiều lúng túng khi dự thảo chưa phân biệt được thế nào là vùng kinh tế trọng điểm, vùng động lực, thế nào là hành lang kinh tế, cực tăng trưởng…

Thêm nữa, ông Ngân lưu ý, để thực hiện quy hoạch thì cần đảm bảo tính khả thi, có cơ chế và làm rõ nguồn lực thực hiện quy hoạch. Mặc dù chúng ta học tập kinh nghiệm các nước, song khi thực hiện, vẽ ra đồ án thì phải đặt trong bối cảnh nguồn lực của Việt Nam.

“Ta không thể vẽ viễn cảnh như New York hay Paris trong khi nguồn lực của ta có hạn”, đại biểu đoàn TP Hồ Chí Minh nhấn mạnh.

Không có nguồn nhân lực tốt, không thể nào thực hiện được quy hoạch

Theo báo cáo Chính phủ, để đạt mục tiêu tăng trưởng 7% giai đoạn 2021-2030 thì Quy hoạch Tổng thể quốc gia dự kiến cần 48,3 triệu tỷ đồng, gấp hơn 3 lần so với giai đoạn 2011-2020 (khoảng 15 triệu tỷ đồng).

Chủ tịch nước  Nguyễn Xuân Phúc lưu ý, nếu không có nguồn nhân lực tốt thì không thể nào thực hiện được quy hoạch. Ảnh: Đ.X

Mặc khác, vốn đầu tư từ ngân sách nhà nước, vốn đầu tư của khu vực kinh tế nhà nước cần huy động khoảng 9,7 triệu tỷ đồng trong giai đoạn 2021-2030, chiếm khoảng 20% tổng vốn đầu tư. Trong đó, vốn đầu tư công đến năm 2030 là 6,78 triệu tỷ đồng; vốn doanh nghiệp Nhà nước và nguồn vốn khác là 2,88 triệu tỷ đồng.

Đại biểu Ngân cho rằng, do nguồn lực đầu tư công có hạn, vì vậy cần phải chuyển hướng đầu tư trọng điểm. Gắn với đó, thể chế phải khai thác được nguồn lực trong xã hội, đẩy mạnh hợp tác công - tư (PPP)…

Dẫn chứng việc Sân Vận động Mỹ Đình xuống cấp, ông Ngân nói nếu áp dụng đầu tư hợp tác trong lĩnh vực này sẽ hiệu quả hơn. Tuy vậy, cơ chế hiện nay chưa cho phép đầu tư PPP trong lĩnh vực thể thao văn hóa, nên ông đề nghị cần áp dụng cơ chế này để khai thác nguồn lực hiệu quả hơn.

Với một quy hoạch có tầm nhìn dài hạn trong một thế giới biến đổi, Chủ tịch nước Nguyễn Xuân Phúc đánh giá đây là vấn đề khó. Theo ông, cần lưu ý đến yếu tố khoa học công nghệ, đổi mới sáng tạo, gắn với đào tạo nguồn nhân lực chất lượng cao trong quá trình phát triển của đất nước.

“Nếu chúng ta chậm, không cập nhật hàng tháng thì chúng ta sẽ lạc hậu. Đây là vấn đề rất lớn và là yếu tố quyết định cho sự phát triển”, Chủ tịch nước lưu ý, nếu không có nguồn nhân lực tốt thì không thể nào thực hiện được quy hoạch.

Liên quan đến một số mục tiêu cụ thể đề ra trong dự thảo quy hoạch, theo Chủ tịch nước, cần phải chọn phương án tăng trưởng cao để mở rộng quy mô nền kinh tế, đạt mục tiêu đến năm 2045 trở thành nước có thu nhập cao; củng cố thế và lực của đất nước trong quá trình hội nhập quốc tế.

Cạnh đó, phải có những hành lang kinh tế mới, đậm nét hơn, trong đó có hành lang kinh tế Đông - Tây.

Chủ tịch nước ví dụ các nước trong khu vực như Campuchia kết nối với hành lang kinh tế Mộc Bài - TP HCM - Vũng Tàu. Hay kết nối giữa Myanmar - Thái Lan - Lào - Việt Nam ra tới Biển Đông. Theo ông, đây là những hành lang xuyên tâm, trong một khu vực đầy năng động nên cần đặt vấn đề rõ hơn. Nhất là với TP HCM thì việc kết nối với các nước trong khu vực là vấn đề quan trọng.